Antalya Büyükşehir Belediyesine kiralanan otobüsün kira bedelinin belediyeden tahsil edilmediği tespit edilmiştir.

Belediye şirketleri, sermayesinin tamamı ya da bir kısmı belediyelere ait olan özel hukuk tüzel kişileridir. Belediye şirketlerinin de tâbi olduğu 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun “Tacir olmanın hükümleri” başlıklı 18’inci maddesinde her tacirin, ticaretine ait bütün faaliyetlerinde basiretli bir iş adamı gibi hareket etmesi gerektiği belirtilmiştir. Sermayeleri kısmen veya tamamen belediyeye ait olan şirketlerin, kaynaklarını ekonomik kullanması konusunda özen yükümlülüğü de bulunmaktadır.

Yapılan incelemede Şirket ile Antalya Büyükşehir Belediyesi arasında 2012 yılı içerisinde Şoförsüz Otobüs Kiralama Hizmet Alımı Sözleşmesi düzenlendiği tespit edilmiştir.

İlgili sözleşme süresinin “İşin süresi” başlıklı 8’inci maddesinde sözleşmenin 17.08.2012-31.12.2012 tarihleri arasında gerçekleştirildiği,“Diğer hususlar” başlıklı 22’nci maddesinde Antalya Büyükşehir Belediyesi tarafından yeni tarihlerin yükleniciye bildirileceği ve bu sözleşmenin iş bitim tarihinin hiçbir zaman 31.12.2012 tarihini geçemeyeceği hüküm altına alınmıştır.

Aynı Sözleşmenin “Hüküm bulunmayan haller” başlıklı 21’inci maddesinde, bu sözleşme ve eklerinde hüküm bulunmayan hallerde, ilgisine göre 4734 ve 4735 sayılı Kanun hükümlerine, bu Kanunlarda hüküm bulunmaması halinde ise genel hükümlere göre hareket edileceği belirtilmiştir.

6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu’nun “F. Sözleşmenin sona ermesi I. Sürenin geçmesi” başlıklı 327’nci maddesinde, açık veya örtülü biçimde bir süre belirlenmişse, kira sözleşmesi bu sürenin sonunda kendiliğinden sona ereceği, tarafların, bu durumda, açık bir anlaşma olmaksızın kira ilişkisini sürdürmeleri durumunda, kira sözleşmesinin belirsiz süreli sözleşmeye dönüşeceği düzenlenmiştir.

Yapılan fiili denetim sonucunda, ilgili aracın şirket envanterine kayıtlı olduğu halde şirket bünyesinde bulunmadığı, 31.12.2012 tarihi ve sonrasında Antalya Büyükşehir Belediyesi tarafından Antalya Ulaşım Hizmetleri Petrol ve Sanayi Anonim Şirketine herhangi bir bildirimde bulunulmadığı, şirketin de Antalya Büyükşehir Belediyesinden söz konusu aracın iadesi ilişkin herhangi bir işlem yapmadığı tespit edilmiştir. Bu nedenle 31.12.2012 tarihinde sone ermesine taraflar arasında karar verilen sözleşme Türk Borçlar Kanunu’nun 327’nci maddesi gereği belirsiz süreli sözleşmeye dönüşmüştür.

Bu durumda, kiracı, kira bedelini ödeme borcu başta olmak üzere kira sözleşmesinden doğan tüm borçlarını ifa etmelidir.

Şirket cevabında, bulgu konusu ile ilgili olarak gerekli çalışmalara başlanacağını bildirmiştir.

31.12.2012 tarihinden itibaren Antalya Büyükşehir Belediyesi’nden herhangi bir bedel tahsil edilmediği görüldüğünden 6102 sayılı Kanun'un 18'inci maddesinin ikinci fıkrası uyarınca basiretli iş adamı gibi davranılmak suretiyle söz konusu tarihten itibaren muaccel olan tüm asli alacağın ve bu alacağa bağlı fer’i bedelin Antalya Büyükşehir Belediyesinden tahsil edilmesi gerekmektedir.