Toplu İş Sözleşmesinde ve İnsan Kaynakları Yönetmeliği’nde öngörülmediği halde Şirket tarafından işçilere, ücretlerine mahsuben avans ödendiği görülmüştür.

6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun İkinci Bölümü’nde anonim şirketlerin yönetim kurullarına ilişkin olarak düzenlemelere yer verilmiş olup Kanun’un 365’inci maddesinde;

“Anonim şirket, yönetim kurulu tarafından yönetilir ve temsil olunur.” hükmü ile, III-Görev ve yetkiler kısmında 374’üncü maddesinde;

“Yönetim kurulu ve kendisine bırakılan alanda yönetim, kanun ve esas sözleşme uyarınca genel kurulun yetkisinde bırakılmış bulunanlar dışında, şirketin işletme konusunun gerçekleştirilmesi için gerekli olan her çeşit iş ve işlemler hakkında karar almaya yetkilidir.”

hükmü yer almaktadır.

Şirket Yönetim Kurulu tarafından 23.06.2017 tarihinde İnsan Kaynakları Yönetmeliği çıkarılmıştır. Yönetmelik’te avans ödenmesine ilişkin uygulama esaslarının Genel Müdürlük tarafından belirleneceği hüküm altına alınmıştır. Ancak Genel Müdürlük tarafından herhangi bir tespit yapılmamıştır.

Ayrıca işçilere yapılacak ödemeler ile hakların tespit edildiği ve Şirket ile Türkiye Otel Lokanta Dinlenme Yerleri İşçileri Sendikası arasında 22.09.2022 tarihinde imzalanan Toplu İş Sözleşmesinde de ücretlerden mahsuben avans ödemesi yapılabileceğine ilişkin düzenleme yer almamaktadır.

Mezkûr Toplu İş Sözleşmesi ve Yönetmelik hükümleri bir arada değerlendirildiğinde, Şirket tarafından işçilere ücretlerine mahsuben avans verilmesi yoluyla sağlanacak menfaatin mevzuat, Yönetim Kurulu Kararı veya Toplu İş Sözleşmesi hükmüne dayanması gerektiği ortadadır. Mevzuat veya Toplu İş Sözleşmesi hükmü bulunmayan hallerde yapılacak herhangi bir uygulamanın, Şirketin iş ve işlemlerde karar alma organı olan Yönetim Kurulu Kararına dayanması gerekmektedir.

Yapılan incelemeler sonucunda, Şirket tarafından 2023 yılı içerisinde 224 personele toplam 3.821.189,88 TL tutarında avans, ücretlerine mahsuben işçilere ödenmiştir.

Yukarıda yer verilen denetim tespiti üzerine Şirket tarafından, bulgu konusu hususun uygulaması ile ilgili olarak yeni düzenlemelerin yapılacağı ifade edilmiştir. Şirket bulgu konusu hususa esasen katılmıştır.

Sonuç olarak, personel avanslarının Toplu İş Sözleşmesine veya Yönetim Kurulu tarafından çıkarılan düzenlemelere dayanılarak kullandırılması gerekmektedir. Dayanağı olmayan haller için personele avans ödemesi yapılmasında Şirket menfaatinin bulunmadığı değerlendirilmektedir.