Akaryakıt alımlarında muayene ve kabul işlemlerinin mevzuata aykırı olarak her bir alım için ayrı ayrı değil, ihale tamamlandıktan sonra tüm hakedişler için toplu bir şekilde yapıldığı tespit edilmiştir.

4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu’nun “Denetim, muayene ve kabul işlemleri” başlıklı 11’inci maddesinin birinci fıkrasında;

“Teslim edilen mal, hizmet, yapım veya yapılan işin muayene ve kabul işlemleri, idarelerce kurulacak en az üç kişilik muayene ve kabul komisyonları tarafından yapılır. Mal veya yapılan iş yüklenici tarafından idareye teslim edilmedikçe muayene ve kabul işlemleri yapılamaz.” hükmü yer almaktadır.

Mal Alımları Denetim Muayene ve Kabul İşlemlerine Dair Yönetmelik’in “Tanımlar” başlıklı 4’üncü maddesinde komisyon, bu yönetmelikte düzenlenen muayene ve kabul işlemlerine ilişkin olarak ilgili idareler tarafından belirlenen en az 3 üyeden oluşan kurul olarak tanımlanmıştır.

Aynı Yönetmelik’in “Komisyonun görev ve sorumlulukları” başlıklı 7’nci maddesinde;


“Komisyonun görev ve sorumlulukları aşağıda belirtilmiştir:


  1. Yüklenici tarafından idareye teslim edilen malın veya yapılan işin ihale dokümanında belirtilen şartlara uygun olup olmadığını inceler.

  2. Komisyon üyeleri her muayenede hazır bulunmak zorundadır.


…”


“Muayene işlemleri” başlıklı 11’inci maddesinde;


“Bir malın veya yapılan işin komisyon tarafından muayenesine başlanabilmesi için aşağıdaki işlemlerin tamamlanması gerekmektedir.

Yüklenicinin malı ihale dokümanına uygun şekilde teslim etmesi veya dokümana uygun olarak teslime hazır hale getirildiğini idareye bildirmesinden itibaren en geç beş işgünü içinde idarece muayene ve kabul işlemlerine başlanır.

… ” hükümlerine yer verilmiştir.


İdare ile yüklenici arasında imzalanan Akaryakıt Alım İhalesine ilişkin sözleşmenin “Ödeme yeri ve şartları” başlıklı 12’nci maddesinin 12.2.2’nci alt maddesinde;

“İdare, Muayene ve Kabul Komisyonunca kabul raporu düzenlenmesinden itibaren Yüklenicinin yazılı talebi üzerine en geç 30 gün içinde Yükleniciye veya vekiline ödemeyi yapacaktır.” hükmü yer almaktadır.

Aynı Sözleşmenin “Denetim, muayene ve kabul işlemleri” başlıklı 30’uncu maddesinde mal alımlarına ilişkin muayene ve kabul işlemlerini düzenleyen Yönetmelik hükümlerinin esas alınacağı yazmaktadır. Bu sözleşme ve eklerinde, muayene ve kabul işlemlerine ilişkin düzenlenmeyen hususlarda; Kamu İhale Kurumu tarafından yayımlanan Mal Alımları Denetim Muayene ve Kabul İşlemlerine Dair Yönetmelik'te hüküm bulunması halinde bu düzenlemeler esas alınacağı ifade edilmektedir.

Yukarıdaki mevzuat hükümlerinde de ifade edildiği üzere malın teslimi sırasında en az 3 üyeden oluşan kurul tarafından muayene ve kabul işlemlerinin yapılması gerekmektedir. Bir malın günlük teslime konu olması bu hususu değiştirmemektedir. Günlük alımı yapılan akaryakıtların teslim alınmasında da yukarıda ifade edilen genel muayene ve kabul hükümlerinin uygulanması gerekmektedir. Kaldı ki, mezkûr muayene ve kabul yönetmeliğinin komisyonun görevlerini düzenleyen 7’nci maddesinde de komisyonun yüklenici tarafından idareye teslim edilen malın veya yapılan işin ihale dokümanında belirtilen şartlara uygun olup olmadığını incelemekle yükümlü olduğu ve komisyon üyelerinin her muayenede hazır bulunmak zorunda oldukları ifade edilmiştir. Mal Alımları Denetim Muayene ve Kabul İşlemlerine Dair Yönetmelik’in muayene işlemlerine ilişkin 11’inci maddesinde ise malın idareye tesliminden itibaren en geç beş işgünü içinde muayene ve kabul işlemlerine başlaması gerektiği hükmüne yer verilmiştir.

Öte yandan idare ile yüklenici arasında imzalanmış olan sözleşmede idarenin, Muayene ve Kabul Komisyonunca kabul raporu düzenlenmesinden itibaren ancak ödeme yapabileceği hükmüne yer verilmiştir. Dolayısıyla da usulüne ve mevzuata uygun olarak düzenlenmiş bir muayene ve kabul raporu olmaksızın ödeme yapılması sözleşmeye aykırılık teşkil etmektedir.

Yapılan denetim neticesinde akaryakıt alımına ilişkin ihalenin uygulama aşamasında, araçların günlük olarak akaryakıt istasyonuna gidip ihale konusu malı aldıkları ve bu esnada bir görevlinin orda hazır bulunduğu fakat alıma ilişkin herhangi bir rapor veya tutanak tutulmadığı

görülmüştür. İhale konusu alıma ilişkin sözleşme bitim tarihinden sonra genel bir muayene ve kabul raporu düzenlendiği, her bir alım esnasında muayene ve kabul raporu hazırlanmadığı tespit edilmiştir. Bu husus yukarıdaki mevzuat hükümlerine aykırılık teşkil etmekte olup, muayene ve kabul işlemlerinin mevzuat hükümlerine uygun olarak tesis edilmesi gerekmektedir.

Kamu idaresi cevabında; “Araçlarımıza akaryakıt istasyonunun pompalarından akaryakıt alımı işine ait Muayene ve Kabul işlemlerinin her bir alım için Muayene ve Kabul Raporu hazırlanması ile ilgili işleme başlanılmıştır.” denilmektedir.

Sonuç olarak, kamu idaresi cevabında, bulgumuz doğrultusunda gerekli işlemlerin başlatıldığını belirtmiştir. Bulgu konusu tespitle ilgili düzeltici işlemlerin yapılıp yapılmadığı takip eden denetimlerde izlenecektir.

Kararla ilgili sorunuz mu var?