5216 sayılı Büyükşehir Belediyesi Kanunu'nun 7’nci maddesinin h bendine göre, "Coğrafi Bilgi Sistemi ve Kent Bilgi Sistemi kurma" görevi büyükşehir belediyelerine verilmiş olup bu doğrultuda Konya Büyükşehir Belediyesince Coğrafi Bilgi Sistemi/Kent Bilgi Sistemi bilgisayar tabanlı sistem kurulmuş ve uygulamaya devam edilmektedir.

CBS; özniteliksel ve topolojik bilgiyi içeren netlik kazandırılmış coğrafi verinin; üretilmesi, temini, depolanması, işlenmesi, yönetilmesi, analiz edilmesi, paylaşılması, sunulması ve güncel tutulması için gerekli olan donanım, yazılım, insan kaynağı, standart ve yöntemler bütününü ifade eder. Coğrafi veri, elektronik ortamda ve güncel teknolojiye uygun yürütülen hizmetlerin daha etkili yönetilmesi ve iyileştirilmesini sağlayan sanal sistemdir. CBS genel kapsamında düşünülen KBS'de; bir kente ait grafik ve grafik olmayan verinin temin edilmesi ve uygun bir mekânsal bilgi sistemi ortamında güncellenerek yönetilmesi suretiyle kent yönetimi ve kentli hizmetlerinin sunumunda etkili çözümler sunan, CBS destekli bir sistemdir. Bu bağlamda İdarede, KBS tabanlı sistem kurulumu ve uygulaması tasarlanmıştır.

CBS/KBS altyapısının işleyişi, kurgusu, uygulaması ve sistemin kontrol, verinin kaynağından sağlıklı ve doğru alınarak işlenmesi süreçleri incelemeye tabi tutulmuş, tarafımıza verilen kullanıcı adı ve parolayla uzaktan bağlantı yolu yöntemiyle inceleme yapılmış olup etkinlik ve sistemin işleyişine dair bazı eksiklik ve öneri mahiyetinde tespitler yapılmıştır.

• Taşınmazların sayısallaştırma işlemlerinde, veri giriş eksiklikleri ile mekânsal ve özniteliksel bilgisi tamamlanmayan taşınmazların olduğu görülmüştür. Mesela, Ereğli, Hadim, Kadınhanı ve Sarayönü ilçelerindeki bazı binaların, Meram, Karatay ilçelerinde bazı mezarlık niteliğindeki taşınmazların, Akşehir, Cihanbeyli ilçelerindeki bazı arsa niteliğindeki taşınmazın, bazı ilçelerdeki tarla niteliğindeki taşınmazın, Doğanhisar, Ereğli, Meram ve Karatay ilçelerindeki bazı bağ-bahçe niteliğindeki taşınmazın, nakil hattı olarak kayıtlara giren taşınmazın, Bozkır, Akşehir, Çumra ilçelerindeki bazı hizmet alanlarındaki taşınmazların sisteme işlenmediği ve özniteliksel bilgisinin (bina bilgileri, konum, fotoğrametrik uzantıları) eksik olduğu ve Derbent ilçesindeki gölet alanının arsa mahiyetinde işlendiği;

• CBS/KBS altyapısında sayısallaştırılan birçok taşınmazın özniteliksel bilgisinin, taşınmaz envanteri ile fiili kullanımı arasında uyumsuzluk olduğu, mesela, tarla, arsa, arazi, yeşil alan fonksiyonunda envantere kaydedilen taşınmazlardan farklı olarak bina, tesis, kapalı alan vs fonksiyonunda taşınmaz verisi şeklinde işlendiği;

• Karatay, Meram ve Selçuklu ilçeleri dışındaki 28 ilçenin ortofoto katmanındaki görüntü ve saha fotoğrametriğinin, çözünürlüğü yüksek ve güncelleştirmeleri tamamlanmış şekilde olmadığı görülmüştür. Merkez ilçeler dışındaki yerlerin ayrıntılı ve spesifik sorgulamalarında, çözünürlüğün yüksek ve net olmaması algılama ve uzaktan erişim zorluğu yaratacak, kullanıcı ve ilgilerinin dijital ortamda güncel, doğru ve analize kolaylık sağlayacak mekânsal ve haritalaştırılmış veri sunumunu kısmen engelleyecektir. İl sınırları içinde yüksek

  
  

  çözünürlüklü hava, uydu görüntüsü elde edilmesi her türlü verinin izlenmesi ve sorgulanmasında kolaylık sağlayacak; yetkili kullanıcı ve uzaktan bağlantı kurmak suretiyle işlem tesis edenlerin zaman ve emek tasarrufuyla hareket etmesini sağlayacaktır. Örneğin, UZALDE kapsamında gerçekleştirilecek denetimlerde, kullanıcı, istediği bina çizim ve fotoğrafları, yer altı ve yer üstü düzeni, sit alanları, su kaynakları, arazi kullanım ortofotoları gibi ilgili konumsal ve görüntü odaklı sorgulamalarda kaynak ve girdi kullanımında kolaylık, saha incelemelerini sanal ortamda gerçekleştirecek teknolojik imkân tanıyacaktır.

• Otopark altlığında sisteme işlenen birçok verinin, mekânsal olarak ağaçlık alan, bina, tesis ve yapılardan teşekkül saha, yeşil alan, boş alan ve fiilen otopark fonksiyonu taşımayan yerler olarak haritalaştırıldığı, eğer rezerv otopark sahası ise ve otopark alanı olarak kullanılıyor/kullanılacaksa güncelleme ve değişiklik gerektirdiği;

Tespit edilmiştir.

Kamu idaresi cevabında bulgu konusu hususlara iştirak etmiş olup tespit, öneri ve eksiklikler noktasında gerekli çalışmaların yürütüleceğini ifade etmiştir.

Sonuç olarak, tespitlerimiz dışında İdarenin CBS/KBS altyapısının işleyiş ve yönetimi, mekânsal ve özniteliksel verinin güncel ve istenilen bilgiye temel teşkil edecek biçimde örnek mahiyette olduğunu da ifade ederek, bahsedilen tespitlerin giderilmesi ya da düzeltilmesi adımlarının atılmasında fayda görüleceği değerlendirilmektedir.