Kocaeli Büyükşehir Belediyesince 2020 yılında mal ve hizmet alımlarında, temel ihale usulleri yerine 4734 sayılı Kanun’un 21’inci maddesinin (f) bendine göre pazarlık yönteminin görülmüştür.

İhalelerde rekabeti, saydamlığı, eşit muameleyi ve kamuoyu denetimini sağlamanın idarelerin temel görev olduğu 4734 sayılı Kanunu’nda net olarak ifade edilmiştir. Kanun koyucu idarelerin bu görevini yerine getirirken asıl olarak açık ihale usulü ile belli istekliler arasında ihale usulünün kullanılması gerektiğini, pazarlık ve doğrudan temin usullerinin ise belli şartlar altında ve istisnai hallerde kullanılacağını hüküm altına almıştır. Bu usulün kullanılmasının gerekçesi açık, gerçekçi ve objektif verilere göre ihale onay belgesinde belirtilmesi gerekmektedir. Ancak pazarlık usulü ile gerçekleştirilen ihalelerin birçoğunda yukarıda bahsi geçen temel ilkelerin sağlanamayacağı da ortadadır. Şöyle ki;

Rekabet ilkesi anlamında: Üç isteklinin davet edildiği ihalelerde rekabetin sağlandığı söylemek güçtür.

Saydamlık ve kamuoyu denetimi noktasında: Davet usulü ile ihale edilen alımların gerek ilanlarının ve gerekse ihale dokümanlarının vatandaşların ve diğer ilgililerin erişebilmesine imkân verecek bir şekilde yayımlanmaması nedeni ile bu ilkelerin de sağlanamayacağı ortadadır.

Eşit muamele ilkesi anlamında: Davet usulü ile gerçekleştirilen ve üç isteklinin çağrıldığı ihalelerde piyasada bulunan ve ilgili sektörde faaliyet gösteren tüm firmalara eşit muamelede bulunulduğunu söylemek mümkün değildir.

Ayrıca rekabet ortamının sağlanamadığı ihalede kaynakların verimli kullanılması noktasında sıkıntı yaşanabileceği ortadadır.

Kocaeli Büyükşehir Belediyesince 2020 yılında;

Basın Yayın ve Halkla İlişkiler Dairesi 5 Adet Gençlik ve Spor Dairesi 5 Adet

Sağlık ve Sosyal İşler Dairesi 5 Adet Fen İşleri Dairesi 18 Adet

Çevre Koruma ve Kontrol Dairesi 2 Adet Kültür ve Sosyal İşler Dairesi 7 Adet

Ulaşım Dairesi 12 Adet

Yapı Kontrol Dairesi 22 Adet

Olmak üzere toplam 76 Adet mal ve hizmet alımı Kanun’un 21’inci maddesinin (f) bendine göre “pazarlık yöntemi” ile alınmıştır. Üstelik ihale onay belgelerinde de bu usulün kullanılma gerekçesi açık, gerçekçi ve objektif olarak belirtilmemiştir.

İhalelerde şeffaflık, eşitlik ve rekabet ilkesi gereği istekliler arasında ayrım yapılmadan ihaleye katılım yeterliliği olan herkese ihaleye katılma fırsatı tanınması gerekir. Oysa Pazarlık ihaleleri iki ya da üç isteklilerin davet edilmesi sureti ile gerçekleşmektedir. Özel durumlarda kullanılması geren bir yöntemdir. Bu durum ise ihalelerde temel ilkelere riayet edilmeme riskini beraberinde taşımaktadır.