Karar Künyesi
5018 sayılı Kamu Malî Yönetimi ve Kontrol Kanunu’nun 44’üncü maddesine dayanılarak hazırlanan Taşınır Mal Yönetmeliği’nin “Sorumluluk” başlıklı 5’inci maddesinin 1 numaralı fıkrasında; “Harcama yetkilileri taşınırların etkili, ekonomik, verimli ve hukuka uygun olarak edinilmesinden, kullanılmasından, kontrolünden, kayıtlarının bu Yönetmelikte belirtilen esas ve usullere göre saydam ve erişilebilir şekilde tutulmasını sağlamaktan sorumludur. Harcama yetkilileri taşınır kayıtlarının bu Yönetmelik hükümlerine uygun olarak tutulması ve taşınır mal yönetim hesabının hazırlanması sorumluluğunu taşınır kayıt yetkilileri ve taşınır kontrol yetkilileri aracılığıyla yerine getirir.”
Aynı maddenin 5 numaralı fıkrasında; “Taşınırların muhafazasından ve yönetilmesinden sorumlu olanların, gerekli tedbirlerin alınmaması veya özenin gösterilmemesi nedeniyle taşınırın kullanılmaz hale gelmesi veya yok olması sonucunda sebep oldukları kamu zararları hakkında, 27/9/2006 tarihli ve 2006/11058 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan Kamu Zararlarının Tahsiline İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik hükümleri uygulanır.” hükümleri yer almaktadır.
Yönetmelik’in 6’ncı maddesinde is, taşınır kayıt yetkililerinin görev ve sorumlulukları belirtilmiş olup, taşınır kayıt yetkililerine taşınırları ambar veya sahada muhafazası, kontrolü ve harcama yetkilisine hesap vermesi ile ilişkin başlıca görev ve sorumlulukları sayılmıştır.
Bu çerçevede Bağcılar Belediyesi taşınır mal yönetimi ve kayıtları üzerinde yapılan incelemelerde aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir:
Taşınır kontrol yetkilisi ile taşınır kayıt yetkilisi görevinin aynı kişiye verilmesi
Taşınır Mal Yönetmeliği’nin “Taşınır kayıt yetkilileri ve taşınır kontrol yetkilileri” başlıklı 6’ncı maddesinde; “(1) Taşınır kayıt yetkilileri, harcama yetkililerince, memuriyet veya çalışma unvanına bağlı kalmaksızın, taşınır kayıt ve işlemlerini bu Yönetmelikte belirtilen usule uygun şekilde yapabilecek bilgi ve niteliklere sahip personel arasından görevlendirilir. Dış temsilciliklerde taşınır kayıt yetkilileri misyon şefleri tarafından görevlendirilir. Taşınır işlemleri yoğun olan harcama birimlerinde birden fazla taşınır kayıt yetkilisi görevlendirilebilir. Kamu idarelerince ihtiyaç duyulması halinde birden fazla harcama biriminin taşınır kayıtları harcama birimleri itibarıyla ayrı ayrı tutulmak kaydıyla, bir taşınır kayıt yetkilisi tarafından yürütülebilir.
Taşınır kontrol yetkilileri, harcama yetkililerince, taşınır kayıt yetkilisinin yapmış olduğu kayıt ve işlemleri kontrol etmek üzere yardımcılarından veya bunların bir alt kademesindeki yöneticileri arasından görevlendirilir. Personel yetersizliği nedeniyle taşınır kontrol yetkilisi görevlendirilemeyen harcama birimlerinde ise bu görev harcama yetkilisi tarafından yerine getirilir.
Taşınır kontrol yetkilisi ile taşınır kayıt yetkilisi görevi aynı kişide birleşemez.
… ” denilmektedir.
Yukarıda yer alan mevzuat hükmünde taşınır kontrol yetkilisi ile taşınır kayıt yetkilisi görevi aynı kişide birleştirilmeyeceği açıkça belirtilmiştir. Bağcılar Belediyesinde her harcama birimi için bu şekilde görevlendirilmelerin yapıldığı ancak taşınır kayıt ve kontrol görevleri için bir kişinin görevlendirildiği görülmüştür.
Personel yetersizliği nedeniyle taşınır kontrol yetkilisinin görevlendirilemediği durumlarda bu görevi harcama yetkilisinin yerine getirebileceği, ancak taşınır kayıt ve taşınır kontrol yetkilisi görevinin aynı kişide birleştirilemeyeceği mevzuatın amir hükmüdür. Bu nedenle, belirtilen görevlendirmelerin mevzuatına uygun yapılması gerekmektedir.
Taşıtların ilgili kullanıcı ya da sorumlu personele verilmesinde taşınır teslim belgesi düzenlenmemesi
Taşınır Mal Yönetmeliği’nin 10’uncu maddesinin 5 numaralı fıkrasının (b) bendinde; “Taşınır Teslim Belgesi (Örnek: 6; 6/A): Taşınır Kod Listesinin (B) bölümünde gösterilen kara taşıtları ve iş makinelerinin bunları sürekli olarak kullanacak personele verilmesinde 6 örnek numaralı Taşınır Teslim Belgesi düzenlenir. Bu belge, vardiya usulü çalışılan yerlerde kullanılan kara taşıtları ve iş makineleri için işyerinde koordinasyonu sağlayan sorumlu yönetici adına düzenlenir. Sorumlu yönetici, kendisine teslim edilen taşıt veya iş makinesi ile kullanıcısını ayrıca tutulacak kayıtlarda izler…” denilmektedir.
