Karar Künyesi
İdarenin Emlak vergisi tarh ve tahakkuk işlemlerine yönelik yapılan incelemede; vergiye konu binaların büyük bir bölümünün tamamen mükellefin beyanı doğrultusunda, yapı kullanım izin belgesi esas alınarak, ikinci ve üçüncü sınıf inşaat olarak belirlenip, emlak vergisi tahakkuku yapıldığı görülmüştür.
Emlak Vergisine Matrah Olacak Vergi Değerlerinin Takdirine İlişkin Tüzüğün
“Binaların inşaat sınıflarına göre ayrımı” başlıklı 10 uncu maddesinde;
“Binalar, aşağıdaki sınıflara ayrılır:
- Lüks inşaat,
- Birinci sınıf inşaat,
- İkinci sınıf inşaat,
- Üçüncü sınıf inşaat,
- Basit inşaat,
Bu sınıflama, binanın yapılış tarzı, işçiliği, çeşitli kısımlarında kullanılan malzemenin cinsi, kalitesi ve benzeri hususlar nazara alınarak yapılır.
İnşaat sınıflarının tayinine esas alınacak nitelikler Maliye Bakanlığınca tespit ve ilan olunur.”
Hükmü yer almaktadır.
Bahse konu 10 uncu maddenin son fıkrasındaki hükme istinaden Maliye Bakanlığı tarafından 15.12.1982 tarih ve 17899 sayılı Resmi Gazete’de “Bina İnşaat Sınıflarının Tespitine Dair Cetvel” yayımlanmıştır. Cetvelde; binaların yapılış tarzı, işçiliği, çeşitli kısımlarında kullanılan malzemenin cinsi ve kalitesi gibi özelliklere yer verilmiş, binalar Tüzüğe uygun olarak beş sınıfa ayrılmış ve her sınıf için on adet kriter belirlenmiştir.
Bina inşaat sınıflarının doğru tespit edilmesi binaların vergi değerinin tespitinde önem arz etmektedir. 1319 sayılı Emlak Vergisi Kanunu’nun 29’ uncu maddesine göre binaların vergi değeri bina inşaat maliyet bedeli ile arsa payı değerinden oluşmaktadır. Emlak Vergisine Matrah Olacak Vergi Değerlerinin Takdirine İlişkin Tüzüğün “İnşaat maliyet bedelinin hesaplanması” başlıklı 20 nci maddesine göre; inşaat maliyet bedeli, binanın dıştan dışa yüzölçümü ile metrekare normal inşaat maliyet bedelinin çarpılması suretiyle bulunmaktadır. Yine 20 nci maddeye göre, metrekare normal inşaat maliyet bedelleri; binaların kullanılış tarzları, inşaat nevileri ve sınıflarına göre Maliye ve Çevre ve Şehircilik Bakanlıklarınca birlikte belirlenmekte ve uygulanacağı bütçe yılından önce ilan olunmaktadır.
Her bütçe yılından önce Resmi Gazete’de yayımlanan Emlak Vergisi Kanunu Genel Tebliğ eklerinde yer verilen “Binaların Metrekare Normal İnşaat Maliyet Bedellerini Gösterir
Cetveller” incelendiğinde, metrekare normal inşaat maliyet bedellerinin bina sınıflarına göre belirlendiği görülmektedir.
Bina sınıfının gerekli kontrollerinin yapılmadan tamamen mükellefin beyanı doğrultusunda yapı kullanım izin belgesi esas alınarak tespit edilmesi, bina sınıfının olması gerekenden daha düşük bir sınıf olarak belirlenmesi sonucunu doğurabilecek; inşaat maliyet bedelinin, dolayısıyla bina vergi değerinin olması gerekenden daha az miktarda hesaplanmasına, idare tarafından daha az miktarda emlak vergisi tahakkuk ve tahsilatının yapılmasına neden olunulabileceği düşünülmektedir.
Kamu idaresi cevabında; "1319 sayılı Emlak Vergisi, aynı kanunun10. maddesine göre beyan esasına dayalı bir vergi olmakla beraber, Mükelleflerin yeni inşaa ettikleri binalarda İskan raporunda yazılı guruplara göre beyan alınmaktadır. Ayrıca 18.05.2018 gün ve 30425 sayılı Resmi gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren 7143 sayılı kanunun 16. maddesi ile 3194 sayılı İmar kanununa eklenen geçici 16. madde ile uygulanmakta olan İmar barışına göre verilen yapı kayıt belgelerinde yazılı olan bilgilere göre beyanları alınmakta var olan beyanlarda ise aykırılıklar var ise yapı kayıt belgesine göre güncelleme yapılarak ceza - vergi tahakkuk edilmektedir.
Binaların İnşaat sınıflarının kontrolünün gerçekleştirilmesi için emlak servisi bünyesinde ekip oluşturularak, sahada ve evraklar üzerinde gerekli taramalar gerçekleştirilecektir. Dolayısıyla Bina İnşaat sınıflarının Emlak kaydı, Maliye Bakanlığı tarafından 15/12/1982 tarih ve 17899 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Bina İnşaat Sınıflarının Tespitine Dair Cetvele uygun olarak yapılacaktır."
Denilmektedir.
Sonuç olarak Kurum tarafından bulgu konusu hususa iştirak edilmiş olup, gerekli çalışmaların yapılacağı ifade edilmiştir. Konunun gelecek yıl denetimlerinde takibi yapılacaktır.