İstanbul Medeniyet Üniversitesinin mülkiyetinde veya tahsisli kullanımında bulunan taşınmazların kiraya verilmesinde, yeni kira dönemi için hesaplanan kira artışlarının hatalı şekilde hesaplandığı görülmüştür.

04.02.2011 tarih ve 27836 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan 6098 sayılı Borçlar Kanunu’nun “Konut ve Çatılı İşyeri Kiraları” kısmının “Uygulama alanı” başlıklı 339’uncu maddesinde; konut ve çatılı işyeri kiralarına ilişkin hükümlerin, bunlarla birlikte kullanım ı kiracıya bırakılan eşya hakkında da uygulanacağı, kamu kurum ve kuruluşlarının, hangi usul ve esaslar içinde olursa olsun yaptıkları bütün kira sözleşmelerine de bu hükümlerin uygulanacağı, “Kira bedelinin belirlenmesi” başlıklı 344’üncü maddesinde; tarafların yenile nen kira dönemlerinde uygulanacak kira bedeline ilişkin anlaşmaları, bir önceki kira yılında tüketici fiyat endeksindeki oniki aylık ortalamalara göre değişim oranını geçmemek koşuluyla geçerli olacağı, bu kuralın bir yıldan daha uzun süreli kira sözleşmelerinde de uygulanacağı, bu konuda bir anlaşma yapılmamışsa kira bedelinin, bir önceki kira yılının tüketici fiyat endeksinin oniki aylık ortalamalarına göre değişim oranını geçmemek koşuluyla hâkim tarafından, kiralana nın durumu göz önüne alınarak hakkaniyete göre belirleneceği hükme bağlanmıştır.

21.02.2019 tarih ve 30693 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Hazine Taşınmazlar ının İdaresi Hakkında Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik’in 2’nci maddesi ile bir yıldan uzun süreli kira, irtifak hakkı ve kullanma izni sözleşmelerinde ikinci ve izleyen yıllar bedelleri Türkiye İstatistik Kurumunca yayımlanan Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE – oniki aylık ortalamalara göre yüzde değişim) oranında, tarımsal amaçlı sözleşmelerde ise ikinci ve izleye n yıllar bedelleri, Tarım Ürünleri Üretici Fiyat Endeksi (Tarım ÜFE – oniki aylık ortalama lara göre yüzde değişim) oranında arttırılacağı belirtilmiştir.

İdarenin 2886 sayılı Devlet İhale Kanunu kapsamında kiralamış olduğu taşınmazlar ına ilişkin tip kira sözleşmelerinin ilgili maddesinde, takip eden yıllar için kira artışlarının, kamu idarelerinin taşınmaz kiralamalarına ilişkin mevzuat çerçevesinde yapılacağı hüküm altına alınmıştır.

Yukarıda yer verilen mevzuat hükümlerinden anlaşılacağı üzere, kamu kurum ve kuruluşlarının, hangi usul ve esaslar içinde olursa olsun yaptıkları kira sözleşmelerinde bahsi geçen hükümlerin uygulanacağı, kira artış oranlarında bir önceki kira yılında tüketici fiyat endeksindeki oniki aylık ortalamalara göre değişim oranında artırıma gidilmes i gerektiği anlaşılmaktadır.

İdarenin mülkiyetinde veya tahsisinde bulunan taşınmazların kiraya verilmesine yönelik ihale işlem dosyaları incelendiğinde, taşınmazların genelde 3 yıllık süre ile kiraya verild iği görülmüş olup, kira sözleşmelerinde yenilenen her kira dönemi için Tüketici Fiyat

Endeksindeki oniki aylık ortalamalara göre yüzde değişim oranında artırıma gidileceği hükme bağlanmıştır.

Yapılan denetimlerde, yenilenen kira dönemleri itibariyle mevcut kira bedellerine uygulanan artış oranları incelenmiş ve hatalı TÜFE oranının baz alındığı tespit edilmiştir. Hatalı uygulama sebebiyle yıllar itibariyle kira bedellerindeki artış tutarı ve doğal olarak kira bedelleri sürekli olarak olması gereken tutardan düşük seyretmiştir. Bu durum idarenin kira gelirler inin eksik hesaplanması ve eksik tahsili ile sonuçlanmıştır.

Kamu İdaresince, bulguda tespit edilen hususa iştirak edilmiş olup bu doğrultuda durumun tespiti sonrasında yeniden hesaplama yapılarak söz konusu tutarların ilgili taşınmaz kiracılarından talep edildiği, talep edilen kira bedellerinden bir kısmının tahsil edildiği tahsil edilemeyen kısımlarla ilgili ise icra takibine başlanıldığı ifade edilmiştir.

Bu itibarla, kiraya verilen taşınmazlara ilişkin kira bedellerinin tespitinde, mevzuat ve sözleşme hükümlerine riayet edilerek kira arttırım işlemlerinin doğru tesis edilmes i gerekmektedir.