Mevzuatında belirtildiği üzere, kara taşıtlar veya iş makinelerini sürekli kullanan personelin bulunması halinde taşınır teslim belgesi o personel adına düzenlenir. Ancak vardiya usulü ile çalışılan yerlerde aynı taşınırı birden fazla personelin kullanması gibi durumlarda bu belge işyerinde koordinasyonu sağlayan makine parkı sorumlusu, garaj amiri gibi kişiler adına düzenlenir.
Taşınır işlemlerinin incelenmesi neticesinde, Belediye adına tescilli taşıtlar için bunları sürekli kullanan personel adına veya sorumlu yönetici adına taşınır teslim belgesi düzenlenmediği anlaşılmıştır.
İdare taşınırlarının kullanıcı ya da sorumlu personele tesliminde mevzuatında belirtilen şekliyle taşınır teslim belgesi düzenlenmelidir.
Dayanıklı taşınır listesinin düzenlenmemesi
Taşınır Mal Yönetmeliği’nin 10’uncu maddesinin 5 numaralı fıkrasının (ç) bendinde; “Dayanıklı Taşınırlar Listesi (Örnek: 8): Bu Liste, Taşınır Kod Listesinin (B)
bölümünde gösterilen taşınırlardan oda, büro, bölüm, geçit, atölye, garaj ve servislere tahsis edilenler için düzenlenir. Bunlar için Taşınır Teslim Belgesi düzenlenmez. Liste, istek yapan birim yetkilisi ve/veya varsa ortak kullanım alanı sorumlusu tarafından imzalanır…..” denilmektedir. Aynı Yönetmelik’in 23’üncü maddesinin 5’inci fıkrasında; “Taşınırlar; oda, büro, bölüm, geçit, salon, atölye, garaj ve servis gibi ortak kullanım alanlarına Dayanıklı Taşınırlar Listesi düzenlenmek ve istek yapan birim yetkilisinin ve/veya varsa ortak kullanım alanı sorumlusunun imzası alınmak suretiyle verilir.” denilmektedir.
Personelin özel kullanımında olmayan, genelde ortak alanlarda olan veya oda, büro mobilyaları gibi taşınırlar için taşınır teslim belgesi düzenlenmez, bunlar için dayanıklı taşınır listesi düzenlenir.
Taşınır işlemlerinin incelenmesi neticesinde, İdare ortak kullanım alanlarına tahsis edilen dayanıklı taşınırlar için Yönetmelik’te belirtilen dayanıklı taşınır listelerinin
oluşturulmadığı anlaşılmıştır. Bu listenin düzenlenmemesi hangi taşınırın hangi mahalde bulunduğunu ve hangi birimin sorumluluğunda bulunduğunun tespitini güçleştirmektedir.
İdare ortak kullanım alanlarına tahsis edilen dayanıklı taşınırlar için Yönetmelik’te belirtilen dayanıklı taşınır listelerinin oluşturulması gerekmektedir.
Taşınır sicil numaralarının taşınırlar üzerinde yer almaması
Taşınır Mal Yönetmeliği’nin 36’ncı maddesinde; “Giriş kaydı yapılan dayanıklı taşınırlara, taşınır kayıt yetkilisi tarafından bir sicil numarası verilir. Bu numara yazma, kazıma, damga vurma veya etiket yapıştırma suretiyle taşınırın üzerinde kalıcı olacak şekilde belirtilir. Fiziki veya kullanım özellikleri nedeniyle numaralandırılması mümkün olmayan taşınırlara bu işlem uygulanmaz.
(2) (2) Sicil numarası üç grup rakamdan oluşur. Birinci grup rakam, taşınırın Dayanıklı Taşınırlar Defterinde ayrıntılı izlenmek üzere kaydedildiği taşınır kodundan; ikinci grup rakam, taşınırın giriş kaydedildiği yılın son iki rakamından; üçüncü grup rakam ise taşınıra verilen giriş sıra numarasından oluşur.” denilmektedir.
Taşınır işlemlerinin incelenmesi neticesinde; dayanıklı taşınırlara Yönetmelik’te belirtilen şekilde sicil numaralarının verildiği, ancak bu sicil numaralarının yazma, kazıma, damga vurma veya etiket yapıştırma suretiyle kalıcı olacak şekilde ilgili taşınırlar üzerinde yer almadığı tespit edilmiştir.
