Üniversite mülkiyetinde bulunan ve tapuya kayıtlı taşınmazlar formunda yer alan taşınmazların bir kısmının muhasebe kayıtlarına işlenmediği tespit edilmiştir.

5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu’nun 44’üncü maddesinde kamu idarelerinin taşınmazlarının kaydına ilişkin usul ve esasların çıkarılacak yönetmelik ile belirleneceği belirtilmiştir.

Buna istinaden 2006/10970 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile Kamu İdarelerine Ait Taşınmazların Kaydına İlişkin Yönetmelik çıkarılmıştır. Yönetmelik’in “Kayıt şekli” başlıklı 7’nci maddesinde;

“(1) Kamu idareleri;

a) Tapu kütüğünde adlarına tescilli olan ve Ek 1’deki Kayıt Planının “Tapuda Kayıtlı Olan Taşınmazlar ” başlığı altında yer alan taşınmazların kaydını Ek 2’deki 'Tapuda Kayıtlı Olan Taşınmazlar Formu'nda,

…

yer alan bilgileri içerecek şekilde bilgisayarda veya deftere yazarak kaydını tutarlar.

1. Kamu idarelerinin taşınmaz kayıt ve kontrol işlemleriyle görevli birimlerince hazırlanan bu formlar taşınmaz icmal cetvelleri hazırlanmak üzere mali hizmetler birimine gönderilir. Mali hizmetler birimince bu formlar konsolide edilerek bu Yönetmeliğin ekinde (Ek 7) bulunan örneğe uygun şekilde taşınmaz icmal cetvelleri oluşturulur.

2. İcmal cetvellerinde, kayıt planında belirtilen unsurların her biri için bir satır ayrılır ve bu taşınmazlara ilişkin adet ve yüzölçüm toplamları belirtilir.” hükmü,

Genel Yönetim Muhasebe Yönetmeliği’nin “Temel kavramlar” başlıklı 5’inci maddesinde;

“(1) Genel yönetim muhasebesi, muhasebe ilke ve kurallarının dayanağını oluşturan ve aşağıda belirtilen kavramlara göre yürütülür:

a) Belgelendirme: Muhasebe kayıtları, gerçek durumu yansıtan ve usulüne uygun olarak düzenlenmiş belgelere dayandırılır.

…” hükmü yer almaktadır.

Kamu İdarelerine Ait Taşınmazların Kaydına İlişkin Yönetmelik’te, taşınmaz kayıt ve kontrol işlemlerinin gerçekleştirilmesi amacıyla ilgili idarenin mali hizmetler birimince diğer birimler tarafından hazırlanan formlar dikkate alınarak taşınmaz icmal cetvellerinin oluşturulacağı, söz konusu icmal cetvellerinde ise her bir unsur için ayrı satır açılıp taşınmazlara ilişkin toplam değerlerin belirtileceği ifade edilmiştir. Genel Yönetim Muhasebe Yönetmeliği’nde ise muhasebe kayıtlarının gerçek durumu yansıtan ve usulüne uygun olarak düzenlenmiş belgelere dayanacağı belirtilmiştir.

Söz konusu mevzuat hükümleri birlikte değerlendirildiğinde; mali tablolarda yer alan taşınmaz hesaplarındaki tutarların dayanağının, mali hizmetler birimi tarafından düzenlenmiş taşınmaz icmal cetvelleri ile ilgili diğer formların olması gerektiği anlaşılmaktadır.

Yapılan incelemede “Tapuya Kayıtlı Taşınmazlar Formu”nda, üniversite mülkiyetinde cinsi, ada/parseli, alanı ve bedeli belirtilen toplam 318.724.578,95 TL tutarında arsa ve arazi niteliğinde taşınmaz bulunduğu görülmüş olup, 2020 yılı Üniversite Ayrıntılı Kesin Mizanı incelendiğinde ise, arazi ve arsalara ilişkin 250.01 Kamu İdaresi Mülkiyetinde Olanlar detay kodunda toplam 281.830.493,55 TL’lik tutar bulunduğu tespit edilmiştir. Söz konusu tutar aynı şekilde 2020 yılı Bilançosuna yansıtılmıştır.

Yukarıda yer verilen mevzuat hükümleri ve yapılan tespitler doğrultusunda, taşınmazlar ile ilgili tüm ayrıntılı bilgileri içeren ve muhasebe kayıtları ile mali tabloların dayanaklarından olan “Tapuya Kayıtlı Taşınmazlar Formu”nda yer alan bir kısım taşınmazın muhasebe kayıtlarına işlenmediği kanaati oluşmaktadır.

Kamu idaresi tarafından “Tapuya Kayıtlı Taşınmazlar Formu” ve “Üniversite Kesin Mizanı” arasındaki 36.894.085,40 TL’lik farkın; 12.713.635,86 TL’lik kısmının “250.01.01.01 Tarla” hesabına, 24.180.449,54 TL’lik kısmının ise “250.01.02 Arsalar” hesabına kayıtlı olmamasından kaynaklandığı, ilgili eksikliğin 2021 yılı içerisinde 3790 yevmiye numaralı muhasebe işlem fişi ile giderildiği belirtilmişse de, söz konusu eksiklik 2020 yılı Bilançosunda 250 Arazi ve Arsalar Hesabının 36.894.085,40 TL eksik görünmesine sebebiyet vermiştir.