Kamu idaresi hesaplarında yapılan incelemede doğrudan temin ya da pazarlık usulüyle yapılan mal ve hizmet alımlarının mevzuatta öngörülen yüzde 10 luk sınırı aşmasına rağmen, aşan kısım için Kamu İhale Kurumu'ndan uygun görüş alınmadığı tespit edilmiştir.

4734 sayılı Kanunun 62 nci maddesinin (ı) bendinde, “Bu Kanunun 21 ve 22 nci maddelerindeki parasal limitler dahilinde yapılacak harcamaların yıllık toplamı, idarelerin bütçelerine bu amaçla konulacak ödeneklerin %10’unu Kamu İhale Kurulunun uygun görüşü

olmadıkça aşamaz.” denilmiştir. Metinde geçen parasal limit ifadesinden 2 nci maddenin f bendi ile 22 nci maddenin d bentlerinin kastedildiği anlaşılmaktadır. 22.08.2009 tarih ve 27327 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan Kamu İhale Genel Tebliği’nin 21.2 nci maddesinde madde metninin daha ayrıntılı bir izahına yer verilmiş olup buna göre “4734 sayılı Kanunun 21 inci maddesinin (f) bendi ve 22 nci maddesinin (d) bendine göre ihtiyaçların temininde kurum ve kuruluşlar, yıllık bütçelerinde belirlenen toplam ödenek miktarını dikkate alacaklardır. Kurum ve kuruluşlar, mal alımı, hizmet alımı veya yapım işleri için bütçelerine konan yıllık toplam ödenekleri üzerinden her biri için ayrı ayrı % 10 oranını hesaplayacaklardır.” denilmektedir. Yine tebliğin 21.8 inci maddesinde Kanunun 21 inci maddesinin (f) bendi ile 22 nci maddesinin (d) bendinde yer alan parasal limitlerin toplamı dikkate alınırken mal ve hizmet alımları ile yapım işleri için ayrılan ödenek tutarlarının ayrı ayrı değerlendirileceği ifade edilmektedir.

Maliye Bakanlığınca hazırlanan Bütçe Çağrısı ve eki olan Bütçe Hazırlama Rehberinde, mal alımları giderlerinin, ekonomik sınıflandırmanın 3.1 ve 3.2, hizmet alımlarının 3.5 ve yapım işlerinin 3.8 kodlarında izleneceği ifade edilmiştir. Nevşehir Belediyesinin 2018 yılı bütçesi incelendiğinde mal ve hizmet alımları ile yapım işleri için bütçede ayrılan ödeneklerinin aşağıdaki gibi olduğu görülmüştür:

Tablo 7 : Mal, Hizmet ve Yapım İşleri Bütçe Ödenekleri

Yapılan incelemede idarenin 2018 yılı içinde 4734 sayılı kanunun 21/f ve 22/d kapsamında harcamış olduğu rakamlar ise şöyledir:

Tablo 8 : Mal, Hizmet ve Yapım İşleri Harcanan Tutarlar ve Bütçe Ödeneklerine Oranı

Tablodan da anlaşılacağı üzere her üç kalemde de yüzde 10 sınırı aşılmaktadır. Ancak yapılan inceleme sonucu kurumdan izin alınmadığı, özellikle doğrudan temin usulünün olağan ihale yöntemi olarak kullanıldığı, hatta idarenin yapım işlemlerinin neredeyse yüzde 60’ından fazlasını bu usulle yaptığı, bu durumun da mevzuata açıkça aykırı olduğu değerlendirilmektedir.

Kamu idaresi cevabında; "22.1.2002 tarih ve 24648 sayılı Resmi Gazete’ de yayımlanan 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “İdarelerce uyulması gereken diğer kurallar ” başlıklı 62’inci maddesinin (ı) bendinde aynen;

“Bu Kanunun 21 ve 22’ inci maddelerindeki parasal limitler dâhilinde yapılacak harcamaların yıllık toplamı, idarelerin bütçelerine bu amaçla konulacak ödeneklerin

%10’unu Kamu İhale Kurulunun uygun görüşü olmadıkça aşamaz.” denilmektedir.

4734 sayılı Kamu İhale Kanunun 21’ inci ve 22’ inci maddelerindeki parasal limitler dâhilinde yapılacak harcamaların yıllık toplamının, bütçeye bu amaçla konulan yasal limitleri aşmamasına dikkat edilecek olup, bulguda bahsi geçen tespit ilgili birim müdürlüklerine tebliğ edilmiştir." denilmektedir.

Sonuç olarak Cevapta, bulguda belirtilen hususlara dikkat edileceği ifade edilmiş olup sonraki denetim dönemlerinde konunun incelenmeye devam edilmesinin uygun olacağı değerlendirilmektedir.