Yukarıdaki mevzuat hükmü ve açıklamalardan da anlaşılacağı üzere, dayanıklı taşınırlar üzerinde sicil numaraları bulunmadığı takdirde, taşınır sayımları sağlıklı olarak yapılamayacak, dolayısıyla taşınır yönetim hesabı sağlıklı olarak verilemeyecektir. Dayanıklı taşınırlar defterinde kayıtlı olan ve harcama birimi taşınır yönetim hesabında yer alan bütün dayanıklı taşınırların sicil numaralarının, taşınırların üzerinde kalıcı olacak şekilde belirtilmesi gerekmektedir.
Kullanılamaz hale gelen, yok olan veya hurdaya ayrılan taşınırlar için kayıttan düşme teklif ve onay tutanağının düzenlenmemesi
Taşınır Mal Yönetmeliği’nin 27’nci maddesinde; tüketim malzemelerinin özelliklerinde, ağırlıklarında veya miktarlarında meydana gelen değişmeler nedeniyle oluşan fireler, sayımda noksan çıkan taşınırlar, çalınma, kaybolma gibi nedenlerle yok olan taşınırlar ya da yıpranma, kırılma veya bozulma gibi nedenlerle kullanılamaz hale gelen taşınırlar ile
canlı taşınırın ölmesi halinde, kayıttan düşme teklif ve onay tutanağı ve taşınır işlem fişi düzenlenerek kayıtlardan çıkarılacağı belirtilmektedir.
Yönetmelik’in 28’inci maddesinde ise, ekonomik ömrünü tamamlamış olan veya tamamlamadığı halde teknik ve fiziki nedenlerle kullanılmasında yarar görülmeyerek hizmet dışı bırakılması gerektiği özel mevzuatı çerçevesinde oluşturulan komisyon tarafından teknik olarak uygun görülen taşınırlar için kayıttan düşme teklif ve onay tutanağı düzenleneceği belirtilmektedir.
Yapılan incelemede, Taşınır Mal Yönetmeliği ekinde yer verilen ve hangi taşınırın hangi sebepten dolayı kayıttan düşüldüğünü gösteren kayıttan düşme teklif ve onay tutanağının düzenlenmediği, bu nedenle kayıttan düşülen taşınırların ekonomik ömrünü tamamlanması dolayısıyla mı veya çalınma, kırılma, bozulma ve benzeri sebepten dolayı mı kayıttan düşüldüğüne dair bir bilgi bulunmamaktadır. Kayıttan düşülen tüm taşınırlar için “eskimiş, kırılmış, kullanılmaz durumda olan ve ekonomik ömrünü tamamlayan taşınırlar…” gibi genel bir ifadenin kullanıldığı görülmüştür.
Ayrıca kayıttan düşülen taşınırlardan ekonomik değeri bulunanların satışı veya ekonomik değeri bulunmayan ve teknik, sağlık, güvenlik ve benzeri nedenlerle imha edilmesi konusunda hangi kararın verildiğine dair bir bilgi bulunmamaktadır. Kayıttan düşme teklif ve onay tutanağı düzenlenmediğinden taşınırlar kayıttan düşüldükten sonra hangi şekilde değerlendirileceklerine dair herhangi bir bilgi bulunmamaktadır.
Yukarıda yer alan mevzuat hükümleri uyarınca, kayıtta düşülen taşınırlar için kayıttan düşme teklif ve onay tutanağının düzenlenmesi ve bu tutanak üzerinde taşınırın hangi sebepten dolayı kayıttan düşüldüğü ve taşınırın ne şekilde değerlendirileceğine dair bilgilere yer verilmesi gerekmektedir.
Kamu idaresi cevabında; "A) Harcama Yetkilileri uhdesinde bulanan Taşınır Kayıt ve Kontrol Görevlileri için ayrı ayrı görevlendirme yapılması Taşınır Konsolide Görevlisi tarafından istenmiş olup, Müdürlükler tarafından gerekli görevlendirmeler yapılarak ilgili görevliler ekli listede belirtilmiştir.
Söz konusu belgeler düzenlenerek sorumlulara verilecek ve takibi gerçekleştirilecektir.
Söz konusu listelerin düzenlenmesi gerektiği ile ilgili uyarılar harcama yetkililerine bildirilmiş olup; aksaklığın giderilmesi ile ilgili gerekli tedbirler alınmıştır.
Tüm taşınırların sicil numaralarının yeniden düzenlenmesi suretiyle uygun hale getirilmesi ile ilgili gerekli tedbirler alınmaya başlanmıştır.
Kayıttan düşülen taşınırların, ekonomik değeri bulunanların satışı veya ekonomik ömrünü tamamlamış ve çeşitli nedenlerle imha edilmesi ile ilgili verilen kararın gerekçeleri tek tek irdelenerek kayıttan düşme teklif ve onay tutanakları düzenlenmek üzere gerekli çalışmalar yapılmaya başlanmıştır." denilmektedir.
Sonuç olarak Başkanlığımıza gönderilen kamu idaresi cevabında; bulguda belirtilen tespitler doğrultusunda gerekli çalışmaların yapılmaya başlandığı belirtildiğinden bu aşamada önerilecek başka bir husus bulunmamaktadır.
Bulgu konusu tespitin devam edip etmediği takip eden denetimlerde izlenecektir.