İmar planında park alanı olarak tespit edilen yerlerde Belediye tarafından kiraya verilen ticari işletmelerin bulunduğu, yapıların imar mevzuatına aykırı olduğu ve bu alanların park alanı olma özelliğini yitirdiği görülmüştür.

03.05.1985 tarihli ve 3194 sayılı İmar Kanunu hükümlerine dayanılarak hazırlanmış bulunan 03.07.2017 tarih ve 30113 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Planlı Alanlar İmar Yönetmeliği’nin “Tanımlar” başlıklı 4’üncü maddesinde;

“vvvv) Yeşil alanlar: Toplumun yararlanması için ayrılan oyun bahçesi, çocuk bahçesi, dinlenme, gezinti, piknik, eğlence, rekreasyon ve rekreaktif alanları toplamını (Metropol ölçekteki fuar, botanik ve hayvan bahçeleri ile bölgesel parklar bu alanlar kapsamındadır.), 19 uncu maddede yer alan işlevleri ve yapılaşma koşullarını içeren yeşil alanlar;

(…)

2) Parklar: Kentte yaşayanların yeşil bitki örtüsü ile dinlenme ihtiyaçları için ayrılan, 19 uncu maddedeki kullanımlara da yer verilebilen alanları,

(…)

ifade eder” denilmektedir.

Yönetmelik’in “Parsel kullanım fonksiyonlarına göre yapılaşma koşulları” başlıklı 19’uncu maddesinin birinci fıkrasının (c) bendinde;

“Park alanları: Bu alanlarda encümen kararıyla;

1. (Danıştay Altıncı Dairesinin 3/2/2021 tarihli ve E.:2017/4783; K.:2021/1096 sayılı kararı ile iptal bent: Açık havuz/süs havuzu, açık spor ve oyun alanı, genel tuvalet, pergola, kameriye,)

2. 1000 m2 ve üzeri parklarda ahşap veya hafif yapı malzemelerinden yapılmak, kat adedi 1’i, yüksekliği 4.50 metreyi ve açık alanları dâhil taban alanları toplamda %3’ü, her birinin alanı 15 m2’yi geçmemek kaydıyla çay bahçesi, büfe, muhtarlık, güvenlik kulübesi (Danıştay Altıncı Dairesinin 3/2/2021 tarihli ve E.:2017/4842; K.:2021/1091 sayılı kararı ile iptal ibare: ile oyun alanlarına en az 10 metre mesafede olmak ve etrafı çit ve benzeri ile

   
   

   kapatılmak koşuluyla (Değişik ibare: RG-25/7/2019-30842) parkın ihtiyacı için gerekli olan asgari ölçülerdeki) (Değişik ibare: RG-25/7/2019-30842) trafo,

3. (Değişik: RG-25/7/2019-30842) Tabii veya tesviye edilmiş toprak zemin altında kalmak üzere, ağaçlandırma için TSE standartlarında öngörülen yeterli derinlikte toprak örtüsünün sağlanması, giriş çıkışının parkın giriş çıkışından ayrı olması ve parkın ihtiyacı için Otopark Yönetmeliği ekindeki en az otopark miktarları tablosundaki benzer kullanımlar dikkate alınarak belirlenecek miktarı aşmamak kaydıyla kapalı otopark,

4. 10.000 m 2 üzerindeki parklarda, açık alanları dâhil taban alanları, (2) numaralı alt bentte belirtilenler de dâhil toplamda %3’ü geçmemek üzere muvakkat yapı ölçülerini aşmayan mescit ile trafik güvenliği alınarak kamuya ait 112 acil ambulans istasyonu,

   yapılabilir” hükmüne yer verilmiştir.

   
   

   Ayrıca 3194 sayılı İmar Kanunu’nun “İdari müeyyideler” başlıklı 42’nci maddesinde imar mevzuatına aykırılık teşkil eden fiil ve hallerin tespit edildiği tarihten itibaren on iş günü içinde ilgili idare encümenince sorumlular hakkında üstlenilen her bir sorumluluk için ayrı ayrı olarak bu maddede belirtilen idari müeyyidelerin uygulanacağı belirtilmiştir.

