Global bütçe uygulaması nedeniyle, Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından üniversiteye ödenmeyen tedavi bedellerine ilişkin olarak yapılması gereken ilgili dönem alacak terkinlerinin zamanında yapılmadığı, bu durumun ise muhasebenin dönemsellik ilkesine aykırı bir durum ortaya çıkardığı, tespit edilmiştir.

Döner Sermayeli İşletmeler Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliği’nin “Temel muhasebe kavramları” başlıklı 29’uncu maddesinde:

“Döner sermeyeli işletmelerin muhasebesi, muhasebe ilke ve kurallarının dayanağını oluşturan ve aşağıda belirtilen kavramlara göre yürütülür: c) Dönemsellik: İşletmelerin faaliyetleri, belirli dönemlerde raporlanır ve her dönemin faaliyet sonuçları diğer dönemlerden bağımsız olarak saptanır…” denilmektedir.

Üniversite Rektörlüğü ile Sosyal Güvenlik Kurumu arasında imzalanan Götürü Bedel (Global Bütçe) Üzerinden sağlık Hizmeti Satın Alım Sözleşmesi’nin “Ödeme Tutarı ve Ödeme Şartları” başlıklı” 6’ncı maddesinde:

“…Yılsonu itibariyle tahakkuk tutarlarının belirlenen götürü bedel bütçesinin üzerinde olması durumunda ise 2019 yılı için belirlenen götürü bedel bütçesi kadar ödeme yapılacaktır.” denilmektedir.

Yukarıda yer alan sözleşme hükmüne göre; üniversite hastanesi tarafından yıl içinde yapılan tedavi hizmetlerine ilişkin olarak Sosyal Güvenlik Kurumuna fatura edilen toplam tedavi hizmet bedeli, eğer sözleşmede 2019 yılı için SGK tarafından üniversite hastanesine ödenecek götürü tedavi hizmet alım bedelini aşarsa, aşan kısım için SGK tarafından üniversite hastanesine herhangi bir ödeme yapılmayacaktır.

Dolayısı ile SGK tarafından üniversiteye ödenmeyecek olan tedavi hizmet bedellerinden kaynaklı olan alacak tutarlarının ilgili dönem sonunda (dönemsellik ilkesi gereğince) terkin edilerek, bu terkinlere ilişkin olarak ortaya çıkan mali durumun da ilgili yıl gelir tablosu ve bilanço hesaplarında görünmesi gerekmektedir.

Çanakkale Onseksiz Mart Üniversitesi Sağlık Uygulama ve Araştırma Merkezinin (üniversite hastanesi) 2019 yılı mali tablo ve hesaplarının incelenmesi neticesinde;

Üniversitenin Sosyal Güvenlik Kurumu ile 2017, 2018 ve 2019 yıllarında Götürü Bedel (Global Bütçe) Üzerinden Sağlık Hizmeti Satın Alım Sözleşmesi imzaladığı,

Global Bütçe Uygulaması nedeniyle SGK tarafından ödenmeyen, 2017 yılına ilişkin olan 1.392.201,19 TL’nin ve 2018 yılına ilişkin olan 8.693.965,21 TL’nin 31.12.2019 tarihi itibariyle 659.03 SGK Alacakları Terkini Hesabı üzerinden terkin edildiği,

Global Bütçe uygulaması nedeniyle 2019 yılı faaliyet dönemine ilişkin olarak üniversite tarafından yapılması gereken terkin işlemlerinin dönem sonu itibariyle yapılmadığı, dolayısı ile 2019 yılı mali tablolarında, 2019 yılına ilişkin yapılması gereken terkin tutarlarının yer almadığı, tespit edilmiştir.

Sosyal Güvenlik Kurumundan olan alacakların terkinine ilişkin olarak tespit ettiğimiz mevcut üniversite uygulamasının, Döner Sermayeli İşletmeler Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliği’nin 29’uncu maddesinde bahsi geçen dönemsellik ilkesi çerçevesinde değerlendirilmesi neticesinde;

2017-2018 faaliyet dönemlerine ilişkin olan alacakların, 2019 yılı içerisinde terkin edilmesinin dönemsellik ilkesine uygun olmadığı, söz konusu alacaklar zamanında terkin edilmediği için ilgili yıl (2017 ve 2018 yılları) mali tablolarında dönem zararlarının olması gerekenden daha az göründüğü,

2019 yılı mali tablolarında ise, 2019 faaliyet döneminde gerçekleşmemiş (2017 ve 2018 dönemine ilişkin) zararların bulunduğu, 2019 yılında mali tablolarda yer alması gereken terkin tutarlarının (terkin işlemleri yapılmadığı için) mali tablolarda yer almadığı, bu durumun gerçekte olması gereken kar/zarar durumunu etkilediği, bu şekildeki bir terkin uygulamasının dönemsellik ilkesine uygun olmadığı değerlendirilmektedir.