Belediyeye ait Şirketin bilançosunda yer alan sermaye tutarı ile Belediyenin bilançosunda yer alan 241 Mal ve Hizmet Üreten Kuruluşlara Yatırılan Sermayeler Hesabındaki tutarın örtüşmediği görülmüştür.

Mahalli İdareler Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliği’nin 241 Mal ve Hizmet Üreten Kuruluşlara Yatırılan Sermayeler Hesabını açıklayan 181’inci maddesinde, bu hesabın mal ve hizmet üreten kuruluşlara nakden veya ayni olarak verilen sermaye tutarları ve bu sermaye tutarlarının işletilmesinden doğan kar ve zararlar ile bütçeye iade olunan sermayelerin izlenmesi için kullanılacağı belirtilmiştir. Aynı Yönetmelik’in “Hesaba ilişkin işlemler” başlıklı 182’nci maddesinde, mal ve hizmet üreten kuruluşlara gerek nominal sermaye ve gerekse ayni sermaye transferi şeklindeki iştiraklerin gerçeğe uygun değeri ile bu hesaba kaydedileceği ve sermayesine iştirak edilen mal ve hizmet üreten kuruluşlara nakdi veya ayni sermaye şeklindeki katılımlardan bu hesapta kayıtlı tutarların, mal ve hizmet üreten ilgili kuruluşların öz kaynak hesaplarında karşılıklı olarak yer alan tutarlara eşit olması gerektiği belirtilmiştir. Söz konusu Yönetmelik’in devam eden 183’üncü maddesinde ise 241 Mal ve Hizmet Üreten Kuruluşlara Yatırılan Sermayeler Hesabına hangi durumlarda borç ve alacak kaydı yapılacağı düzenlenmiş olup; nakden verilen sermayenin bir taraftan bu hesaba borç, 103 Verilen Çekler ve Gönderme

Emirleri Hesabı veya ilgili diğer hesaplara alacak kaydedileceği, duran varlıklar içinde yer alan taşınır ve taşınmaz mallardan sermayeye eklenmek amacıyla mal ve hizmet üreten kuruluşlara verilenlerin, bir taraftan net değerinin bu hesaba, ayrılan amortisman tutarının ilgili amortisman hesabına borç, varlığın kayıtlı değerinin ise ilgili duran varlık hesabına alacak kaydedileceği ifade edilmiştir.

Yapılan incelemede, 2020 yılı kesin hesap cetvelinde Belediyenin 241 Mal ve Hizmet Üreten Kuruluşlara Yatırılan Sermayeler Hesabının borç kalanının 23.301.104,61 TL olduğu, Belediye şirketinden alınan 31.12.2020 tarihine ait bilançosunda ise Şirketin sermayesinin

30.900.000 TL olduğu görülmüştür.

Belediye Şirketinin sermayesi ile Belediyenin 241 Mal ve Hizmet Üreten Kuruluşlara Yatırılan Sermayeler Hesabı arasındaki 7.598.895,39 TL farkın 6.578.895,39 TL’sinin ayni sermaye artırımı kararı sonrasında taşınmazlara yönelik değerleme işleminin Belediye tarafından yapılması gerekirken Şirket tarafından yapılması; 10.000 TL’sinin açılış sermayesinin muhasebe kayıtlarına alınmaması; geriye kalan 1.010.000 TL farkın sebebinin ise daha önceki dönemde gerçekleşen sermaye artırımlarının yanlış hesaplarda izlenmesi sonucu oluştuğu görülmüştür. Diğer taraftan ayni sermaye artırımı sonucu Belediye Şirketine devredilen ve 830 Bütçe Giderleri Hesabının “borç verme” alt kodunda izlenen taşınmazların aynı hesabın “sermaye transferleri” alt kodunda izlenmesi gerekmektedir.

Söz konusu husus, 2020 yılı mali tablolarında 241 Mal ve Hizmet Üreten Kuruluşlara Yatırılan Sermayeler Hesabının 7.598.895,39 TL eksik görünmesine sebep olmaktadır.

Kayıt tutarsızlığının nedenleri araştırılarak, işlemlerin niteliğine uygun muhasebe kayıtlarının yapılması ve gerçeğe uygun değerle kayıtlarda izlenmesi sağlanmalıdır.