Çevre Temizlik Vergisi (ÇTV) mükellefiyetinin sağlıklı bir şekilde tesis edilememesi nedeniyle vergi tahsilatında gelir kaybı yaşandığı görülmüştür.

2464 sayılı Belediye Gelirleri Kanunu’nun mükerrer 44’üncü maddesinde; belediye sınırları ve mücavir alanlar içinde bulunan ve belediyelerin çevre temizlik hizmetlerinden yararlanan konut, işyeri ve diğer şekillerde kullanılan binaların çevre temizlik vergisine tabi olduğu, verginin mükellefinin ise binaları kullananlar olduğu ve mükellefiyetin binaların kullanılması ile başlayacağı belirtilmiştir.

Bu itibarla, Belediyenin yetki alanına giren ÇTV’nin konusu, ticari işyerleri ile diğer şekilde kullanılan binalar olup, mükellefi ise bu binaları kullanan gerçek ve tüzel kişilerdir. Yine anılan Kanun’da ÇTV’ye ilişkin olarak işyerlerine özel herhangi bir muafiyet ve istisnaya yer verilmemiştir.

Mali Hizmetler Müdürlüğü Gelir Servisi’nden alınan ÇTV mükelleflerine ilişkin liste incelendiğinde, Belediye tarafından söz konusu vergiye ilişkin tahakkuk işlemi yapılan 11.688 adet iş yerinin olduğu görülmektedir.

Diğer taraftan Karşıyaka, Yamanlar ve Bornova Vergi Dairesi Müdürlüklerinden alınan verilere göre, Belediye sınırları içerisinde faal 24.105 adet mükellef bulunduğu anlaşılmıştır.

Denetim kapsamında temin edilen her iki veri karşılaştırıldığında ve söz konusu verginin mükellefiyetine ilişkin işyerlerine özel herhangi bir istisna veya muafiyetin olmadığı hususu göz önüne alındığında, ÇTV mükellefi olması gereken 12.417 adet iş yerine ilişkin

belediye tarafından mükellefiyet işlemi tesis edilmeyerek belediyenin önemli bir gelir kaybına uğradığı düşünülmektedir.

Kamu idaresi cevabında, Vergi Dairesi Müdürlükleri ile Belediye kayıtları arasındaki farklılığın birden fazla işyeri bulunan mükelleflerin tek bir sicil kaydı üzerinden takip edilmesinden ve Belediyeden ruhsat alma zorunluluğu bulunmayan işyerlerinden kaynaklandığı belirtilmiş olup, söz konusu hususun düzeltilmesine ilişkin işlemlere başlanıldığı ifade edilmiştir

Sonuç olarak, belediye sınırları ve mücavir alanlar içerisindeki faal işyerlerine ÇTV mükellefiyetlerinin tesis edilmesi ve söz konusu vergi kaynağına yönelik etkin bir yoklama ve takip mekanizması oluşturulması gerektiği değerlendirilmektedir.