Belediyenin elektrik enerjisi temini sürecinin incelenmesinde; elektrik enerjisinin serbest tüketici limiti kapsamında olan tüm yerler için elektrik enerjisi ihalesi yaparak veya piyasa araştırmasına uygun olarak doğrudan temin yöntemi kullanılarak serbest tüketiciye yönelik ikili anlaşmalarla tedarik edilmediği, son kaynak tedarikiyle görevlendirilen tedarik şirketinden son kaynak tedariki tarifesiyle elektrik enerjisi alındığı görülmüştür.

6446 sayılı Elektrik Piyasası Kanunu’nun “Tanımlar ve Kısaltmalar” başlıklı 3’üncü maddesinin (cc) bendinde; Serbest Tüketici, Kurul tarafından belirlenen elektrik enerjisi miktarından daha fazla tüketimi bulunduğu veya iletim sistemine doğrudan bağlı olduğu veya organize sanayi bölgesi tüzel kişiliğini haiz olduğu için tedarikçisini seçme hakkına sahip gerçek veya tüzel kişi olarak tanımlanmış, 30 Aralık 2022 tarih ve 32059 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Enerji Piyasası Düzenleme Kurul kararıyla da 2023 yılında serbest tüketici limiti 1000 kWh olarak belirlenmiştir.

6446 sayılı Elektrik Piyasası Kanunu’na dayanılarak Enerji Piyasası Düzenleme Kurumunca hazırlanıp 30 Mayıs 2018 tarihli ve 30436 sayılı Resmi Gazete ile yayımlanan Elektrik Piyasası Tüketici Hizmetleri Yönetmeliği’nin “Tanımlar ve kısaltmalar” başlıklı 4’üncü maddesinde; Görevli tedarik şirketinin, ikili anlaşmanın, serbest ve serbest olmayan tüketicilerin, son kaynak tedarikçisinin tanımlamaları yapılmış bunların yanında, serbest tüketici niteliğini haiz olduğu hâlde elektrik enerjisini, son kaynak tedarikçisi olarak yetkilendirilen tedarik lisansı sahibi şirket dışında bir tedarikçiden temin etmeyen tüketicilere yönelik elektrik enerjisi tedariğinin “son kaynak tedariği” olduğu belirtilmiştir.

Yönetmelik’in 6’ncı maddesinde, bir önceki takvim yılında veya içinde bulunulan yılda, serbest tüketici limitini aşan miktarda elektrik tüketilen kullanım yerinin kullanım hakkına sahip ya da kullanım hakkını edinen tüketicilerin serbest tüketici hakkını elde edebileceği ifade edilmiştir. Serbest tüketici statüsüne kavuşan tüketiciler ikili anlaşmalar yaparak tedarikçisini seçme hakkına sahip olduğundan elektrik ihtiyacını tek kaynaktan (son kaynak tedariğinden sorumlu firmadan) karşılama zorunluluğu bulunmamakta, rekabet ve serbest piyasaya açık olarak enerji teminleri gerçekleştirebilmektedirler.

Diğer yandan 17.06.2011 tarihli ve 2011/DK.D-105 sayılı Kamu İhale Kurulu Düzenleyici Kararı’nda, serbest tüketici olan idarelerin elektrik ihtiyaçlarını 4734 sayılı Kanun çerçevesinde mal alımı ihalesi olarak temin etmeleri gerektiği; Maliye Bakanlığı Bütçe ve Mali Kontrol Genel Müdürlüğünün 13.10.2011 tarihli ve 9 no.lu Elektronik Haberleşme Hizmeti, Elektrik ve Doğalgaz Alımı Genelgesi’nde de, 4734 sayılı Kanun kapsamında bulunan idarelerce, serbest tüketici olmaları halinde elektrik ihtiyaçlarının ihale yolu ile temin edilmesinin esas olduğu; ancak, piyasada rekabet koşullarının oluşmaması veya 4734 sayılı Kanun'un 22'nci maddesinin birinci fıkrasının (d) bendinde yer alan limitlerin aşılmaması halinde söz konusu ihtiyaçların doğrudan temin yoluyla karşılanabileceği ifade edilmiştir.

Serbest tüketici limitlerine ulaşabilen tesisler için elektrik enerjisi rekabete açık, birbirinden bağımsız birçok şirket tarafından arz edilebildiğinden söz konusu malın kamu idareleri tarafından ihale usulleriyle veya piyasa araştırmasına uygun olarak doğrudan temin yoluyla satın alınması gerektiği açıktır. İhale veya piyasa araştırmasına dayalı doğrudan temin ile ikili anlaşma yapılmaması durumunda serbest piyasaya açık bir mal olan elektrik enerjisi, görevli son kaynak tedariki şirketinden alınmak zorunda kalınmaktadır. Bu şekildeki bir alım kamu kaynaklarının verimli kullanılması ilkesine uygun değildir.

Uşak Belediyesi, su ve atık su terfi merkezleri, su ve atık su arıtma tesisleri ve birçok yerde bulunan yerleşkeleri nedeniyle ciddi miktarda elektrik tüketimi yapan bir idaredir.

İdarenin 2023 yılı elektrik tüketimi incelendiğinde ise çoğu tesisinin serbest tüketici limitinde ve üzerinde elektrik tüketimi bulunduğu görülmüştür. Belediyenin bu bağlamda elektrik giderleri 2023 yılında 84.352.854,99 TL ye ulaşmaktadır.

Kamu idaresi cevabında, tedarikçi firmaların teklif vermemek üzere geri dönüş yapmadığını, uygun teklifler alındığında ihaleye çıkılacağını belirtmiştir.

Sonuç olarak, elektrik alımlarının ihale yapılmaksızın son kaynak tedarikçisinden temin edilmesi uygulamasına son verilmesi ve kamu kaynaklarının ekonomik ve verimli kullanılmasının sağlanması gerekmektedir.