Mahalli İdareler Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliği'nin 282 ve 331’inci maddelerine göre, ilgili mevzuatı uyarınca belirlenecek esaslar çerçevesinde hesaplanan kıdem tazminatı karşılığı tutarlarının 630-Giderler Hesabına borç, 472-Kıdem Tazminatı Karşılığı Hesabına alacak; vadeleri bir yılın altına düşen ve faaliyet dönemi içerisinde ödenmesi öngörülen kıdem

tazminatı karşılıklarının 472 no.lu hesaba borç, 372-Kıdem Tazminatı Karşılığı Hesabına alacak; ödenen kıdem tazminatlarının ise 372 no.lu hesaba borç, ödemenin şekline göre ilgili hesaplara alacak kaydedilmesi gerekmektedir.

Diğer taraftan Kurumda istihdam edilen işçiler için kıdem tazminatı karşılıkları hesaplanırken her işçinin kıdem tazminatına esas ücretleri ile kıdemlerinin ayrı ayrı tespit edilerek buradan hareketle önce işçi bazında daha sonra da Kurum bazında karşılık ayrılacak tutarın belirlenmesi gerekmektedir.

Yapılan incelemede ise, kıdem tazminatı karşılıklarının hesaplanması ve muhasebeleştirilmesi işlemlerinin bahsedildiği şekilde yapılmadığı, bunun yerine o yıl içerisinde ödenmesi öngörülen kıdem tazminatı tutarları için herhangi bir hesaplama yöntemi olmaksızın bütçeye ödenek konulduğu (2018 yılı için 2.750.000,00 TL), dönem başında bu tutarın 630 no.lu hesaba borç, 372 no.lu alacak kaydedildiği, yıl içinde ödenen kıdem tazminatlarının ise (1.013.196,94 TL) 372 no.lu hesaba borç, ilgili hesaplara alacak kaydedildiği görülmüştür. Ayrıca dönem başında 372 no.lu hesaba kaydedilip yıl içinde ilgililere ödenemeyen tutarlar (1.736.803,06 TL) ise dönem sonunda 600-Gelirler Hesabına aktarılarak söz konusu hesap kapatılmıştır.

Kamu idaresi cevabında; özetle, Büyükşehir Belediyesi bünyesinde çalışan işçilere ödenecek kıdem tazminatları için mali yıl bütçesine tahmini bir ödenek konulduğu, işçilerin ne zaman emekli olacağı bilinemediğinden ve her işçinin hizmet yılı ve tazminatı farklı olduğundan bu şekilde bir uygulama yapıldığı, muhasebe kayıtlarında bu konuda bir yıl baz alındığından 372 ve 630 no.lu hesapların kullanıldığı ve yıl sonunda ödenmeyen tutarların iptal edildiği belirtilmektedir.

Sonuç olarak; Kurumda çalışan işçilere ödenecek kıdem tazminatları için her yıl bütçeye ödenek konulması ilgili mevzuat gereği olup bu konuda bir tenkit yapılmamıştır. Ancak işçiler için daha önceki yıllarda herhangi bir karşılık ayrılmadan söz konusu ödeneğin her yıl dönem başında 630 no.lu hesaba borç, 372 no.lu hesaba alacak kaydedilmesi, yıl içinde ödenen kıdem tazminatlarının 372 no.lu hesaba borç, ilgili hesaplara alacak kaydedilmesi ve dönem başında 372 no.lu hesaba kaydedilip yıl içinde ilgililere ödenemeyen tutarların dönem sonunda 600 no.lu hesaba aktarılıp 372 no.lu hesabın her yılın sonunda kapatılması şeklindeki uygulama mevzuata uygun değildir.

Her ne kadar işçilerin ne zaman emekli olacağı bilinemediğinden ve her işçinin hizmet yılı ve tazminatı farklı olduğundan bu şekilde bir uygulama yapıldığı ifade edilmiş ise de bulguda da belirtildiği üzere işçilere izleyen yıllarda kıdem tazminatına hak edecek şekilde işten ayrıldıklarında ödenecek kıdem tazminatları için her yılın sonunda her işçinin kıdem tazminatına esas ücreti ve kıdemi esas alınarak önce işçi bazında daha sonra da kurum bazında kıdem tazminatı karşılığı hesaplanmalı ve bu tutar 630 no.lu hesaba borç 472 no.lu hesaba alacak kaydedilmelidir. İşçi kıdem tazminatına hak edecek şekilde işten ayrıldığında işçi için daha önceki yıllarda hesaplanan karşılık tutarları toplamı önce 472 no.lu hesaptan 372 no.lu hesaba aktarılmalı, daha sonra da 372 no.lu hesaba borç, ilgili hesaplara alacak kaydı yapılıp kıdem tazminatı işçiye ödenmelidir.

Bulgu konusu tespit “Borç ve Gider Karşılıkları” ve “Gider Hesapları” hesap alanlarının mali tablolarda hatalı tutarla yer almasına neden olduğundan 2018 yılı mali tablolarının doğruluğu ve güvenilirliğini etkilemektedir. Bulgu konusu tespitin devam edip etmediği takip eden denetimlerde izlenecektir.