Belediyenin sahip olduğu konutların satış bedelinin tahsili amacıyla alt işveren belediye şirketi ile işçiler arasında imzalanan ikale sözleşmelerine istinaden bu işçilerin kıdem tazminatlarının şirket yerine belediye tarafından ödendiği tespit edilmiştir.

6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu’nun Sözleşme Özgürlüğü başlıklı 26 ıncı maddesinde;“Taraflar, bir sözleşmenin içeriğini kanunda öngörülen sınırlar içinde özgürce belirleyebilirler.”

denilmektedir.

Yargıtay 9. Hukuk Dairesinin müstakar hale gelmiş kararlarında “..Bozma sözleşmesi (ikale) yasalarımızda düzenlenmiş değildir. Sözleşme özgürlüğünün bir sonucu olarak daha önce kabul edilen bir hukuki ilişkinin, sözleşmenin taraflarınca sona erdirilmesi mümkündür. Sözleşmenin, doğal yollar dışında tarafların ortak iradesiyle sona erdirilmesi yönündeki işlem ikale olarak adlandırılır. İş Kanununda bu fesih türü yer almasa da, taraflardan birinin karşı tarafa ilettiği iş sözleşmesinin karşılıklı feshine dair sözleşme yapılmasını içeren bir açıklama (icap), ardından diğer tarafın da bunu kabulüyle bozma sözleşmesi (ikale) kurulmuş olur.”

1475 sayılı İş Kanunu’nun 14’üncü maddesinde “Bu Kanuna tabi işçilerin hizmet

akitlerinin 1. İşveren tarafından bu Kanunun 17 nci maddesinin II numaralı bendinde gösterilen sebepler dışında, 2. İşçi tarafından bu Kanunun 16 ncı maddesi uyarınca, 3. Muvazzaf askerlik hizmeti dolayısıyla, 4. Bağlı bulundukları kanunla veya Cumhurbaşkanlığı kararnamesiyle kurulu kurum veya sandıklardan yaşlılık, emeklilik veya malullük aylığı yahut toptan ödeme almak amacıyla 506 Sayılı Kanunun 60 ıncı maddesinin birinci fıkrasının (A) bendinin (a) ve (b) alt bentlerinde öngörülen yaşlar dışında kalan diğer şartları veya aynı Kanunun Geçici 81 inci maddesine göre yaşlılık aylığı bağlanması için öngörülen sigortalılık süresini ve prim ödeme gün sayısını tamamlayarak kendi istekleri ile işten ayrılmaları nedeniyle feshedilmesi veya kadının evlendiği tarihten itibaren bir yıl içerisinde kendi arzusu ile sona erdirmesi veya işçinin ölümü sebebiyle son bulması hallerinde işçinin işe başladığı tarihten itibaren hizmet aktinin devamı süresince her geçen tam yıl için işverence işçiye 30 günlük ücreti tutarında kıdem tazminatı ödenir.”

denilmektedir.

4857 sayılı İş Kanununun bazı kamu kurum ve kuruluşlarında çalışanların kıdem tazminatı başlıklı 112 nci maddesinde “4734 sayılı Kamu İhale Kanununun 62. Maddesinin

1. Fıkrasının (e) bendi kapsamında alt işverenler tarafından çalıştırılan işçilerin kıdem tazminatları a).. bunlardan son alt işverenleri ile yapılmış olan iş sözleşmeleri 1475 sayılı İş Kanununun 14. Maddesine göre kıdem tazminatı ödenmesini gerektirecek şekilde sona ermiş olanların kıdem tazminatları ilgili kamu kurum veya kuruluşları tarafından.. işçinin banka hesabına yatırılmak suretiyle ödenir. (kamu kurum ve kuruluşları tarafından yapılan kıdem tazminatı ödemeleri için sözleşmesinde kıdem tazminatı ödemesinden ötürü alt işverene rücu edileceğine dair açık bir hükme yer verilmemişse alt işverenlere rücu edilmez.) şeklindeki 6 ıncı fıkra Anayasa Mahkemesinin 2019/73 sayılı kararı ile iptal edilmiştir. (15.10.2019/3091 sayılı R.G.)”

Belediye Meclisinin daha önceki kararları ile (Gazikent 4.10.2013) (Karacaoğlan 4.9.2015) satış ihaleleri yapıldığı halde satışı gerçekleştirilemeyen Belediyeye ait konutların maliyet bedellerinden az olmamak üzere toplu satışlarda güncel satış bedelinden %25 indirim yapılarak toplu satışına Meclis tarafından 1.6.2018 tarih ve 91 sayılı kararıyla yetki verilmiş, Encümenin 13.3.2019 tarih ve 475 sayılı satış kararı üzerine konut alacak belediye şirketi işçileri/taşeron ikale sözleşmesi ile iş akitlerinin sonlandırılmasını talep etmiş, şirket ile işçiler arasında ikale sözleşmesi imzalanmış ve işçilerin kıdem tazminatları belediye bütçesinden ödenmiştir. Belediye bu şekilde yıllarca satışını yapamadığı, zaman içerisinde yıpranan ve

maliyet oluşturan konutların satışını yapma imkanı bulmuştur.

Belediye, tarafından çalıştırılan işçilerin kıdem tazminatlarını, iş sözleşmeleri 1475 sayılı İş Kanunu’nun 14’üncü maddesine göre kıdem tazminatı ödenmesini gerektirecek şekilde sona ermiş olması halinde ödeyebilecektir. Türk Borçlar Kanunu ve yargı kararları uyarınca yapılmış olan İkale sözleşmeleri gereğince ödenen kıdem tazminatları bu kapsamda sayılmamıştır. Dolayısıyla, ödeme Şekabel A.Ş. tarafından (belediyenin taşeron şirketi) yapılmalıdır. Ödemenin şirket tarafından yapılması gerektiğinden rücu işlemine gerek olmayacak, fakat ödeme belediye tarafından yapıldığından belediye şirketine rücu edilmesi gerekecektir.

İkale sözleşmesi taraflar arasındaki iş sözleşmesini sona erdiren bir niteliktedir. Ancak, ikale sözleşmesi yapılan alt işveren işçileri Belediyede çalışmaya devam etmiş iş akitleri sonlandırılmamıştır.