İdare banka hesaplarına yatırılan ve emanet niteliğinde olmayan tutarlar için emanetler hesabının kullanıldığı görülmüştür.

Mahalli İdareler Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliği’nin 333-Emanetler Hesabı’nın açıklandığı “Hesabın niteliği” başlıklı 260’ıncı maddesinde; bu hesabın emanet olarak nakden veya mahsuben tahsil edilen tutarların izlenmesi için kullanılacağı belirtilmiştir.

Yönetmelik’in “Hesabın işleyişi” başlıklı 262’nci maddesinde de; emanetler hesabına ilişkin alacak ve borç kayıtları gösterilmiştir. Buna göre sadece ilgili maddede belirtilen durumlarda 333-Emanetler Hesabı kullanılacaktır.

Aynı Yönetmelik’in 102-Banka Hesabı’nın açıklandığı “Hesabın işleyişi” başlıklı 57’nci maddesinin birinci fıkrasının (a-3) bendinde ise; kurumun banka hesabına yatırılan veya gelen paraların bu hesaba borç, ilgili hesaplara alacak kaydedileceği düzenlemesine yer verilmiştir.

Yukarıda yer verilen mevzuat hükümlerine göre, İdarenin banka hesaplarına yatırılan veya gelen paraların 102-Banka Hesabına borç, ilgili hesaplara alacak kaydedilmesi gerekmektedir. Banka hesaplarına yatırılan veya gelen paralar, söz konusu Yönetmelik’in 262’nci maddesinde sayılan durumlardan birinin niteliğini taşıyorsa, bu tutar 333-Emanetler Hesabına alacak kaydedilecek; emanet niteliği taşımıyorsa, niteliğine uygun hesaplara alacak kaydedilecektir.

Yapılan incelemede, İdare banka hesaplarına yatırılan ve emanet niteliğinde olmayan tutarlar için emanetler hesabının kullanıldığı tespit edilmiştir. İdare tarafından gün sonu banka ekstresi alındığında bankaya yatırılan veya gelen tüm tutarların 333-Emanetler Hesabına alacak kaydedildiği, daha sonra yatırılan tutarların niteliğine göre 333-Emanetler Hesabı borç çalıştırılmak suretiyle kapatıldığı ve ilgili hesaplara alacak kaydı yapıldığı anlaşılmıştır. Böylece 2023 yılı içerisinde 333-Emanetler Hesabı’na 260.047.864,12 TL tutarında emanet niteliğinde olmayan kayıt yapılmıştır.

Yukarıda yer alan denetim tespiti üzerine, İdare tarafından özetle; banka hesaplarına yatırılan ve emanet niteliğinde olmayan tutarların, 2024 yılı itibarıyla 333-Emanetler Hesabında izlenmeyerek, niteliğine göre ilgili hesaplara kaydedilmeye başlandığı ifade edilmiştir. Ancak 2023 yılı içerisinde bu hesapların hatalı kullanılmasıyla ilgili bir düzeltme kaydı bulunmamaktadır.

Sonuç olarak, İdarenin banka hesaplarına yatırılan veya gelen paraların 102-Banka Hesabına borç, ilgili hesaplara alacak kaydedilmesi, emanet niteliğinde olmayan tutarların ise 333-Emanetler Hesabına kaydedilmemesi gerekmektedir.