Şirketin yeni fiyat uygulamalarında farklı uygulamalar yapıldığı görülmüştür.

Yeni birim fiyat; sözleşme ve eklerinde fiyatı gösterilmemiş olup da işin devamı sırasında yapılması Şirketçe istenen iş kalemleri için sözleşmede öngörülen usuller dahilinde tespit edilip, Şirket ile yüklenici tarafından imzalanan yeni fiyat tutanağına bağlanmak suretiyle geçerlilik kazanan birim fiyattır.

Yapım İşleri Genel Şartnamesi (YİGŞ)’nin 22’nci maddesinin ikinci fıkrasında; “Yeni fiyatın tespitinde iş kalemi veya iş grubunun niteliğine göre aşağıdaki sıralamaya uyularak oluşturulan analizlerden biri kullanılır: ç) Yeni iş kaleminin/grubunun yapılması sırasında tutulacak puantajla tespit edilecek malzeme miktarları, işçi ve makinelerin çalışma saatleri ile diğer tüm girdiler esas alınarak oluşturulacak analizler,” denilmektedir.

1. Yüklenicinin birim fiyatlarının/teklifinin tespitinde kullanarak teklifi ekinde idareye sunduğu ve yeni iş kalemi/grubu ile benzerlik gösteren iş kalemlerine/gruplarına ail analizlerle kıyaslanarak bulunacak analizler.
2. İdarede veya diğer idarelerde mevcut olan ve yeni iş kalemine/grubuna benzerlik gösteren analizlerle kıyaslanarak bulunacak analizler.
3. ihaleyi yapan idarenin daha önce gerçekleştirdiği ve ihale konusu işe benzer nitelikteki yapım işlerinin sözleşmelerinde ortaya çıkan iş kalemleri/gruplarına ait maliyet analizleriyle kıyaslanarak bulunacak analizler.

Yeni birim fiyatın tespitinde, işin/iş kaleminin niteliğine uygun olmak kaydıyla, sıralamada daha üstte yer alan bir analiz mevcutken aşağıdaki analiz tercih edilemeyecektir.

YİGŞ’nin 22’nci maddesinin üçüncü fıkrasında; “İş kalemi veya iş grubunun niteliğine uygun olarak yukarıdaki analizlere, kaynakların verimli kullanılması gözetilerek aşağıdaki rayiçlerden biri, birkaçı veya tamamı uygulanabilir: ç) İdarece kabul edilmek şartıyla, ticaret ve/veya sanayi odasınca onaylanmış uygulama ayına ait yerel rayiçleri.” hükümleri yer almaktadır.

1. Varsa yüklenicinin teklifinin ekinde idareye verdiği teklif rayiçler.
2. İdarede veya diğer idarelerde mevcut rayiçler,
3. İhaleyi yapan idarenin daha önce gerçekleştirdiği ve ihale konusu işe benzer nitelikteki yapım işlerinin sözleşmelerinde ortaya çıkan fiyatlar.

YİGŞ hükümlerinden de görüleceği üzere, yeni birim fiyat uygulamasında, yeni birim fiyat tespiti Genel Şartname’nin “Sözleşmede bulunmayan işlerin fiyatının tespiti” başlıklı 22’nci maddesinde belirtilen usul ve esaslara göre yapılır.

Ayrıca 4734 sayılı Kamu İhale Kanununa Göre İhale Edilen Yapım İşlerinde Uygulanacak Fiyat Farkına İlişkin Esaslar’ın Uygulama Esasları başlıklı 6’ıncı maddesinin 8 no.lu bendinde; Sözleşmede birim fiyatı bulunmayan ve Yapım İşleri Genel Şartnamesine göre ihale tarihinin içinde bulunduğu aya ait fiyatı tespit edilemeyen iş kalemi için yeni birim fiyat yapılması halinde, bu fiyat, uygulama ayının rayiçlerine ve şartlarına göre tespit edilir. Belirlenen bu yeni birim fiyat, uygulama ayı fiyat farkı katsayısına (Pn) bölünerek iş kaleminin ihale tarihinin içinde bulunduğu aya ait birim fiyatın tespit edileceği ve fiyat farkı hesabının bu fiyat esas alınarak yapılacağı belirtilmiştir.

Yapılan incelemelerde; Şirketin bazı birimlerince yapılan yeni fiyat uygulamalarında, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından yayımlanan birim fiyatların ihale tarihi ile ihalenin yapıldığı yıl arasındaki fark ilave edilerek fiyatının güncellendiği ve bu fiyat güncellemesinin de bazen genel endeks, bazen fiyat farkı kararnamesindeki Pn ve bazen de inşaat maliyet endeksi kullanılarak yapıldığı, bazı birimlerde ise hiçbir surette fiyat güncellemesi yapılmadığı tespit edilmiştir.

Yukarıda yer alan denetim tespiti üzerine, Şirket tarafından, İSKİ ile AĞAÇ AŞ arasında sözleşmesi yapılmış olan; Dere Islah ve Peyzaj Projelendirme İşinin devam ettiği, İstanbul Geneli Park Yeşil Alan ve Kamu Bahçelerinde Yapım ve Onarım İşinin ise tamamlandığı belirtilerek, tesbiti yapılan yeni fiyat uygulamalarında, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından yayımlanan birim fiyatların ihale tarihi ile ihalenin yapıldığı yıl arasındaki fark ilave edilerek fiyatının güncellendiği ve bu fiyat güncellemelerinin de bazen genel endeks, bazen fiyat farkı kararnamesindeki Pn tutarı ve bazen de inşaat maliyet endeksi kullanılarak yapıldığı; söz konusu uygulamaların, çalışılan idarelerin kullandıkları yöntemlerden kaynaklandığı belirtilerek yeni fiyat sürecince hazırlanan pozların idarelerin belirlediği yöntemlere göre oluşturulduğu belirtmiştir.

Netice olarak; yeni fiyat uygulamalarında uygulama farklılıklarının kaldırılarak belirlenecek yeni birim fiyatın, uygulama ayı fiyat farkı katsayısına (Pn) bölünerek iş kaleminin ihale tarihinin içinde bulunduğu aya ait birim fiyatın tespit edilmesi ve fiyat farkı hesabının bu fiyat esas alınarak yapılması gerekmektedir.