Kartal Belediyesi’nin pay sahibi olduğu şirketlerin sermaye artırım kararlarına iştirak edildiği, ancak söz konusu işlemlerin muhasebeleştirmelerinde 830 Bütçe Giderleri Hesabının ekonomik kodunun birinci düzeyinde hata yapıldığı tespit edilmiştir.

İdarelerin 2018-2020 dönemi bütçe hazırlıklarında esas alınacak Analitik Bütçe Sınıflandırmasına İlişkin Rehber’in “IV. GİDERİN EKONOMİK KODLARININ AÇIKLAMALARI” başlıklı bölümünün “08- BORÇ VERME” alt başlıklı bölümünde; bahsedilen ekonomik kodun bir mali hakka dayanan veya Devletin teşebbüs mülkiyetinde hisse (sermaye) katılımına neden olan ve likidite yönetimi veya kazanç sağlama amaçları dışında kamusal amaçlarla yapılan ödemeleri kapsadığı ifade edilmektedir.

Aynı Rehber’in anılan başlığı altında yer alan “07- SERMAYE TRANSFERLERİ” alt başlıklı bölümünde ise; bu kodun bütçe dışına sermaye birikimi amaçlayan veya sermaye nitelikli mal ve hizmetlerin finansmanı amacıyla yapılan karşılıksız ödemeleri içerdiği belirtilmiştir.

Aktarılan mevzuat hükümleri doğrultusunda Belediyenin, ortak olduğu şirketlerin sermaye artırımlarına katılım sağladığı takdirde bu ödemeleri; karşılıksız bir ödemeymiş gibi sermaye transferi kodundan bütçe gideri yapmak yerine, hisse katılımı sağlama mahiyetleri nedeniyle borç verme kodundan bütçe gideri yapması gerekmektedir.

Yapılan incelemede; Belediyenin, %50’den fazla pay sahibi olduğu Karyapsan A.Ş. ve Kartursaş A.Ş.’nin sermaye artırımlarına 2018 yılı içerisinde toplam 8.695.166,11 TL tutarında katılım sağladığı, bu işlemlerin muhasebeleştirmelerinde ilgisine göre 830.08 Borç Verme Hesabının alt detay kodlar itibarıyla kullanılması yerine hatalı olarak 830.07.01.09.04 Kamu Ortaklarına Hesabının kullanıldığı tespit edilmiştir.

Kamu idaresi cevabında; “Sermaye artırımları ile oluşan muhasebe kayıtlarında ödeme konusu olan tutarlar herhangi bir borca karşılık olarak değil belediye meclisinden geçen karar neticesinde karşılıksız olarak yapılmakta bu sebepten dolayı ekonomik kod olarak Sermaye Transferleri kodu kullanılmaktadır.” denilmektedir.

Sonuç olarak kamu idaresi cevabında söz konusu sermaye artırımlarına iştirak için yapılan bütçe giderlerinde “Sermaye Transferleri” kodunun kullanılmasının aktarımların Meclis Kararı doğrultusunda karşılıksız olmasından kaynaklandığı ifade edilmektedir.

Ancak bulgu konusu tespitte izah edildiği üzere bir mali hakka dayanan veya Devletin teşebbüs mülkiyetinde hisse (sermaye) katılımına neden olan harcamalar karşılıksız olma niteliği taşımamaktadır. Nitekim söz konusu sermaye artırımlarına pay sahipliği oranında iştirak neticesinde Belediye ortaklık durumunu sürdürmekte ve olası bir tasfiye halinde şirket varlıklarından kalan miktar üzerinde bu ortaklık payı kadar hak sahibi olabilmek gibi karşılıklar

elde etmektedir. Aksi takdirde, İdarenin cevabında belirtildiği gibi sermaye artırımlarına iştirakte yapılan bütçe giderleri karşılıksız ödemeler olsaydı bu durumun Belediyenin şirkete para aktarması anlamına geleceği değerlendirilmektedir.

Bu itibarla bulgu konusu hatalı işlemin tekrar edip etmediğinin takibi için konu sonraki denetimlerde izlenecektir.