İdare vezneleri üzerinden yapılan tahsilatların tümünün 100 Kasa Hesabında izlenmediği ve kasa fazlası paraların bankaya gönderilmesinde 108 Diğer Hazır Değerler Hesabının kullanılmadığı görülmüştür.

5018 sayılı Kamu Mali Yönetim ve Kontrol Kanunu’nun “Kayıt zamanı” başlıklı 50’nci maddesinde,

“Bir ekonomik değer yaratıldığında, başka bir şekle dönüştürüldüğünde, mübadeleye konu edildiğinde, el değiştirdiğinde veya yok olduğunda muhasebeleştirilir. Bütün malî işlemlerin muhasebeleştirilmesi ve her muhasebe kaydının belgeye dayanması şarttır.” Hükmü yer almaktadır.

Mahalli İdareler Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliği’nin (MİBMY) 100 Kasa Hesabına ilişkin “Hesabın niteliği” başlıklı 49’uncu maddesinde; kanuni dolaşım niteliğine sahip ulusal paraların alınması, verilmesi ve saklanmasına ilişkin işlemlerin kasa hesabı üzerinden yapılacağı düzenlenmiştir.

Mezkûr Yönetmelik’in 100 Kasa Hesabını düzenleyen “Hesabın işleyişi” başlıklı 51’inci maddesinde;

“1) Kasa hesabına ilişkin borç ve alacak kayıtları aşağıda gösterilmiştir.

1. Borç

   
   

   1) Kasaya yatırılan tutarlar bu hesaba borç, ilgili hesaplara alacak kaydedilir. (…)

   
   

2. Alacak (…)

3) Kasa varlığından bankaya yatırılmak üzere gönderilen tutarlar bu hesaba alacak, 108-Diğer Hazır Değerler Hesabına borç kaydedilir.” Denilmektedir.

Öte yandan 108 Diğer Hazır Değerler Hesabını düzenleyen “Hesaba ilişkin işlemler” başlıklı 71’inci maddesinin 2’nci fıkrasında

“Kasa fazlası paraların veznedarla bankaya gönderilmesi ve bu tutarların bankaca tahsil edildiğini gösteren banka hesap özet cetvelinin alınması üzerine bu hesap kullanılır.” Hükmü yer almaktadır.

Yukarıda yer verilen mevzuat hükümleri uyarınca idarenin veznelerince tahsil edilen tutarların, günlük olarak, 100 no.lu hesap kullanılarak muhasebeleştirilmesi ve kasa fazlası tutarların 108 no.lu hesap kullanılarak bankaya gönderilmesi gerekmektedir.

Ancak idarenin hesap ve işlemlerinin incelenmesi neticesinde bulgu konusu mali işlemler her gün gerçekleştirilmesine rağmen 100 Kasa Hesabının yalnızca ay sonlarında toplu olarak muhasebeleştirilmede kullanıldığı, 108 Diğer Hazır Değerler Hesabının ise düzenli bir şekilde kullanılmadığı görülmüştür.

Bu itibarla yukarıda yer verilen mevzuat hükümleri dikkate alınmadan gerçekleştirilen muhasebe kayıt ve işlemleri mevzuata uygun değildir.

Kamu idaresi cevabında; Özetle; İdare tarafından gerçekleştirilen tahsilatların tümünün mevzuata uygun bir şekilde muhasebe hesaplarında izleneceği belirtilmiştir.

Sonuç olarak Kamu idaresi cevabında, önerimize uyulacağı ifade edilmiş olsa da bulgu konusu husus, denetim dönemi olan 2018 yılına ilişkin olarak mevzuata aykırılık teşkil etmektedir. Konu, izleyen denetimlerde takip edilecektir.