Ankara Büyükşehir Belediyesi ile Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, Milli Savunma Bakanlığı ve Mülga Maliye Bakanlığı arasında farklı tarihlerde değişik amaçlarla protokoller imzalandığı, imzalanan bu protokoller kapsamında; Büyükşehir Belediyesi alacaklarının tahsilinde zorluklar yaşandığı ve söz konusu alacakların bir kısmına mali tablolarda yer verilmediği tespit edilmiştir.

Ankara Büyükşehir Belediyesi tarafından sunulan verilerden; Büyükşehir Belediyesi ile

ilgili Bakanlıklar arasında imzalanan ve 5 farklı başlıkta toplanan protokoller bulunduğu ve söz konusu protokollerde yer alan yükümlülüklerin Büyükşehir Belediyesine düşen kısmının, aşağıdaki tablodan da görüleceği üzere, Büyükşehir Belediyesince büyük ölçüde yerine getirilmiş olduğu anlaşılmıştır. Buna karşın Bakanlıkların, ilgili protokoller kapsamında üzerine düşen yetki devirlerini tam olarak gerçekleştirmediği ve Belediye'ye satış yetkisi vermesi gereken bazı taşınmazları başka idarelere devrettiği; bu nedenlerle Büyükşehir Belediyesinin protokoller kapsamındaki alacaklarına ilişkin tahsilat işlemini yapamadığı görülmüştür.

Tablo 11: Genel Bütçeli Kuruluşlarla Yapılan İşlemlerden Kaynaklı Alacaklar

*Karşılıklı olarak yerine getirilmeyen birçok hususun olduğu bu protokolde Belediye, yol yapımı için katlandığı giderleri talep etmektedir. Söz konusu tutar Belediye tarafından hesaplanmış ve Bakanlıklarla henüz uzlaşma sağlanmamıştır.

Yukarıdaki tablodan da görüleceği üzere, Büyükşehir Belediyesi ile Genel Bütçeli kuruluşlar arasında tesis edilen sekiz adet protokol işlemi neticesinde Büyükşehir Belediyesinin 600.727.613,97-TL değerinde yükümlülüğünü yerine getirdiği, buna karşılık şehir hastaneleri protokolü kapsamında Belediye hesabına 200.000.000,00-TL aktarımda bulunulduğu ve satış yetkisi verilen 3 adet taşınmazın satışından yine Belediye hesabına 15.375.000,00-TL giriş olduğu, bu bağlamda 2019 yılsonu itibari ile 385.352.613,97-TL + Eryaman Stadı Protokolü çerçevesinde belirlenecek tutar kadar Büyükşehir Belediyesinin Hazine'den alacaklı olduğu

ortadadır.

Söz konusu alacak kalanının tahsil yöntemi ise ilgili protokollerde belirtilmiştir. Buna göre gerek protokoller ile gerekse Bakanlık oluru ile belirlenmiş bulunan Hazine taşınmazlarının 2886 sayılı Kanun'a göre satış yetkisi Ankara Büyükşehir Belediyesine devredilecek ve Belediye satış bedellerinden alacağını tahsil ettikten sonra arta kalan tutar olursa Hazine'ye devredecek, eğer söz konusu tutarlar Belediyenin alacağını karşılamazsa yeni taşınmazlar belirlenerek süreç yürütülecektir.

Bu bağlamda 52 adet Hazine taşınmazının satış yetkisinin Ankara Büyükşehir Belediyesine devredilmesinin kararlaştırıldığı ancak bu taşınmazlardan;

• 13 ünün Büyükşehir Belediyesince satılmasından önce TOKİ'ye devredildiği;

• Toplam 6.808.664,46-TL değer biçilen ve Belediyenin proje geliştirmek üzere kendisine mülkiyet devrini istediği 7 taşınmazın mülkiyet devri veya satış yetkisi ile ilgili herhangi bir işleme konu edilmediği;

• Kalan 32 adedinin ise satış yetkisi Belediyede olmasına rağmen satış işleminin gerçekleştirilmediği tespit edilmiştir.

Yukarıdaki bilgilerden de görüleceği üzere; tutar üzerinde tam bir uzlaşı olmaması, satış yetkisi Belediyeye verilen bazı taşınmazların başka bir idareye devredilmesi, satış yetkisi hali hazırda Belediyede bulunan bazı taşınmazların satış işleminin Belediye tarafından gerçekleştirilmemesi gibi nedenlerle sürüncemede kalan bu borç-alacak ilişkisinin bir an önce çözüme kavuşturulması gerekmektedir. Bu bağlamda, 2020 yılının Mayıs ayında ilgili Bakanlık ile yazışma sürecinin başlatıldığı ve gelen cevaba göre hareket edileceği Kurum yetkilileri tarafından belirtilmiştir.

Tüm bunların yanı sıra Ankara Büyükşehir Belediyesinin 2019 yıl sonu bilançosunda; 385.352.613,97-TL + Eryaman Stadı Protokolü çerçevesinde belirlenecek tutar kadar olan alacak tutarının yalnızca 142.271.200,00-TL sinin yer aldığı, bundan dolayı Belediye’nin en az 243.081.413,97-TL alacağının bilançosunda görülmediği tespit edilmiştir.

Sonuç olarak Büyükşehir Belediyesi ile genel bütçeli kuruluşlar arasında yaşanan ve yukarıda kısaca anlatılmaya çalışılan mali süreçle ilgili sorunların, söz konusu protokollerde yer alan “sorunlar sulh mekanizması ile çözülecektir.” hükmü gereği, sulh görüşmeleri ile çözülmesi gerekmektedir.