Belediye tarafından, Balıkesir Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğünce gerçekleştirilecek her türlü altyapı tesisi için ruhsat verilmesi sırasında alınması gereken zemin tahrip bedellerinin muhasebe kayıtlarında izlenmediği tespit edilmiştir.

Büyükşehir Belediyeleri Koordinasyon Merkezleri Yönetmeliği’nin “İlçelerde tahsil edilen kazı gelirlerinin kullanımı” başlıklı 14/A maddesinde, ilçe belediyelerinin sorumluluğuna bırakılan cadde, bulvar, meydan ve sokaklarda yapılacak tüm kazılardan elde edilecek gelirlerin bu yerlere izin veya ruhsat veren ilçe belediyesince gelir olarak kaydedileceği ve bu gelirlerin sadece cadde, bulvar, meydan ve sokaklardaki asfalt ve kaldırımların yapım, onarım ve bakımında kullanılacağı hüküm altına alınmıştır.

Diğer taraftan, Mahalli İdareler Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliği’nin “12-Faaliyet alacakları” başlıklı 85’inci maddesinde, bu hesap grubunun gelir olarak tahakkuk ettirilen ve bir yıl içinde tahsili öngörülen faaliyet alacakları ile verilen depozito ve teminatların izlenmesi için kullanılacağı hükmüne yer verilmiştir.

Aynı Yönetmelik’in 120 Gelirlerden Alacaklar Hesabına ilişkin “Hesabın niteliği” başlıklı 86’ncı maddesinde, gelirlerden alacaklar hesabının, mevzuatı gereğince tahakkuk ettirilen faaliyet alacakları ile duran varlıklar ana hesap grubu içerisindeki gelirlerden alacaklar hesabında kayıtlı tutarlardan dönem sonunda vadesi bir yılın altına inenler ve bunlardan yapılan tahsilat ve terkinlerin izlenmesi için kullanılacağı belirtilmektedir.

Yukarıda yer verilen mevzuat hükümleri birlikte değerlendirildiğinde, belediyece verilen altyapı tesisi ruhsatları kapsamında tahsil edilmesi gereken zemin tahrip bedellerinin

120 Gelirlerden Alacaklar Hesabında izlenmesi ve tahsil edildiğinde gelir olarak kaydedilmesi gerekmektedir.

Konuya ilişkin incelemelerde, Belediyenin Balıkesir Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğüne verilen kazı ruhsatları kapsamında 2017 yılından itibaren tahsil edilmeyen ve muhasebe kayıtlarında izlenmeyen toplam 21.660.922,42 TL zemin tahrip bedeli alacağının bulunduğu görülmüştür. 2022 yılı Sayıştay Denetim Raporunda yer verilen bu bulguya ilişkin 2023 yılı içerisinde herhangi bir düzeltme işlemi yapılmamıştır.

Sonuç olarak, mali tabloların Belediyenin gerçek durumunu yansıtması bakımından, Belediye tarafından verilen kazı ruhsatları kapsamında tahsil edilmesi gereken zemin tahrip bedeli alacaklarının muhasebe kayıtlarında izlenmesi gerekmektedir.