İdareye ait olan fiber optik kablo ve altyapı hatlarının kurulumu için yapılan harcamalar 630-Giderler Hesabına kaydedilmek suretiyle doğrudan giderleştirilmiştir.

Genel Yönetim Muhasebe Yönetmeliği’nin “Kayıt zamanı, kamu gelir ve giderleri ile bütçe gelir ve giderlerinin yılı” başlıklı 16’ncı maddesi uyarınca, bir ekonomik değerin; yaratıldığında, başka bir şekle dönüştürüldüğünde, mübadeleye konu edildiğinde, el değiştirdiğinde veya yok olduğunda muhasebeleştirilmesi gerekmektedir.

Mahalli İdareler Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliği’nin 190’ıncı maddesinde ise; 251- Yeraltı ve Yerüstü Düzenleri Hesabının, herhangi bir işin gerçekleşmesini sağlamak veya kolaylaştırmak için, yeraltında veya yerüstünde inşa edilmiş her türlü yol, köprü, baraj, tünel, bölme, sarnıç, iskele, hark ve benzeri yapılar ile bunların eklenti ve bütünleyici parçalarının ve bunlardan tahsise konu edilenlerin izlenmesi için kullanılacağı hüküm altına alınmıştır.

Mezkur Yönetmelik’in 251-Yeraltı ve Yerüstü Düzenleri Hesabının işleyişinin düzenlendiği 191’inci maddesinde;

“…

Bütçeye gider kaydıyla gerçekleştirilip, yapılmakta olan yatırımlar hesabında izlenen yeraltı ve yer üstü düzenlerine ilişkin tutarlar yatırımın tamamlanıp geçici kabulün yapılması ile birlikte, bu hesaba borç, 258-Yapılmakta Olan Yatırımlar Hesabına alacak kaydedilir.”,

258-Yapılmakta Olan Yatırımlar Hesabının niteliğinin açıklandığı 204’üncü maddesinde;

“Bu hesap, yapımı süren maddi duran varlıklar için yapılan her türlü madde ve malzeme ile işçilik ve genel giderlerin; geçici ve kesin kabul usulüne tabi olan hallerde geçici kabulün yapıldığını gösteren tutanağın idarece onaylandığı tarihte, diğer hallerde işin fiilen tamamlandığını gösteren belgenin düzenlendiği tarihte, ilgili maddi duran varlık hesabına aktarılıncaya kadar izlenmesi için kullanılır”,

630-Giderler Hesabının niteliğinin açıklandığı 372’nci maddesinde ise;

“(1) Bu hesap, bütçe ile ilgili olsun veya olmasın Devlet Muhasebesi Standartları Kurulu tarafından belirlenen uluslararası genel kabul görmüş muhasebe ilkelerine göre tahakkuk ettirilen her türlü giderin izlenmesi için kullanılır.”

Hükümlerine yer verilmiştir.

Belirtilen mevzuat hükümlerine göre; bir işin gerçekleştirilmesini sağlamak veya kolaylaştırmak için yeraltı veya yerüstünde inşa edilmiş her türlü türlü yol, köprü, baraj, tünel, bölme, sarnıç, iskele, hark ve benzeri yapılar ile bunların eklenti ve bütünleyici parçalarının ve bunlardan tahsise konu edilenlerin yapım aşamasında 258-Yapılmakta Olan Yatırımlar Hesabında takip edilmesi, geçici kabul yapılmasından sonra 251-Yeraltı ve Yerüstü Düzenleri Hesabında izlenmesi gerekmektedir.

İdarenin hesap ve işlemlerinin incelenmesi neticesinde; Belediye hizmetlerinin sunulması ve kendi işleyişi amacıyla döşenen, tamamı Belediyeye ait olan ve 2020 yılı imalat fiyatları ile toplam 125.939.215,00 TL’lik fiber optik kablo ve altyapı hatlarının yapımı için yapılan harcamaların 630-Giderler Hesabına kaydedilerek doğrudan giderleştirildiği tespit edilmiştir. Oysa yukarıda açıklandığı üzere, söz konusu harcamaların, doğrudan giderleştirilmek yerine, 258-Yapılmakta Olan Yatırımlar Hesabına kayıt yapılmak suretiyle takibi sağlanmalı; akabinde, söz konusu yatırımların tamamlanıp geçici kabullerinin yapılmasından sonra ise 251-Yeraltı ve Yerüstü Düzenleri Hesabında muhasebeleştirilmesi gerekmektedir.

Söz konusu denetim tespiti sonrasında, İdare tarafından; bulguda belirtilen hususlara uygun olarak işlem tesis edilmeye başlanacağı bildirilmiştir.

Yukarıda belirtilen hatalı muhasebe işlemi nedeniyle, 2020 yılı mali tablolarında 630- Giderler Hesabı 125.939.215,00 TL fazla, 251-Yeraltı ve Yerüstü Düzenleri Hesabı aynı tutarda eksik yer almıştır.