İdareye ait tüm gelirlerin tahsilât işlemleri ile gelir tarh ve tahakkuk işlemlerinin çoğunluğu tahakkuk-tahsilât servisi tarafından yapılmaktadır. Bazı tarh ve tahakkuk işlemleri ise gelirin ilgili olduğu birim müdürlüklerince yapılmaktadır.

Mahalli İdareler Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliği’nin 87’nci maddesine göre; ilgili servislerce tahakkuk bordroları ya da tahakkuk fişleri düzenlenerek muhasebe birimine bildirilen gelirlerden alacak tahakkukları, düzenlenecek muhasebe işlem fişiyle ilgili hesaplara alınarak tahakkuk kayıtları yapılır. Gün içindeki gelirlerden alacak tahakkukları gün sonuna kadar muhasebe servisine bildirilir. İlgili mevzuatı uyarınca diğer kamu idarelerinden alınması gereken yardımlar, paylar veya benzeri gelirler ile nakden alınacak hâsılat ve kâr payları tahakkuk ettiğinde gelirlerden alacaklar hesabına kaydedilir. Tahakkuk servislerince günlük olarak düzenlenip tahakkuk kaydının yapılması için muhasebe servisine verilen tahakkuk bordroları iki nüsha düzenlenir. Birinci nüshası muhasebe servisinde, ikinci nüshası ilgili tahakkuk servisinde saklanacağı belirtilmiştir.

Yapılan incelemede Belediyenin tahakkuk tahsilât servisince yapılan tahakkuk kayıtlarının muhasebe servisince kayıtlara alınmadığı ya da ilgili servisçe muhasebe birimine bildirilmediği görülmüştür. Bu nedenle tahakkuk servisinde kayıtlı bulunan Kurum alacakları ile muhasebe kayıtlarında yer alan Kurum alacakları birbirini tutmamaktadır. Tahakkuk-tahsilât servisi kayıtlarına göre Kurum alacakları 194.164.039,77 TL iken aynı alacaklar muhasebe kayıtlarında 137.213.807,55 TL olarak görünmektedir. Tahakkuk-tahsilât servisince gelirlerin tarh, tahakkuk ve tahsilât işlemleri yapıldığından burada bulunan sicillerden kayıtların gerçek alacak miktarı görülmektedir. Mevzuata uygun işleyen bir muhasebe sisteminde muhasebe

kayıtları ile tahakkuk-tahsilât servisi kayıtlarının birebir aynı olması beklenir. Ancak İdare muhasebe kayıtları ile tahakkuk-tahsilât servisi kayıtlarındaki tutarlarda farklılıklar mevcuttur.

Yukarıda belirtildiği üzere, gelir tahakkuk bilgilerinin muhasebe birimine zamanında gönderilmemesi ya da gönderilen bilgilerin zamanında muhasebe kayıtlarına alınmaması nedeniyle, mali tablolardaki 12 ve 22 gelirlerden alacaklar hesap gruplarının toplam 56.950.232,22 TL hatalı bilgi içermesine neden olunmuştur.

Kamu idaresi cevabında; “Gelir tahakkukları günlük muhasebeleştirilmeye başlanmıştır. Ayrıca Gelir servisi kayıtları ile karşılaştırma yapılarak düzeltmeler yapılacaktır.” denilmiştir.

Sonuç olarak Başkanlığımıza gönderilen kamu idaresi cevabında; bulguda belirtilen görüşler doğrultusunda uygulama yapılacağı ifade edildiğinden bu aşamada önerilecek başka bir husus bulunmamaktadır.

Ancak, bulgumuzda belirtilen muhasebe kaydının yılı içinde yapılmaması nedeniyle 2018 yılı mali tablolarında yer alan 120-Gelirlerden Alacaklar Hesabı ve 220-Gelirlerden Alacaklar Hesabının hatalı bilgi içermesine sebep olunmuştur.