   Yukarıdaki mevzuat hükümlerine göre park alanları kamunun istifadesine açık olan ve tescile tabi olmayan yerlerdir. Bu alanlarda yapılaşma koşulları, kullanım şekli ve niteliği Yönetmelik ve imar planlarının çizdiği çerçevede uygulanmalı, kamuya açık olma vasfını yitirecek şekilde yapılaşma ya da tasarrufun gerçekleşmemesi gerekmektedir.

   Yapılan inceleme neticesinde, aşağıda örnek mahiyetinde hazırlanan Tablo’da görüldüğü üzere imar planında park alanı olarak tespit edilen alanlarda kiraya verilen spor tesisi, çay ocağı, kafe, büfe, otopark gibi ticari işletmelerin bulunduğu; bu işletmelerin alanın imar mevzuatında belirtilen yapılara ait alan miktarlarını fazlasıyla geçtiği hatta bu alanların park alanı olma özelliğini yitirerek ticari alan olarak kullanıldığı tespit edilmiştir.

   Tablo 6: Park Alanlarındaki İmara Aykırı Yapı Örnekleri

   Sıra No	Taşınmaz Adresi	Kullanım Şekli	İmar Planındaki Durumu	Taşınmaz Yüzölçümü (m2)	Kullanılan Alan (m2)
   1	Toros Mahallesi 6239 Ada 1 Parsel	1.100m2 Çiçek Yetiştiriciliği Yapılması Amacı Kiralanan Alan ile 400m2 Adana Lezzetler Çarşısına Ait 14 Adet Dükkan	Park Alanı	4.145,00	1.500,00

   
   

   2	Fatma Kemal Timuçin Devlet Hastanesi Arası, Beyazevler Mahallesi 6504 Ada 20 Parsel Batısı	Otopark Alanı	Park Alanı	1.350,00	550,00
   3	Mahfesığmaz Mahallesi 6586 Ada 1 Parsel	Spor Tesisi (2 Adet Tenis Kortu, 1 Adet Büfe ve Müştemilatı)	Park Alanı	1.137,00	1.137,00
   4	Güzelyalı Mahallesi 5726 Ada 1 Parsel	Spor Tesisi (1 Adet Kapalı Halı Saha, 1 Adet Kafe ve Müştemilatı)	Park Alanı	1.986,00	1.986,00
   5	Huzurevleri Mahallesi 7191 Ada 1 Parsel	Spor Tesisi (2 Adet Kapalı Halı Saha, 1 Adet Çay Ocağı ve Müştemilatı)	Park Alanı	6.748,00	3.000,00
   6	Belediye evleri Mahallesi 5963 Ada 1 Parsel	Spor Tesisi (2 Adet Kapalı Halı Saha, 1 Adet Çay Ocağı ve Müştemilatı)	Park Alanı	4.556,00	3.000,00
   7	Toros Mahallesi 6339 Ada 1 Parsel Kapalı Semt Pazarı	Alanın Tamamı Kapalı Pazar Yeri ve Pazar Yerinin İçerisinde 6m2 Büfe Yeri ve Müştemilatı	Park Alanı	3.851,00	3.851,00
   8	Güzelyalı Mahallesi 6140 Ada 1 Parsel	Spor Tesisi (2 Adet Tenis Kortu, 1 Adet Çay Ocağı ve Müştemilatı)	Park Alanı	2.485,00	2.485,00
   9	Huzurevleri Mahallesi 7595 Ada 1 Parsel	Spor Tesisi (1 Adet Kapalı Halı Saha, 1 Adet Açık Halı Saha, 1 Adet Çay Ocağı ve Müştemilatı ile Otopark Alanı)	Park Alanı	5.698,00	5.698,00
   10	Karslılar Mahallesi 2803 Ada 5 Parsel ile 2802 Ada 9 Parsel Batısı	Spor Tesisi (1 Adet Kapalı Halı Saha, 1 Adet Çay Ocağı ve Müştemilatı)	Park Alanı	2.790,00	2.790,00

   
   

   Bu itibarla park alanlarının mevzuata aykırı olarak ticari amaçla kullanılmaması, bu alanlara, kentte yaşayanların dinlenme ve doğal alan ihtiyaçlarına cevap veren yerler olması açısından sadece belli yapıların yapılmasına izin verilmesi, yapılacak yapıların park alanlarının kullanış amacına aykırılık teşkil etmeyecek şekilde olması ve müşterek kullanıma açık olması gerekmektedir.