İşyeri açma ve çalışma ruhsatı alınmadan faaliyette bulunan işletmelerle ilgili yönetmeliğe aykırı işlem tesis edilmiştir.

10.08.2005 gün ve 25902 sayılı resmi gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren İşyeri Açma Ve Çalışma Ruhsatlarına İlişkin Yönetmeliğin “İşyeri açılması” başlıklı 6’ncı maddesinde, “Yetkili idarelerden usulüne uygun olarak işyeri açma ve çalışma ruhsatı alınmadan işyeri açılamaz ve çalıştırılamaz. İşyerlerine bu Yönetmelikte belirtilen yetkili idareler dışında diğer kamu kurum ve kuruluşları ile ilgili meslek kuruluşları tarafından özel mevzuatına göre verilen izinler ile tescil ve benzeri işlemler bu Yönetmelik hükümlerine göre ruhsat alma mükellefiyetini ortadan kaldırmaz. İşyeri açma ve çalışma ruhsatı alınmadan açılan işyerleri yetkili idareler tarafından kapatılır...” düzenlemesi yapılmıştır.

5326 sayılı Kabahatler Kanunu’nun “Emre aykırı davranış” başlıklı 32’nci maddesinin birinci fıkrasında yer alan, “Yetkili makamlar tarafından adlî işlemler nedeniyle ya da kamu güvenliği, kamu düzeni veya genel sağlığın korunması amacıyla, hukuka uygun olarak verilen emre aykırı hareket eden kişiye Kanun’da belirtilen tutarda idarî para cezası verilir. Bu cezaya emri veren makam tarafından karar verilir.” denilmektedir.

İmar Planları açısından bulunduğu yerde kurulmasında sakınca bulunmayan ve 31.12.2015 tarihine kadar Büyükşehir Belediyesi'ne İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatı başvurusunda bulunmuş olan 56 adet gayrisıhhi müesseseye 29.12.2015 tarih ve 2015/1005 E. 2503 K. sayılı Meclis Kararı ile 01.01.2018 tarihine kadar süre verilmiş, yine farklı 4 adet gayrisıhhi müesseseye ise 24.01.2017 tarih ve 2017/11 E. 184 K. sayılı Meclis Kararı ile 01.01.2018 tarihine kadar ruhsatlandırma işlemleri için süre uzatımı verilmiş olup, 01.01.2018 itibariyle bu 60 firmadan 34 tanesinin halen ruhsatsız olarak faaliyet gösterdiği, yine aynı işyerleri için Belediye Meclisinin 15.02.2018 tarih ve 293 sayılı kararı ile Mezkur Yönetmeliğe aykırı olarak ruhsatlandırma işlemleri için verdiği süre uzatımların olağan hale gelip, eksikliklerin giderilmeyerek 30.06.2019 tarihli yeni süre uzatımına gidildiği görülmüştür.

İşyeri açma ve çalışma ruhsatı alınmadan faaliyette bulunan işyerlerine Yönetmelikte belirtildiği üzere kapatılma kararı ile idari para cezası verilmelidir.

Kaldı ki süre uzatımı verilen bazı işyerlerinin ruhsat eksiklikleri arasında iş sağlığı ve güvenliği, yangın ve patlamalara karşı gerekli önlemlerin alındığına dair itfaiye raporun olmaması da vardır. Belediye Meclisi tarafından ruhsat alamayan işyerlerine mevzuata aykırı olarak süre uzatımı verilen 15.02.2018 tarihinden hemen önce ruhsat işlemleri açısından Büyükşehir Belediyesi sorumluluk alanı dışındaki Gürsu Organize Sanayi Bölgesi içerisinde yer alan tekstil fabrikasında can kayıplarının da olduğu yangın felaketi yaşanmıştır.

Öğrenme maliyetlerinin can kaybı olmaması, telafisi mümkün olamayacak sonuçlar doğuracak olayların önüne geçilmesi açısından mevzuatta belirtilen ruhsat koşullarını sağlayamadan faaliyette bulunan işyerlerine Yönetmelikte belirtildiği üzere kapatılma kararı ile idari para cezası verilmesi gerekmektedir.

Kamu idaresi cevabında; "30.06.2019 tarihinden itibaren ruhsatsız olarak faaliyet gösteren gayrisıhhi müesseselere Yönetmelikte belirtilen yaptırımlar uygulanacaktır.” denilmektedir.

Sonuç olarak İşyeri açma ve çalışma ruhsatı alınmadan faaliyette bulunan işletmelerle ilgili mevzuata aykırı işlem tesis edilmiştir. Öğrenme maliyetlerinin can kaybı olmaması, telafisi mümkün olamayacak sonuçlar doğuracak olayların önüne geçilmesi açısından mevzuatta belirtilen ruhsat koşullarını sağlayamadan faaliyette bulunan işyerlerine Yönetmelikte belirtildiği üzere kapatılma kararı ile idari para cezası verilmesi gerekmektedir.