Vilayetler Turizm ve Ticaret Anonim Şirketinde doğrudan tüketime sunulmayan veya faaliyetlerde kullanılmak üzere temin edilen ilk madde ve malzeme kapsamındaki taşınırların

150 İlk Madde ve Malzeme Hesabı yerine 770 Genel Yönetim Giderleri Hesabına kaydedildiği tespit edilmiştir.

Vilayetler Birliği Ana Tüzüğü’nün 5’inci maddesinin (j) bendinde;

“Ekonomik, turistik, kültürel, sportif, eğitim ve sosyal amaçlı tesisler yapmak, yaptırmak, işlettirmek, işletmeler ve şirketler kurmak ve bu konuda da gerektiğinde merkezi idare ile işbirliği yapmak. Kamuya ait kültür varlıklarını korumak amacıyla tarihi eser konumundaki binaların restorasyon çalışmalarına destek olmak. Ayrıca vakıf kurmak ve

mevcut vakıflara ortak olmak,” ifadesine yer verilmektedir. Aynı Tüzüğün 8’inci maddesinin (p) bendinde ise;

“Bütçe içi işletmeler ile Türk Ticaret Kanununa tabi ortaklıklar kurmak veya bu ortaklıklardan ayrılmaya karar vermek.” denilmektedir.

14.02.2011 tarih ve 27846 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun “Defter tutma ve envanter” başlıklı 64’üncü maddesinin 1’inci bendinde;

“Her tacir, ticari defterleri tutmak ve defterlerinde, ticari işlemleriyle ticari işletmesinin iktisadi ve mali durumunu, borç ve alacak ilişkilerini ve her hesap dönemi içinde elde edilen neticeleri, bu Kanuna göre açıkça görülebilir bir şekilde ortaya koymak zorundadır. Defterler, üçüncü kişi uzmanlara, makul bir süre içinde yapacakları incelemede işletmenin faaliyetleri ve finansal durumu hakkında fikir verebilecek şekilde tutulur. İşletme faaliyetlerinin oluşumu ve gelişmesi defterlerden izlenebilmelidir.”,

Aynı maddenin 5’inci bendinde;

“...Bu Kanunun defter tutma, envanter, mali tabloların düzenlenmesi, aktifleştirme, karşılıklar, hesaplar, değerleme, saklama ve ibraz hükümleri 213 sayılı Kanun ile diğer vergi kanunlarının aynı hususları düzenleyen hükümlerinin uygulanmasına, vergi kanunlarına uygun olarak vergi matrahının tespit edilmesine ve buna yönelik mali tabloların hazırlanmasına engel teşkil etmez.” hükümlerine yer verilmektedir.

26.12.1992 tarih ve 21447 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 1 Seri No’lu Muhasebe Sistemi Uygulama Genel Tebliği’nin “Tekdüzen Hesap Çerçevesi, Hesap Planı ve Hesap Planı Açıklamaları” başlıklı (c) bendinde;

“...

150. İLK MADDE VE MALZEME

Üretimde veya diğer faaliyetlerde kullanılmak üzere işletmede bulundurulan hammadde, yardımcı madde, işletme malzemesi, ambalaj malzemesi ve diğer malzemelerin izlendiği hesaptır.

İşleyişi:

Satın alındıkları ya da üretildikleri maliyet bedelleri ile bu hesabın borcuna, üretime

verildiğinde, tüketildiğinde, satıldığında veya devredildiğinde ise hesabın alacağına kaydedilir.” şeklinde ifade edilmektedir.

Yukarıda yapılan açıklamalar doğrultusunda Vilayetler Turizm ve Ticaret Anonim Şirketinde doğrudan tüketime sunulmayan malzemelerin bulunması veya şirket faaliyetlerinde kullanılmak üzere alınan malzemelerin 150 İlk Madde ve Malzeme Hesabında takip edilmesi gerekmektedir.

Vilayetler Turizm ve Ticaret Anonim Şirketinde yapılan denetimlerde doğrudan tüketime sunulmayan 199,6 litrelik jeneratör yakıtı ile faaliyetlerde kullanılmak üzere alınan kırtasiye malzemelerinin 150 İlk Madde ve Malzeme Hesabı yerine 770 Genel Yönetim Giderleri Hesabına kaydedildiği görülmektedir. Buna göre, doğrudan kullanıma sunulmayan ve depolanan malzemelerin 770 Genel Yönetim Giderleri Hesabına kaydedilmesi, hem taşınır sisteminde yer alması gereken malzemelerin sistemde gözükmemesine yol açarak bir iç kontrol zafiyeti oluşturmakta hem de 150 İlk Madde ve Malzeme Hesabının doğru ve güvenilir bilgi üretmesine engel olmaktadır.

Bu itibarla Vilayetler Turizm ve Ticaret Anonim Şirketinde doğrudan tüketime sunulması söz konusu olmayan ilk madde ve malzeme kapsamında temin edilen taşınırların 150 İlk Madde ve Malzeme Hesabında izlenmesi gerekmektedir.

Kamu idaresi cevabında; “Şirket faaliyetlerimizde kullanılmak üzere satın alınan kırtasiye malzemesi, jeneratör yakıtı gibi malzemeler kısa sürede kullanılacak ise doğrudan gider hesaplarında dikkate alınmakta, kullanımları sonraki dönemlere sirayet edenler ise stok hesaplarında izlenmektedir. Raporda yer alan bulgu ve öneriler doğrultusunda söz konusu hesabın kullanılmasına dikkat edilecektir.” denilmektedir.

Sonuç olarak Kamu idaresi cevabında, kısa sürede tüketime sunulması söz konusu olan ilk madde ve malzemelerin doğrudan gider hesaplarına kaydedildiği ve raporda yer alan bulgu ve öneri de dikkate alınarak bu konuda daha dikkatli davranılacağı belirtilmiştir.

Vilayetler Turizm ve Ticaret Anonim Şirketinde doğrudan tüketime sunulmayan ham madde veya yardımcı madde veyahut şirket faaliyetlerinde kullanılacak malzemelerin mevzuat hükümleri uyarınca 150 İlk Madde ve Malzeme Hesabında takip edilmesi gerekmektedir. Kısa sürede tüketilmesi söz konusu olan ilk madde ve malzemelerin muhasebe kayıtlarının yapılmaması mali tabloların doğru ve güvenilir bilgi üretmesine engel olmaktadır.