Kamu idaresinin vadeli mevduatlardan elde ettiği faiz gelirleri üzerinden yapılan tevkifat tutarlarını mevzuata aykırı olarak Bütçe Gelirleri Hesabına kaydettiği görülmüştür.

Genel Yönetim Muhasebe Yönetmeliği’nin “Bütçe uygulama sonuçları tablosu ilkeleri” başlıklı 7’nci maddesinde; kamu idarelerinin bütçe gelir ve bütçe gider hesaplarının, yılı bütçe düzenlemesi ve diğer mevzuatla bütçe geliri ve bütçe gideri olarak tanımlanan işlemlerinin kaydına mahsus olduğu belirtilmiştir.

Mahalli İdareler Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliği’nin 102 Bankalar Hesabına ilişkin “Hesabın işleyişi” başlıklı 57’nci maddesinin birinci fıkrasının (a/6) bendinde; muhasebe birimlerinin hesaplarının bulunduğu bankalarca tahakkuk ettirilerek banka hesabına aktarılan faiz tutarlarının bu hesaba, tevkifat tutarlarının 630 Giderler Hesabına borç, faiz tutarının içinde bulunulan aya ait kısmının 600 Gelirler Hesabına, geçmiş aylara ait kısmının 181 Gelir Tahakkukları Hesabına alacak kaydedileceği, banka hesabına aktarılan tutarın tamamının aynı zamanda 805 Gelir Yansıtma Hesabına borç, 800 Bütçe Gelirleri Hesabına alacak kaydedileceği ifade edilmiştir.

Yukarıda yer verilen mevzuat hükümlerine göre, kamu idarelerinin elde etmiş olduğu faiz gelirlerinin brüt tutarının 600 Gelirler Hesabına, söz konusu faiz gelirinden yapılan tevkifat tutarının 630 Giderler Hesabına ve banka hesabına yatan net tutarın ise Bütçe Gelirleri Hesabına kaydedileceği belirtilmiştir. Bu kapsamda Yönetmelik’in, banka hesabına yatan net tutarın bütçe gelirleri ile ilişkilendirilmesini; ancak faiz gelirlerinden yapılan tevkifatın sadece faaliyet giderleri ile ilişkilendirilmesini öngördüğü anlaşılmaktadır.

Yapılan incelemede, İdare tarafından mevzuata uygun olarak tahakkuk eden faiz gelirlerini tevkifat kesintisi yapılmadan önceki brüt tutar üzerinden 600 Gelirler Hesabına, yapılan tevkifat tutarını 630 Giderler Hesabına ve net tutarı da 102 Banka Hesabına kaydettiği; ancak mevduat faiz gelirlerinden yapılan vergi tevkifatı tutarlarını da 800 Bütçe Gelirleri Hesabına kaydettiği görülmüştür.

Söz konusu hususa ilişkin olarak örnek mahiyetinde 1655 numaralı yevmiye aşağıdaki tabloda sunulmuştur:

‌Tablo 10: Mevduat Faiz Gelirlerinden Yapılan Tevkifat Tutarlarının Hatalı Muhasebeleştirilmesine İlişkin Örnek

Yukarıdaki tabloda görüldüğü üzere, 2023 yılında kaynağında yapılan söz konusu vergi kesintilerinin mevzuata aykırı olarak bütçe geliri olarak kaydedilmesi 800 Bütçe Gelirleri Hesabının 56.311,09 TL fazla gözükmesine neden olmuştur.

Kamu İdaresi cevabında, bulgu konusu hususa ilişkin gerekli muhasebe kayıtlarının yapıldığı belirtilmiştir. Ancak bulgu konusuna yönelik 2024 yılında yapılan kayıtların, 2023 yılı dönem sonu mali tablolarındaki hatayı düzeltici bir etkisi bulunmamaktadır.

Sonuç olarak, Bütçe Uygulama Sonuçları Tablosu’nun doğru ve güvenilir bilgi içerebilmesini teminen mevduat faiz gelirlerinin net tutarlar üzerinden 800 Bütçe Gelirleri Hesabında izlenmesi gerekmektedir.