Mal ve hizmet alımlarına ilişkin yapılan incelemede, aynı nitelikteki alımların kısımlara bölünerek doğrudan temin yöntemiyle gerçekleştirildiği tespit edilmiştir.

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Temel ilkeler” başlıklı 5'inci maddesinde

İdareler yapacakları ihalelerde rekabeti, eşit muameleyi ve kaynakların verimli kullanılmasını, ihtiyaçların uygun şartlarla ve zamanında karşılanmasını sağlamakla sorumlu tutulmuştur. Ayrıca eşik değerlerin altında kalmak amacıyla mal veya hizmet alımları ile yapım işleri kısımlara bölünemeyeceği ve bu Kanuna göre yapılacak ihalelerde açık ihale usulü ve belli istekliler arasında ihale usulünün temel usuller olduğu, diğer ihale usulleri Kanun’da belirtilen özel hallerde kullanılabileceği temel ilkeler arasında sayılmıştır. 4734 sayılı Kanun’a göre çıkarılan Hizmet Alım İhaleleri Uygulama Yönetmeliği ile Mal Alım İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Temel İlkeler” başlıklı maddelerinde; “Eşik değerlerin veya parasal limitlerin altında kalmak ya da bu Yönetmelikte yer alan diğer hükümlerin uygulanmasından kaçınmak amacıyla mal/hizmet alımları kısımlara bölünemez.” düzenlemesi yer almaktadır.

Yukarıda yer verilen rekabeti ve eşit muameleyi, ihtiyaçların uygun şartlarla ve zamanında karşılanmasını sağlamak ve parasal limitlerin altında kalmak amacıyla alımların kısımlara bölünemeyeceği ilkelerine aykırı olarak; kısımlara bölünmek suretiyle aynı firmadan pek çok defa alım yapıldığı incelenmiştir.

Bununla beraber ihtiyaçların ne zaman çıkacağının idarece öngörülememesi, işlerin acil ve ivedi yapılması gerektiği, ihtiyaçların acil olarak karşılanmaması halinde can ve mal kaybına yol açabilecek durumlar yaşanabileceği göz önüne alınsa bile bu hususların ödeneklerin bölünmek suretiyle doğrudan temin (22/d) yöntemiyle bir firmadan satın alınmasına gerekçe oluşturmayacağı değerlendirilmektedir. Kaldı ki acil ve ivedi durumlarda ihtiyaçların acil olarak karşılanmaması halinde can ve mal kaybına neden olabilecek nitelikteki alımların kısımlara bölerek doğrudan temin ile satın alınması yerine gerekçeye uygun ihale usullerinden biri olan ilgili pazarlık yöntemiyle tedariki uygun olacaktır.

Süreklilik gösteren mal, hizmet ve yapım işlerinin, ihale yerine kısımlara bölünmek suretiyle 22/d kapsamında temini sonucunda 4734 sayılı Kamu İhale Kanununun “Görevlilerin Ceza Sorumluluğu” başlıklı 60'ıncı maddesi son fıkrası hükmünün de gündeme gelebileceği göz ardı edilmemelidir. Kamu kaynaklarının etkin ve verimli kullanılması için ihale ilke ve kurullarına uyulması gerektiği değerlendirilmektedir.