Şirketin, 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’ndaki şartlar tam oluşmadan Kanun’un 21/b maddesi kapsamında pazarlık usulü ile yolcu motoru kiralama hizmeti aldığı, bu kapsamdaki ihalenin devam ettiği dönemde gerekli planlamanın sağlıklı yapılmamasından dolayı farklı bir lokasyondan aynı Kanun’un 22/d maddesi kapsamında doğrudan temin yöntemi ile iki adet yolcu motoru kiralandığı ve doğrudan temin ile yapılan alımların parasal limitlerin altında kalmak amacıyla parçalara bölündüğü görülmüştür.

4734 sayılı Kanun’un “Temel ilkeler” başlıklı 5’inci maddesinde; İdarelerin, bu Kanun’a göre yapılacak ihalelerde; saydamlığı, rekabeti, eşit muameleyi, güvenirliği, gizliliği, kamuoyu denetimini, ihtiyaçların uygun şartlarla ve zamanında karşılanmasını ve kaynakların verimli kullanılmasını sağlamakla sorumlu olduğu hükmü yer almaktadır. Mezkûr maddenin devamında, eşik değerlerin altında kalmak amacıyla mal veya hizmet alımları ile yapım işlerinin kısımlara bölünemeyeceği, bu Kanun’a göre yapılacak ihalelerde açık ihale usulü ve belli istekliler arasında ihale usulü temel usulleri olduğu, diğer ihale usullerinin Kanun’da belirtilen özel hallerde kullanılabileceği hükmü tesis edilmiştir.

Mezkûr Kanun’un “Pazarlık usulü” başlıklı 21’inci maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinde; doğal afetler, salgın hastalıklar, can veya mal kaybı tehlikesi gibi ani ve beklenmeyen veya yapım tekniği açısından özellik arz eden veya yapı veya can ve mal güvenliğinin sağlanması açısından ivedilikle yapılması gerekliliği idarece belirlenen hallerde veyahut idare tarafından önceden öngörülemeyen olayların ortaya çıkması üzerine ihalenin ivedi olarak yapılmasının zorunlu olması durumunda bu bent kapsamında pazarlık usulü ile ihale yapılabileceği hüküm altına alınmıştır.

Yapılan incelemede, Şirketin söz konusu hükme istinaden Büyükada’da yer alan plaja Caddebostan’dan müşteri götürmek amacıyla 28.06.2022 tarihinde 2022/647179 ihale kayıt

numaralı yolcu motoru kiralama hizmet alımını gerçekleştirdiği, 07.07.2022 tarihinde hizmet alımına ilişkin sözleşme imzaladığı ancak söz konusu hizmet alımında 21/b kapsamında pazarlık usulünün kullanılması uygun olmamasına karşın ihale iş ve işlemlerinin bu kapsamda gerçekleştirildiği anlaşılmıştır.

Şöyle ki; 4734 sayılı Kanun kapsamında 21/b pazarlık usulünün uygulanabilmesi için Kanun’da öngörülen şartların oluşması gerekmektedir. Söz konusu ihale özelinde ne ortada doğal afetler, salgın hastalıklar, can veya mal kaybı tehlikesi gibi ani ve beklenmeyen bir durum, ne de idare tarafından önceden öngörülemeyen olayların ortaya çıkması gibi bir durum söz konusudur. Büyükada Tabiat Parkı 03.09.2021 tarihinde BELTUR AŞ’nin de içinde yer aldığı ortak girişim tarafından Tarım ve Orman Bakanlığından kiralanmış, plaj işletmesinin Şirket tarafından yürütüleceği 2022 yılı turizm sezonu açılmadan belli olmuştur.

Yapılan incelemede ayrıca, 2022/647179 ihale kayıt numaralı yolcu motoru kiralama hizmet alımının sözleşmesi devam ederken, gerekli planlamanın önceden tam ve sağlıklı yapılmamasından dolayı aynı ihale bünyesinde gerçekleştirilebilecek nitelikte olan Kartal’dan Büyükada’da yer alan aynı plaja müşteri götürmek amacıyla doğrudan temin kapsamında 09.08.2022 fatura tarihli KDV dâhil 207.680,00 TL ve 31.08.2022 fatura tarihli KDV dâhil 212.400,00 TL olmak üzere iki adet alım yapıldığı, söz konusu alımların eşik değerlerin altında kalmak amacıyla kısımlara bölündüğü anlaşılmıştır.

Yukarıda ortaya konulan mevzuat hükümleri doğrultusunda, söz konusu alımların doğrudan temin yöntemi ile yapılması doğru olmayıp aynı ay içerisinde fatura edilen işin eşik değerlerin altında kalmak amacıyla kısımlara bölünmesi de mevzuat hükümlerine aykırılık teşkil etmektedir.

Yukarıda yer alan denetim tespiti üzerine, Şirket tarafından özetle; yolcu motoru hizmetinin ilk kez yapılmasından dolayı sürecin öngörülemediği, bundan sonraki süreçte ihtiyaçların uygun şartlarla ve zamanında karşılanmasını ve kaynakların verimli kullanılmasını sağlayacak şekilde yıllık planlama yapılacağı, 2023 yılında aynı hizmetin açık ihale usulü ile gerçekleştirildiği ifade edilmiştir.

Sonuç olarak, Şirketin yapacağı ihalelerde saydamlığı, rekabeti, eşit muameleyi, güvenirliği, gizliliği, kamuoyu denetimini, ihtiyaçların uygun şartlarla ve zamanında karşılanmasını ve kaynakların verimli kullanılmasını sağlaması, benzer nitelikteki alımların tek bir ihalede toplanarak mevzuat hükümleri doğrultusunda ihale süreçlerinin yürütülmesi

gerekmektedir.