Belediyenin mülkiyetinde olup üçüncü kişilere kiraya verilen yerlerin kira bedellerine salgın hastalık gerekçe gösterilerek 2021 yılı boyunca indirim uygulandığı görülmüştür.

17.04.2020 tarihli ve 31102 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 7244 sayılı Yeni Koronavirüs (COVİD-19) Salgınının Ekonomik ve Sosyal Hayata Etkilerinin Azaltılması Hakkında Kanun ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun’un 1’inci maddesinde; büyükşehir belediyeleri, belediyeler, il özel idareleri ve bağlı kuruluşları ile bunların üyesi oldukları mahalli idare birliklerinin mülkiyetinde veya tasarrufunda olan taşınmazlara ilişkin olarak ilgili mevzuatınca yapılan satış, ecrimisil ve kiralamadan kaynaklanan bedellerin veya tutarların, 19.03.2020 tarihinden itibaren 3 aylık döneme ilişkin tahsil edilmesi gereken kısımlarının 3 ay ertelenmesine karar verilebileceği, bu sürenin Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı veya İçişleri Bakanı tarafından 3 aya kadar uzatılabileceği, bu hususta belediyelerde meclisin yetkili olduğu ifade edilmiştir. Aynı maddede söz konusu alacakların ertelenen süre sonunda, ertelenen süre kadar aylık eşit taksitler halinde

herhangi bir gecikme zammı ve faiz uygulanmadan tahsil edileceği, bunun yanında faaliyetleri durdurulan veya faaliyette bulunamayan işletmelerin ise faaliyette bulunamadığı döneme ilişkin olarak kira bedellerinin tahsil edilmeyeceği belirtilmiştir.

Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı Yerel Yönetimler Genel Müdürlüğü tarafından 7244 sayılı Kanun gereğince 15.12.2020 tarihinde yayımlanan 2020/27 sayılı Genelgede ise; koronavirüs salgını kaynaklı zorlayıcı sebepler gerekçesiyle, yerel yönetimler ve bağlı kuruluşları ile bunların üyesi olduğu mahalli idare birlikleri ve bunların sermayesinin yarısından fazlasına doğrudan doğruya ya da dolaylı olarak birlikte veya ayrı ayrı sahip oldukları şirketlerin mülkiyetinde veya tasarrufunda olan taşınmazlarına ilişkin olarak irtifak hakkı, kiralama ve benzeri kullanımdan kaynaklanan ve ilgili mevzuatınca ödenmesi gereken bedellerin veya tutarların, kamu kurum ve kuruluşları tarafından alınan önlemler sonucunda veya pandemi sürecine bağlı olarak faaliyetlerinde azalma meydana gelen işyerlerinden tahsil edilecek sözü edilen bedellere ilişkin olarak idarece yapılacak değerlendirme sonucunda indirim veya erteleme yönünde karar alınabileceği ifade edilmiştir.

7244 sayılı Kanunla, bahsi geçen taşınmazlarla ilgili satış, ecrimisil ve kiralamadan kaynaklanan bedellerin tahsil edilmesi gereken kısımlarının meclis kararı ile 3 ay ertelenebileceği, bu sürenin ilgili Bakanlıklar tarafından 3 aya kadar uzatılabileceği ve söz konusu alacakların ertelenen süre sonunda herhangi bir gecikme zammı ve faiz uygulanmadan taksitler halinde tahsil edileceği düzenlenmiştir. Ancak, 7244 sayılı Kanunla ilgili yayımlanan Bakanlık Genelgesi’nde, faaliyetlerinde azalma meydana gelen işyerlerinden tahsil edilecek sözü edilen bedellere ilişkin olarak idarece yapılacak değerlendirme sonucunda indirim veya erteleme yönünde karar alınabileceği ifade edilmektedir.

Her iki düzenleme birlikte değerlendirildiğinde, 7244 sayılı Kanun ile bahsi geçen alacaklar 3 ay süre ile ertelenirken ve bu alacaklar daha sonra tahsil edilebilecekken, Bakanlık Genelgesi ile Kanun hükmü genişletilmiş ve erteleme yanında indirim yapılabileceği de belirtilmiştir. Genelge hükümlerine göre erteleme veya indirim uygulamasına karar verilebilmesi için idarece tespit ve değerlendirme yapılması şartı getirilmiştir.

Belediye Meclisinin 02.03.2021 tarihli ve 32 sayılı Kararında, 01.01.2021 tarihinden 30.06.2021 tarihine kadar altı (6) ay süre ile Belediye tüzel kişiliğine ait taşınmazlarda bulunan kiracılara Bakanlık tarafından yayımlanan Genelge’ye dayanılarak Hukuk ve Tarifeler Komisyonunca belirlenen hizmet gruplarına göre indirim yapılması kararı alınmış, salgının gidişatına göre ikinci altı aylık dönemde indirimin uzatılıp uzatılmaması hususunda Encümene

yetki verilmiştir. Encümen de 28.06.2021 tarihli ve 365 sayılı Kararı ile süreyi 31.12.2021 tarihine kadar uzatmıştır.

Meclis Kararında, Belediyeye ait taşınmazlar, faaliyet konularına göre dört gruba ayrılmış, tüm gruplarda bulunan kiracılara 2021 mali yılında kira artışı yapılmamasına, A grubunda yer alan kiracılara %90, B ve C grubunda yer alan kiracılara %70 kira indirimi yapılmasına ve D grubunda yer alan kiracılara ise herhangi bir indirim uygulanmamasına karar verilmiştir.

Yapılan incelemede, bahsi geçen Meclis ve Encümen Kararlarına göre 2021 yılının tamamında, kiracılardan A grubunda yer alan 8’ine %90, B ve C gruplarında yer alan 47’sine

%70 oranında indirim uygulandığı, D grubunda yer alan 28 işyeri de dahil olmak üzere tüm işyerlerine 2021 yılında kira artışı yapılmadığı, gruplara ayrılan işyerlerinin salgın sürecinden ne ölçüde etkilendiğine yönelik herhangi bir tespit ve değerlendirmede bulunulmadığı, kira indirimlerinin ülke genelinde herhangi bir kısıtlamanın olmadığı 2021 yılının ikinci dönemi için de uygulandığı tespit edilmiştir.

Her ne kadar anılan Genelge ile Kanunda öngörülen erteleme kapsamı indirim uygulaması ile genişletilmişse de söz konusu işyerlerine ilişkin indirim uygulamasının yapılabilmesi için de işyerlerinin salgın sürecinden nasıl, hangi oranda ve ne kadar etkilendiğinin tespit edilmesi ve buna göre değerlendirme yapılması gerekirdi. Bununla birlikte salgın etkilerinin azaldığı, herhangi bir kapatma/kısıtlama kararının bulunmadığı ikinci altı aylık dönemde işyerlerinin kira indirimlerinin hiçbir şekilde uygulanamayacağı da değerlendirilmektedir.

Bu itibarla, salgın sürecinde işyerlerinin faaliyetlerine devam edip edemedikleri veya faaliyetlerinde hangi düzeyde azalma olduğu tespiti yapılmadan kira indirimi uygulanmasının ve salgının etkilerinin azaldığı ikinci altı aylık dönemde kira indirimine devam edilmesinin anılan mevzuata aykırılık teşkil ettiği ve Belediye gelirlerinde azalmaya sebebiyet verdiği değerlendirilmektedir.