Belediyenin taşınmazlarının güncel değerleri ile muhasebe kayıtlarında izlenmediği, taşınmaz kayıt ve yönetimine ilişkin ilgili müdürlükler arasında sistem entegrasyonunun sağlanmadığı ve bu nedenle taşınmaz varlıklara ilişkin hesapların doğru ve sağlıklı bilgi üretmediği görülmüştür.

Mahalli İdareler Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliği’nin 187’nci maddesinde, maddi duran varlıklar hakkında 13.9.2006 tarihli ve 2006/10970 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan Kamu İdarelerine Ait Taşınmazların Kaydına İlişkin Yönetmelik’in ilgili hükümleri ile aşağıdaki hükümlere göre işlem yapılacağı belirtilerek maddi duran varlıklar hesap grubuna ilişkin açıklamalara yer verilmiştir.

Kamu İdarelerine Ait Taşınmazların Kaydına İlişkin Yönetmelik’in “Amaç” başlıklı 1’inci maddesinde; bu Yönetmelik’in amacının genel yönetim kapsamındaki kamu idareleri ile bu idarelere bağlı ve Kanun kapsamında olan kurum ve kuruluşların mülkiyetinde, yönetiminde veya kullanımında bulunan taşınmazların kaydına ve icmal cetvellerinin düzenlenmesine ilişkin usul ve esasların düzenlenmesi olduğu belirtilmiştir.

Söz konusu Yönetmelik’in 5’inci maddesinde, taşınmaz kayıt ve kontrol işlemlerinin, kamu idarelerine ait taşınmazların mevcutlarla birlikte içinde bulunulan yılda çeşitli yollarla edinilenlerin ve elden çıkarılanların miktar ve değer olarak takip edilmesi amacıyla kayıt altına alınması; “Tapuda Kayıtlı Olan Taşınmazlar” başlığı altında yer alan taşınmazların maliyet bedeli üzerinden, bu taşınmazlardan maliyet bedeli belirlenemeyenlerin ise rayiç değerleri üzerinden kayıtlara alınacağı; taşınmazların rayiç değerinin, maliki kamu idaresince, başka bir kamu idaresinin yönetiminde veya kullanımında olanların ise bu idarelerce tespit edileceği ifade edilmiştir. Ayrıca, geçici 1’inci maddede, mevcut taşınmazların kaydına ilişkin işlemler düzenlenmiş ve Yönetmelik’in 5’inci maddesine göre yapılması gereken işlemlerin 31.12.2017 tarihine kadar tamamlanması gerektiği hükmüne yer verilmiştir.

İdarenin taşınmazlarına ilişkin iş ve işlemlerinin incelenmesi neticesinde, taşınmaz kayıt ve yönetimine ilişkin faaliyetlerin Plan ve Proje Müdürlüğü tarafından, taşınmazlara ilişkin işlemlerin muhasebeleştirilmesi çalışmalarının ise Mali Hizmetler Müdürlüğü tarafından yürütüldüğü görülmüştür. Ancak, ilgili müdürlükler arasında taşınmaz kayıt, değerleme, yönetim ve muhasebeleştirmeye ilişkin sistem entegrasonu sağlanamadığı için 250- Arazi ve

Arsalar Hesabı, 251- Yeraltı ve Yerüstü Düzenleri Hesabı ve 252- Binalar Hesabında yer alan tutarların gerçek durumu yansıtmadığı tespit edilmiştir.

Mülkiyeti Belediyeye ait olan taşınmazların tüm kayıtları, her bir taşınmazın güncel değerleri ile beraber Taşınmaz Bilgi Sisteminde (TBS) yer almaktadır. Ancak, taşınmaz bilgi sistemi ile muhasebe programının entegre olmamasından dolayı TBS’de yer alan bilgiler Kurumun mali tablolarına yansımamaktadır. Buna bağlı olarak, Taşınmaz Bilgi Sisteminde

12.134 adet taşınmaz 23.775.974.847,41 TL bedel ile yer alırken muhasebe kayıtlarında yer alan bedel ise 11.585.103.444,29 TL’dir. Bu bağlamda, 31.12.2023 tarihi itibarıyla 25 Maddi Duran Varlıklar hesap grubunda (23.775.974.847,41 - 11.585.103.444,29) 12.190.871.403,12 TL hatalı/eksik tutar yer almaktadır. (01.Kamu İdaresinin Mülkiyetindeki Taşınmazlar Hesabı dikkate alınmıştır.)

Yukarıda yer alan açıklamalar doğrultusunda, Kamu İdarelerine Ait Taşınmazların Kaydına İlişkin Yönetmelik ve Mahalli İdareler Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliği hükümleri çerçevesinde taşınmaz programı ile muhasebe programının uyumlaştırılarak mevcut kayıtların güncellenmesi, muhasebe kayıtlarında yer almayan taşınmazların envanterinin yapılarak taşınmazların mevzuata uygun olarak izlenmesinin sağlanması gerektiği değerlendirilmektedir.