Belediye sınırları içerisinde olup inşaat ve kazı ruhsatı alan bazı kişi veya şirketlerin atıklarını Belediyenin atık depolama sahasına getirmediği bunun sonucunda Belediyenin inşaat atığı ve hafriyat bertaraf bedelinden mahrum kaldığı görülmüştür.

2872 sayılı Çevre Kanunu’nun 8, 11 ve 12’nci maddeleri dayanak gösterilerek yürürlüğe giren Hafriyat Toprağı, İnşaat ve Yıkıntı Atıklarının Kontrolü Yönetmeliği’nin “Belediyelerin Görev ve Yetkileri” başlıklı 8’inci maddesinde büyükşehirlerde büyükşehir belediyelerinin hafriyat toprağı ve inşaat/yıkıntı atıklarının toplanması, geçici biriktirilmesi, taşınması ve

bertarafı faaliyetlerini denetlemek ve bertaraf bedellerini belirlemekle yükümlü oldukları hükme bağlanmıştır.

Aynı Yönetmeliğin “Atık Bertarafında Mali Yükümlülük” başlıklı 17’nci maddesinde;

“Hafriyat toprağı ile inşaat/yıkıntı atıkları üreticileri oluşan atıkların toplanması, taşınması ve bertarafı ile ilgili harcamaları karşılamakla yükümlüdürler. Bu amaçla uygulanacak bedel, geri kazanım/depolama sahasının uzaklığı ve oluşan atık miktarı esas alınarak büyükşehirlerde ilçe belediyelerinin teklifi ile büyükşehir belediyesi, diğer illerde ise il ve ilçe belediyeleri, mücavir alan sınırları dışında ise mahallin en büyük mülki amiri tarafından tespit ve ilan edilir.” hükmü;

“Atık Taşıma ve Kabul Belgesi Alınması” başlıklı 23’üncü maddesinde ise;

“Hafriyat toprağı ve inşaat/yıkıntı atığı üretenler, ürettikleri hafriyat toprağı ve inşaat/yıkıntı atıklarını, taşıma izni almış nakliye araçlarıyla gerekli izinleri almış depolama sahalarına taşımak veya taşıtmakla yükümlüdürler.

(…)” hükmü bulunmaktadır.

“Yönetmeliğe Aykırılık” başlıklı 46’ncı maddesinde ise;

“Yönetmelik hükümlerine aykırı hareket edenler hakkında Kanunun 15 ve 16’ncı maddelerinde belirtilen merciler tarafından gerekli işlemler yapılır ve Kanunun 20, 21, 23, 24 ve 26 ncı maddelerinde belirtilen cezalar verilir.” denilmiştir.

Yukarıda belirtilen hükümlere göre Büyükşehir Belediyeleri hafriyat toprağı ve inşaat/yıkıntı atıklarının toplanması, taşınması ve bertaraf faaliyetlerini denetlemek, bertaraf bedelini belirlemekle yükümlüdür. Ayrıca yönetmelik hükümlerine aykırı hareket edilmesi durumunda 2872 sayılı Kanun’daki cezaların uygulanacağı hükme bağlanmıştır.

Buna istinaden bertaraf bedellerini eksiksiz olarak tahsil edebilmek ve yönetmeliğe aykırı işlemleri sona erdirmek maksadıyla Büyükşehir Belediyesi tarafından Battalgazi ve Yeşilyurt ilçe belediyeleri ile Yol Bakım ve Altyapı Koordinasyon ve Fen İşleri Daire Başkanlıklarına; “Hafriyat toprağı ve inşaat/yıkıntı atıklarını Büyükşehir Belediyemizin Çevre ve Kontrol Başkanlığı Atık Yönetim ve Hafriyat Şube Müdürlüğünden Yönetmeliğin ilgili maddeleri ve öncelikle 46’ncı maddesinde belirtilen kişi/kişiler veya şirketler ile kurumların herhangi bir cezaya maruz kalmaması açısından hafriyat vs. gibi atıkları üretenlerin

Büyükşehir Belediyemizden tahakkuku yapılmadan inşaat/kazı izni vermemesi hususunda gerekli hassasiyetin gösterilmesini (…)” şeklinde yazı yazılmıştır.

Yapılan incelemede 2020 yılı içerisinde Yeşilyurt ve Battalgazi Belediyeleri tarafından verilmiş olan inşaat ruhsatları ve Yol Bakım ve Altyapı Koordinasyon Daire Başkanlığına bağlı AYKOME Şube Müdürlüğünce verilmiş olan kazı izinleri üzerinden yapılan incelemede; Yeşilyurt ve Battalgazi ilçe sınırları içerisinde AYKOME Şube Müdürlüğü tarafından verilen toplam 253 adet kazı izni ile Battalgazi ve Yeşilyurt Belediyeleri tarafından verilen toplam 42 adet inşaat ruhsatında Belediye tarafından hafriyat bertaraf bedeli tahakkuku yapılmadığı, ayrıca Fen İşleri Daire Başkanlığı tarafından gerçekleştirilmiş olan 5 adet yapım işi ihalesinin yüklenicilerinden de bertaraf bedellerinin alınmadığı tespit edilmiştir.

Bu itibarla bahsi geçen Yönetmelik yükümlülüklerinin tam olarak yerine getirilmemesi nedeniyle Belediye 2020 yılı Gelir Tarifesinde belirlenmiş olan hafriyat toprağı ve inşaat atığı bertaraf bedeli gelirlerinden mahrum kalmıştır.