Kurumun ihale işlemleri üzerinde yapılan incelemede, iş artışıyla ilgili 4735 sayılı Kanun’da öngörülen şartlar gerçekleşmediği halde iş artışlarının yapıldığı tespit edilmiştir.

4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu’nun “Sözleşme kapsamında yaptırılabilecek ilave işler, iş eksilişi ve işin tasfiyesi” başlıklı 24’üncü maddesinde ve Yapım İşleri Genel Şartnamesi’nin aynı mahiyetteki 21’inci maddesinde;

“Mal ve hizmet alımlarıyla yapım sözleşmelerinde, öngörülemeyen durumlar nedeniyle bir iş artışının zorunlu olması halinde, artışa konu olan iş;

1. Sözleşmeye esas proje içinde kalması,

   
   

2. İdareyi külfete sokmaksızın asıl işten ayrılmasının teknik veya ekonomik olarak mümkün olmaması,

Şartlarıyla, anahtar teslimi götürü bedel ihale edilen yapım işlerinde sözleşme bedelinin

% 10'una, birim fiyat teklif almak suretiyle ihale edilen mal ve hizmet alımlarıyla yapım işleri sözleşmelerinde ise % 20 'sine kadar oran dahilinde, süre hariç sözleşme ve ihale dokümanındaki hükümler çerçevesinde aynı yükleniciye yaptırılabilir.

Birim fiyat sözleşme ile yürütülen yapım işlerinde, Bakanlar Kurulu bu oranı sözleşme bazında % 40 'a kadar artırmaya yetkilidir.” hükmü yer almaktadır.

Anılan mevzuat hükümlerinden de anlaşılacağı üzere iş artışı verilebilmesi için öngörülemeyen bir durum olması nedeniyle bu artışın zorunlu hale gelmesi gerekmektedir.

Yapılan incelemede, verilen iş artışına ilişkin öngörülemeyen bir hususa rastlanmadığı halde anahtar teslim götürü bedel ile ihale edilen yapım işlerinde %10, birim fiyat teklifi almak suretiyle ihale edilen mal ve hizmet alımlarıyla yapım işlerinde ise %20 oranında yani en üst düzeyde iş artışlarının yapıldığı, bunlar için herhangi bir gerekçenin de gösterilmediği tespit edilmiştir. Bu şekilde iş artışı verilmesi yüklenicinin işi zamanında bitirmeyip süre uzatımı talebinde bulunmasına sebep olabilecek ve bu yönüyle de işin öngörülen süreden daha geç bir tarihte bitirilmesine yol açabilecektir.

Söz konusu ihalelerin son hakedişlerindeki yapılan işlere ait kesin hesapları incelendiğinde, ihale kapsamında yapılan toplam iş tutarının ilk ihale bedeline yakın bir tutarda kaldığı görülmektedir. 4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu’nda düzenlenen esaslara uyum sağlanması açısından iş artışlarının ancak kanunda belirtilen öngörülemeyen durumlarda ve ilgili sınırlamalara uyularak yapılması gerekmektedir.

Kamu idaresi cevabında; “Keşif artışı alınması durumunda, 4735 sayılı Kamu İhaleleri Sözleşmeleri Kanunu’nun 24’üncü maddesi ve Yapım İşleri Genel Şartnamesi’nin 21’inci maddesindeki hususlara uyulmasına daha fazla özen gösterilecektir.” denilmektedir.

Sonuç olarak, kamu idaresi cevabında, bulgumuz doğrultusunda iş artışlarında mevzuat hükümlerine özen gösterileceğini ve mevzuata uygunluğun sağlanacağını belirtmiştir. Bulgu konusu tespitle ilgili düzeltici işlemlerin yapılıp yapılmadığı takip eden denetimlerde izlenecektir.