Yenimahalle Belediyesi tarafından 4734 sayılı Kamu İhale Kanununun 22'nci maddesinin b) bendi kapsamında gerçekleştirilen tiyatro oyunu alımlarında, ‘sadece gerçek veya tüzel tek kişinin ihtiyaç ile ilgili özel bir hakka sahip olması’ durumunu teyit edici belge ya da dokümanların standart forma eklenmediği ve bu kapsamda sorgulama yapılmadığı tespit edilmiştir.

Kamu İhale Kanununun “Doğrudan Temin” başlıklı 22’nci maddesinin b) bendinde, sadece gerçek veya tüzel tek kişinin ihtiyaç ile ilgili özel bir hakka sahip olması halinde ilân yapılmaksızın ve teminat alınmaksızın doğrudan temin usulüne başvurulabileceği, bu maddeye

göre yapılacak alımlarda, ihale komisyonu kurma ve Kanunun 10’uncu maddesinde sayılan yeterlik kurallarını arama zorunluluğu bulunmaksızın, ihale yetkilisince görevlendirilecek kişi veya kişiler tarafından piyasa fiyat araştırması yapılarak ihtiyaçların temin edileceği hüküm altına alınmıştır. Bu maddenin uygulamasına dair ayrıntılar Kamu İhale Genel Tebliğinin

22.3’üncü maddesinde şöyle düzenlenmiştir; sadece gerçek veya tüzel tek kişinin ihtiyaç ile ilgili bilimsel, teknik, fikri veya sanatsal vb. nedenlerle özel bir hakka sahip olmasını ve ihtiyacın sadece belirli bir gerçek ya da tüzel kişice tedarik edileceğine dair ‘Tek Kaynaktan Temin Edilen İhtiyaçlara İlişkin Standart Formun’ detaylı fiyat araştırması yapılarak, ihtiyaç konusu mal veya hizmetin niteliklerini tarif edecek ve bu hususlara ilişkin bütün belgelerin eklenerek gerçekleştirileceği düzenlenmiştir. Mevzuat hükümlerinden de anlaşılacağı üzere, Kanunun 22/b kapsamında alım yapılabilmesi için, ‘özel hak’ teşkil etme hususunun ispat edici belgeyle tevsik edilmesi ve gerekçeli olarak standart forma konulması gerekmektedir.

Yapılan incelemeler neticesinde, sanatsal ve kültürel faaliyetler kapsamında muhtelif tarihlerde, tiyatro oyunu ve gösteriler gerçekleştirilmesine dair hizmet alımları yapılmıştır. Bu alımlardan 12 tanesi 22/b kapsamında olup işlem dosyaları ve işlerin standart formlarında, tiyatro oyunlarını sergileyen kişi, topluluk ya da organizatörlerin özel bir hakka sahip olduklarına ilişkin belge bulunmadığı görülmüştür. Örneğin, oyunların telif hakkına özel olarak sahip olunduğunu ortaya koyan sertifika ya da telif belgeleri ilgililerden istenilebileceği gibi Kültür ve Turizm Bakanlığı Telif Hakları Genel Müdürlüğü üzerinden de doğrulama yapılabilecektir.

Sonuç itibariyle, Kamu İhale Kanununun 22/b maddesi kapsamında yapılacak alımlarda ispatlayıcı belgelerin gerekçeli bir şekilde standart formlara eklenmesi uygun olacaktır.

Kamu idaresi cevabında;"Belediyemiz tarafından, 4734 sayılı Kamu İhale Kanununun 22'nci maddesinin b) bendi kapsamında gerçekleştirilen tiyatro oyunu alımlarında, “sadece gerçek veya tüzel tek kişinin ihtiyaç ile ilgili özel bir hakka sahip olması” durumunu teyit edici belge ya da dokümanların standart forma eklenmediği ve bu kapsamda sorgulama yapılmadığı denetim bulgusunun 7’nci maddesine konu edilmiştir.

4734 sayılı Kanunun 22/b maddesince yapılan alımlara ilişkin durumunu teyit edici belge ya da dokümanların standart forma eklenmediği konusunda, Kültür ve Sosyal İşler Müdürlüğü ile yapılan yazışmada aynen;

'belirtilen husus ile ilgili olarak işlem gören 12 adet 22-b kapsamındaki dosyaların

incelenmesi sonucu oyunlar ile ilgili belgelerin olduğu fakat Sayıştay raporunda belirtilen telif hakkına özel olarak sahip olduğunu ortaya koyan sertifika ya da telif belgelerinin yeteri oranda olmadığı tespit edildiğinden ve bunda sonraki yapılacak 22-b alımlarında yapılan uyarı dikkate alınarak işlem yapılacaktır.' denilmiştir.” demektedir.

Sonuç olarak Kamu idaresi cevabında, bulguda yapılan açıklamalar doğrultusunda hareket edileceğini ve sonraki benzer alımlarda bu hususa dikkat edileceğini belirtmiştir. Konu, sonraki denetimlerde takip edilecektir.