Alınan Sipariş Avansları Hesabının emanet hesap olarak kullanıldığı ve hesapta mahiyeti tespit edilemeyen tutarların olduğu görülmüştür.

Döner Sermayeli İşletmeler Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliği’nin 340 Alınan Sipariş Avansları Hesabının niteliğinin düzenlendiği 276’ncı maddesinde, bu hesabın işletmenin satış

amacıyla gelecekte yapacağı mal ve hizmet teslimleri ile ilgili olarak peşin tahsil ettiği tutarların izlenmesi için kullanılacağı hüküm altına alınmıştır.

Aynı Yönetmelik’in hesabın işleyişini düzenleyen 277’nci maddesinin birinci fıkrasının a-1 bendinde; alınan avansların bu hesaba alacak, tahsilatın şekline göre ilgili hesaplara borç kaydedileceği, b-1 bendinde ise alınan sipariş avansına konu mal teslim edildiğinde veya öngörülen hizmet yapıldığında alınan avans tutarının bu hesaba, yapılan tahsilatın şekline göre ilgili hesaplara borç, mal veya hizmetin satış bedelinin “60 Brüt Satışlar” grubunun ilgili hesabına alacak kaydedileceği düzenlenmiştir.

Yönetmelik’in yukarıda yer verilen hükümlerinden de anlaşılacağı üzere, sağlık hizmeti verilmeden önce hastalardan tahsil edilen avansların hizmet sunulduktan sonra faturalandırılarak mahsubunun yapılması gerekmektedir.

İlgili Döner Sermaye Saymanlığı Cari Kartlarının ve 340 Alınan Sipariş Avansları Hesabının ayrıntılarının incelenmesi sonucunda; bankaya yatırılan ve kaynağı belli olmayan tutarların 340 No.lu hesaba kaydedildiği, ilerleyen zaman diliminde konusuna göre bu hesaptan çıkışının yapılarak ilgili hesaplara alındığı görülmüştür.

Adı geçen hesabın niteliğine uygun kullanılmaması nedeniyle örneğin; işletmeler ile özel sektör arasında gerçekleştirilen ortak çalışmalar için firmalarca yatırılan bedeller bu hesaba kaydedilmiş, ancak çeşitli nedenlerle faturası kesilmeyen veya iptal edilen çalışmalara ait bu tutarların hesapta bekletildiği görülmüştür. Yine İl Sağlık Müdürlüğüne görevlendirilen personelin performans ödemeleri için yatırılan tutarlar önce Alınan Sipariş Avansları Hesabına kaydedilmiş ve daha sonra bu hesaptan ilgililerine ödeme yapılmıştır.

Hesap detayına bakıldığında 2013 yılından bugüne değin Alınan Sipariş Avansları Hesabına kaydedilmiş ve kaynağı belli olmayan tutarların bulunduğu ve hesabın emanet hesabı gibi kullanıldığı görülmektedir.

Kamu İdaresi tarafından bulguda yer alan tespitlere katılınmış, düzeltme işlemlerine başlanıldığı bilgisi verilmiştir.

Sonuç olarak; Alınan Sipariş Avansları Hesabında kayıtlı olup önceki dönemlerden devreden tutarların kaynağının belirlenip ilgili hesaplara aktarılması, kaynağı tespit edilemeyenler için zamanaşımı açısından inceleme yapılması ve adı geçen hesabın niteliğine uygun olarak kullanımının sağlanması gerekmektedir.