4734 sayılı Kanun’da öngörülen ihale usulleriyle yapılması gereken mal ve hizmet alımlarının ihale yapılmaksızın, kısımlara bölünerek doğrudan temin yoluyla yapılmıştır.

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Uygulanacak İhale Usulleri” başlıklı 18’inci maddesinde; açık ihale, belli istekliler arasında ihale, pazarlık usulü, ihale usulleri olarak sayılmış; ancak doğrudan temin suretiyle satın alma bir ihale usulü olarak sayılmamıştır.

Aynı Kanun’un “Temel İlkeler” başlıklı 5’nci maddesinde ise, idarelerin bu Kanun’a göre yapılacak ihalelerde; saydamlığı, rekabeti, eşit muameleyi, güvenirliği, gizliliği, kamuoyu

denetimini, ihtiyaçların uygun şartlarla ve zamanında karşılanmasını ve kaynakların verimli kullanılmasını sağlamakla sorumlu olduğu belirtilmiş olup aynı zamanda eşik değerlerin altında kalmak amacıyla mal veya hizmet alımları ile yapım işlerinin kısımlara bölünemeyeceği hükmüne yer verilmiştir.

Nitekim Kamu İhale Genel Tebliği’nin 22.5.1.2. maddesinde de; “Ayrıca, 4734 sayılı Kanunun 19 uncu maddesine göre açık ihale usulü ile temini gereken ihtiyacın, Kanunun 22 nci maddesinin (d) bendi için öngörülen parasal sınırların altında kalacak şekilde, adet bazında veya aynı ihale konusu içinde yer alabilecek nitelikteki mal ve hizmet alımları ile yapım işlerinin, kalemlere veya gruplara bölünmek suretiyle aynı Kanunun 22 nci maddesinin (d) bendine göre temini, 4734 sayılı Kanunun temel ilkelerine aykırılık teşkil ettiğinden, bu yönde uygulamaların sorumluluk doğuracağı hususuna dikkat edilmesi gereklidir.” açıklaması yapılmıştır.

Yapılan incelemede; 2022 yılında İdarenin yeterli ödeneği bulunduğu halde birbirine yakın zaman diliminde gerçekleştirilen toner alımı, laboratuvar ve yemekhane malzemeleri ile elektrik malzemesi gibi mal alımları ile resmi araç ve iş makinası sigorta poliçeleri ve çeşitli bakım-onarım işlerine ilişkin hizmet alımlarının kısımlara bölünerek, 4734 Sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 22/d maddesi uyarınca doğrudan temin usulü ile alındığı görülmüştür.

Kamu idaresi cevabında özetle; söz konusu alımların yıl içinde açık ihalesi yapılarak temin ediliyor olmalarına rağmen işlerin aksamaması ve aniden ortaya çıkan ve bakım- onarımının ivedilikle yapılması gereken haller olması nedeniyle doğrudan temin usulü ile yapıldığı ancak bundan sonra bulguda belirtilen önerilere titizlikle uyulacağı belirtilmiştir.

Sonuç olarak; mal ve hizmet alımlarının 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun temel ilkelere uygun olarak gerçekleştirilmesi, açık ihale usulü ile karşılanması gereken ihtiyaçların, kısımlara bölünerek doğrudan temin yöntemiyle alınmaması uygun olacaktır.