İdarenin elektrik sayaçlarına, tüketilen reaktif enerji miktarını ölçmek üzere gerekli kompanzasyon sistemlerini kısmen kurduğu fakat sisteminin bakım, onarım ve kontrollerinin zamanında yapılmaması veya kompanzasyon sisteminin tesis büyüdükçe yetersiz kalması nedenleriyle ortaya çıkan reaktif enerji bedelinin idare tarafından ödendiği görülmüştür.

02.01.2014 tarihli ve 28870 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Elektrik Piyasası Dağıtım Yönetmeliği’nin “Kompanzasyon sistemleri” başlıklı 18’inci maddesinde dağıtım şirketi ve kullanıcının, mevzuat hükümleri uyarınca tesislerinde uygun kompanzasyon

tesislerini kurmakla yükümlü olduğu ifade edilmiştir.

31.12.2015 tarihli ve 29579 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren Dağıtım Lisansı Sahibi Tüzel Kişiler ve Görevli Tedarik Şirketlerinin Tarife Uygulamalarına İlişkin Usul ve Esaslar’ın 13'üncü maddesinde, tüketicilerin önce sistemden çektikleri (endüktif reaktif enerji) ve daha sonra sisteme verdikleri (kapasitif reaktif enerji) reaktif enerjiye ilişkin olarak belirlenen sınırların aşılması halinde reaktif enerji bedeli uygulanacağı belirtilmiştir.

Kurulu gücü 50 kVA’nın altında olan müşteriler, çektikleri aktif enerji miktarının yüzde otuz üçünü aşan şekilde endüktif reaktif enerji tüketmeleri veya aktif enerji miktarının yüzde yirmisini aşan şekilde kapasitif reaktif enerji vermeleri halinde; kurulu gücü 50 kVA ve üstünde olanlar ise, çektikleri aktif enerji miktarının yüzde yirmisini aşan şekilde endüktif reaktif enerji tüketmeleri veya aktif enerji miktarının yüzde on beşini aşan şekilde sisteme kapasitif reaktif enerji vermeleri halinde reaktif enerji tüketim bedeli ödemektedir. Dolayısıyla tüketicilerin önce sistemden çektikleri (endüktif reaktif enerji) ve daha sonra sisteme verdikleri (kapasitif reaktif enerji) reaktif enerjiye ilişkin olarak belirlenen sınırların aşılması halinde reaktif enerji bedeli uygulanmaktadır.

Yapılan incelemede, tesislerin kompanzasyon panolarına gerekli bakımın yapılmaması veya tesis büyüdükçe kompanzasyon panosunun küçük kalması nedeniyle reaktif ya da kapasitif enerji bedelleri oluştuğu ve elektrik aboneliklerine ilişkin faturalarda 2021 yılında toplam 1.343.910 TL reaktif bedeli ödendiği tespit edilmiştir.

Sonuç olarak, yukarıda yer verilen mevzuat hükümleri ve açıklamalar doğrultusunda elektrik faturalarının aylık incelenip reaktif enerji bedeline sebebiyet veren aboneliklerin kompanzasyon sistemlerinin kontrol edilmesi ve bu şekilde reaktif enerji bedeli ödenmesinin önüne geçilmesi sağlanmalıdır.