Belediyeye ait taşınmazlardan kiraya verilenlerin kira sözleşmelerinde yer alan kira bedelleri 993 Maddi Duran Varlıkların Kira ve İrtifak Hakkı Gelirleri Hesabında izlenmemektedir.

Genel Yönetim Muhasebe Yönetmeliği’nin “9 Nazım hesaplar” başlıklı 282’nci maddesinin birinci fıkrasında,

“Bu ana hesap grubu, varlık, kaynak, gelir ve gider hesaplarında izlenmeyen ve muhasebenin sadece bilgi verme görevi yüklediği işlemler ile kamu idarelerinin muhasebe disiplini altında toplanması istenen işlemleri ve gelecekte doğması muhtemel hak ve yükümlülükleri kapsar. İleride yükümlülük doğurabilecek işlemler ile kamu idarelerinin her türlü garantileri ve taahhütleri bu grupta açılacak hesaplara kaydedilir ve raporlanır.” denilmektedir.

Aynı Yönetmeliğin “993 Maddi duran varlıkların kira ve irtifak hakkı gelirleri hesabı”

başlıklı 306/U maddesinde,

“Bu hesap, kamu idarelerine ait maddi duran varlıklardan kiraya verilen veya üzerinde irtifak hakkı tesis edilenlere ilişkin olarak sözleşmelerinde yer alan kira ve irtifak hakkı gelirlerinin izlenmesi için kullanılır.” denilmektedir.

Muhasebat ve Mali Kontrol Genel Müdürlüğü tarafından yayımlanan Mahalli İdareler Detaylı Hesap Planında 993 Maddi Duran Varlıkların Kira ve İrtifak Hakkı Gelirleri Hesabı yer almaktadır.

Taşınmaz kira sözleşmeleri genellikle bir yıldan uzun vadeli olarak imzalanmaktadır. Kira dönemleri aylık veya yıllık olarak belirlenmektedir. Taşınmaz kira sözleşmeleri ile idarelerin gelecek dönemlere ilişkin muhtemel gelirleri ortaya çıkmaktadır. Söz konusu kira gelirleri tahakkuk aşamasına gelene kadar varlık, kaynak, gelir ve gider hesaplarında izlenememektedir.

Taşınmaz kira sözleşmelerinde yer alan bedeller, idareler için gelecekte doğması muhtemel olan haklardandır. Genel Yönetim Muhasebe Yönetmeliğine göre varlık, kaynak, gelir ve gider hesaplarında izlenmeyen ve gelecekte doğması muhtemel olan hakların nazım hesaplarda izlenmesi gerekmektedir.

Belediye’nin kira sözleşmesi ile kiraya verdiği 20 adet taşınmazı bulunmaktadır. Bu taşınmazların kira sözleşmelerinden doğan kira gelirlerinin 993 Maddi Duran Varlıkların Kira ve İrtifak Hakkı Gelirleri Hesabında izlenmesi gerekmektedir.

Kamu idaresi cevabında; özetle Mahalli İdareler Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliği’nde 993 Maddi Duran Varlıkların Kira ve İrtifak hakkı Gelirleri Hesabı bulunmadığından bu hesabın kullanılmadığı belirtilmiştir.

Sonuç olarak İdare tarafından 993 Maddi Duran Varlıkların Kira ve İrtifak hakkı Gelirleri Hesabının Mahalli İdareler Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliği’nde bulunmadığı için kullanılmadığı ifade edilmiş olsa da Genel Yönetim Muhasebe Yönetmeliğine göre söz konusu hesabın kullanılması gerekmektedir.

Mahalli İdareler Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliği’nin “dayanak” başlıklı 3’üncü maddesinde Genel Yönetim Muhasebe Yönetmeliği sayılmıştır.

Mahalli İdareler Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliği’nin 42’nci maddesinde mahalli idarelerin muhasebesinin Genel Yönetim Muhasebe Yönetmeliği’nde yer alan nazım hesaplara ilişkin ilkelere ilişkin hükümler çerçevesinde yürütüleceği belirtilmiştir.

Genel Yönetim Muhasebe Yönetmeliği’nin “kapsam” başlıklı 2’inci maddesinde mahalli idareler sayılmıştır.

Anılan mevzuat hükümleri uyarınca Belediye muhasebe kayıtlarının Genel Yönetim Muhasebe Yönetmeliği’ne de uygun olması gerekmektedir. Genel Yönetim Muhasebe Yönetmeliği’nde kamu idarelerine ait maddi duran varlıklardan kiraya verilenlere ilişkin kira gelirlerinin izlenmesi için 993 Maddi Duran Varlıkların Kira ve İrtifak hakkı Gelirleri Hesabının kullanılacağı belirtilmiştir.