Belediye sınırları içerisinde faaliyet gösteren bazı işyerlerinin işyeri açma ve çalışma ruhsatlarının olmadığı görülmüştür.

2464 sayılı Belediye Gelirleri Kanunu’nun “İşyeri açma izni harcı” başlıklı 81’inci maddesinde; belediye sınırları veya mücavir alanlar içinde bir işyerinin açılmasının işyeri açma izni harcına tabi olduğu belirtilmiştir.

İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına İlişkin Yönetmelik’te belediyeler yetkili idare olarak tanımlanmış olup söz konusu Yönetmeliğin “İşyeri açılması” başlıklı 6’ncı maddesi ile yetkili idarelerden usulüne uygun olarak işyeri açma ve çalışma ruhsatı alınmadan işyeri açılamayacağı ve çalıştırılamayacağı hüküm altına alınmıştır. Yine aynı maddede işyeri açma ve çalışma ruhsatı alınmadan açılan işyerlerinin yetkili idareler tarafından kapatılacağı ifade edilmiştir.

Zabıta Müdürlüğünden alınan verilere göre, Kurumun yetki ve görev sınırları içinde 31.12.2018 tarihi itibariyle 3009 adet işyeri açma ve çalışma ruhsatı verildiği anlaşılmıştır. Mali Hizmetler Müdürlüğünden alınan işyeri çevre temizlik vergisi aktif mükellef listesinde ise 3856 aktif işletme olduğu görülmüştür. Yapılan inceleme ile işyeri açma ve çalışma ruhsatı almaktan muaf yaklaşık 676 işyeri olduğu anlaşılmış olmakla birlikte söz konusu işyerlerinden yalnızca 35’inin çevre temizlik vergisi mükellefiyeti bulunduğu tespit edilmiştir. Özetle, işyeri açma ve çalışma ruhsatı almaktan muaf olan ancak çevre temizlik vergisi mükellefiyeti bulunan 35 işyeri hariç tutulduğunda yaklaşık 812 [(3856-3009)-35] işyerinin ruhsatsız faaliyet gösterdiği sonucuna ulaşılmıştır.

Öte yandan, Belediyenin kendi şirketine kiraya verdiği 15 işyerinden yalnızca 2 tanesinin işyeri açma ve çalışma ruhsatı olduğu görülmüştür. Dolayısıyla, işyeri açma ve çalışma ruhsat harcı alınmayarak Belediye bütçesinin gelir kaybına uğratıldığı değerlendirilmektedir.

Yukarıda anılan mevzuat hükümleri ve açıklamalar doğrultusunda, işyeri açma ve çalışma ruhsat harcı gelirinden mahrum kalınmaması için; işyeri açma ve çalışma ruhsatı olmayan işyerlerinin denetimi yapılarak ilgili mevzuat hükümleri gereği işlem tesis edilmesi gerekmektedir.

Kamu idaresi cevabında; Belediyeye kapama bildirimi yapılmadığı, ayrıca aynı taşınmazda çalışma ruhsatı sahibi ve tapu sahibinin aynı adresde beyan verdiği ve benzeri nedenlerden dolayı aktif çevre temizlik beyanı ile çalışma ruhsatları arasındaki farkın oluştuğu belirtilmiştir. Belediye bünyesindeki şirkete ait 15 işletmenin 2 tanesinin ruhsatının bulunduğu 3 tanesine kapama işlemi yapıldığı, 10 tanesine ise ruhsat işlemlerinin başlatıldığı ayrıca 2019 yılı içerisinde işyeri açma ve çalışma ruhsatı olmayan işyerlerinin denetiminin yapılacağı, gerek ruhsatlandırma gerekse harcın tahsili işlemlerinin mevzuat doğrultusunda gerçekleştirileceği ve konu hakkında gerekli hassasiyetin gösterileceği ifade edilmiştir.

Sonuç olarak kamu idaresi cevabında Belediyeye işyeri kapama bildirimi yapılmadığı, ayrıca aynı taşınmaz için çalışma ruhsatı sahibi ve tapu sahibinin aynı adreste beyan verdiği ve benzeri nedenlerden dolayı aktif çevre temizlik beyanı ile çalışma ruhsatları arasında fark oluştuğu, Belediye bünyesindeki şirkete ait ruhsatı olmayan 3 işyerinin kapatıldığı kalanı için ise ruhsat işlemlerinin başlatıldığı ve 2019 yılı içerisinde işyeri açma ve çalışma ruhsatı olmayan işyerlerinin denetiminin yapılacağı belirtilmiştir. Bulgu konusu tespitin devam edip etmediği takip eden denetimlerde izlenecektir.