Karar Künyesi
333-Emanetler Hesabında yer alan tutarların bazıları zaman aşımına uğramasına rağmen gelir kaydedilmemiştir.
Mahalli İdareler Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliği’nin “33 Emanet Yabancı Kaynaklar” başlıklı 256’ncı maddesinde; muhasebe birimince emanet yabancı kaynak olarak nakden veya mahsuben tahsil olunan tutarların, çeşitlerine göre bu gruptaki hesapların altında bölümlenmesine ilişkin esasların, kaydedilen tutarlardan tahsil, geri ödeme ve zamanaşımına uğrayanların bütçeye gelir kaydedilmesinde Maliye Bakanlığınca genel bütçe kapsamındaki kamu idareleri için belirlenen esas ve usullerin uygulanacağı düzenlenmiştir.
Hazine ve Maliye Bakanlığının (Muhasebat Genel Müdürlüğü) 16.08.2004 tarihli Emanet Yabancı Kaynaklar, Ödenecek Vergi ve Yükümlülükler ve Özel Tahakkuklar Hesaplarının Ayrıntı Kodları ve Zamanaşımı Süreleri Konulu 2. no.lu Muhasebat Genel Müdürlüğü Genelgesinde Değişiklik Yapılmasına İlişkin Genelge’nin IV- “Zamanaşımı Süreleri ve Başlangıcı” bölümünde saymanlıklarca tahsil edilerek emanetler hesabına kaydedilen paraların, zamanaşımı bakımından genel olarak 10 yıllık, 5 yıllık, 2 yıllık, 1 yıllık ve 6 aylık zamanaşımına tabi olanlar ile zamanaşımına tabi olmayan emanetler olmak üzere altı gurupta toplandığı belirtilmiştir. Aynı bölümün “Zamanaşımı Süresi Belirtilmeyen Emanetler” başlıklı ‘G’ bendinde; anılan Genelgede sayılan emanetler kapsamına girmeyen emanetlerin bütçeye gelir kaydedilmesine ilişkin zamanaşımı sürelerinin Bakanlıkça belirleneceği ifade edilmiştir.
Emanetlerin Zamanaşımı Sürelerine ilişkin Maliye Bakanlığının (Muhasebat Genel Müdürlüğü) 29.12.2017 tarihli ve 28394 sayılı yazısında anılan Genelge’de zamanaşımı süreleri belirlenmiş olanların belirlenen sürelerin sonunda, zamanaşımı süresi belirlenmemiş olanlar için ise kayıtlara alındığı tarihten itibaren genel hükümlere göre onuncu (10) yılın sonunda zamanaşımına uğrayacağının değerlendirildiği belirtilmiştir.
Ayrıca, 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu’nun 146’ncı maddesinde, Kanunda aksine bir hüküm bulunmadıkça, her alacağın on yıllık zamanaşımına tabi olduğu ve 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu’nun 5 inci maddesinde de bu kanun ve Borçlar Kanunu’nun genel nitelikli
hükümlerinin, uygun düştüğü ölçüde tüm özel hukuk ilişkilerine uygulanacağı hüküm altına alınmıştır.
Yukarıda belirtilen yasal düzenlemeye göre, emanetler hesabında kayıtlı olup da zaman aşımına uğrayan tutarların kamu idarelerinin bütçelerine gelir kaydedilmesi gerekmektedir.
İdarenin hesap ve işlemlerinin incelenmesi neticesinde; 31.12.2019 tarihi itibariyle net olarak tespit edilememekle birlikte, emanetler hesabında kayıtlı yaklaşık 2.500.000 TL’lik tutarın genel zamanaşımı süresi kabul edilen 10 yılın da üzerinde olacak şekilde yıllar itibariyle devrettiği anlaşılmıştır. Bu durum 333-Emanetler Hesabının olması gerekenden fazla görünmesine sebebiyet vermektedir.
Söz konusu tespit sonrasında, kamu idaresi cevabında özetle; emanet hesapları incelenerek zamanaşımına uğrayanların bütçeye gelir kaydedilmesi ve takiplerinin yapılması hususunda ilgili birimler tarafından gerekli çalışmaların yürütüleceği ve sonuçlandırılacağı ifade edilmiştir.
İdare tarafından 333-Emanetler Hesabına alınan tutarların Bakanlığın bahsi geçen genelgesinde yer alan sürelere uygun şekilde takibinin yapılması ve zaman aşımına uğrayanların bütçeye gelir kaydedilmesi gerekmektedir.