Kamu İdaresinin mülkiyetinde bulunan taşınmazların gerçek mevcudiyetini yansıtacak biçimde kayıt altına alınmadığı ve icmal cetvelinde yer alan tutarlar ile taşınmazların mali tablolara yansıyan tutarlar arasında farklar bulunduğu görülmüştür.

Kamu İdarelerine Ait Taşınmazların Kaydına İlişkin Yönetmelik’in “Tanımlar” başlıklı 4’üncü maddesinin (ğ) bendinde, kamu idarelerinin mülkiyetinde, yönetiminde veya kullanımında bulunan, eklenti ve bütünleyici parçaları dâhil olmak üzere arazi, arsa, bina, yer altı ve yer üstü düzenleri ile sınırlı aynî haklar ve kişisel hakların “taşınmaz ve haklar” olarak tanımlanacağı,

“Kayıt ve Kontrol İşlemleri” başlıklı 5’inci maddesinde, taşınmaz kayıt ve kontrol işlemlerinin, kamu idarelerine ait taşınmazların mevcutlarla birlikte içinde bulunulan yılda çeşitli yollarla edinilenlerin ve elden çıkarılanların miktar olarak takip edilmesi amacıyla kayıt altına alınmasını içerdiği ve ilgili kayıtların belgeye dayanmasının esas olduğu,

“Taşınmaz Kayıt ve Kontrol İşlemleriyle İlgili Görev, Yetki ve Sorumluluklar” başlıklı 6’ncı maddesinin (c) bendinde, taşınmazın kayıt ve kontrol işlemleri ile görevli birim ve personelin bu Yönetmelik ve ilgili mevzuatı gereğince harcama yetkilisi adına hazırlayacakları Ek 1’deki Kayıt Planına göre oluşturulan formları, en geç yedi gün içinde muhasebe hizmetlerini yürüten muhasebe birimine ve mali hizmetler birimine göndermekle yükümlü olduğu,

“Kayıt Şekli” başlıklı 7’nci maddesinin 2’nci fıkrasında, kamu idarelerinin taşınmaz kayıt ve kontrol işlemleriyle görevli birimlerince hazırlanan formların taşınmaz icmal cetvelleri hazırlanmak üzere mali hizmetler birimine gönderileceği, mali hizmetler birimince bu formların konsolide edilerek bu Yönetmeliğin ekinde bulunan örneğe uygun şekilde taşınmaz icmal cetvellerinin oluşturulacağı, 3’üncü fıkrasında taşınmazlara ilişkin adet, yüzölçümü ve değer toplamlarının belirtileceği,

Hususları düzenlenmiştir.

Genel Yönetim Muhasebe Yönetmeliği’nin “Temel Kavramlar” başlıklı 5’inci maddesinde; maliyet esası gereği kamu idareleri tarafından elde edinilen varlıkların elde edilme maliyet bedelleriyle muhasebeleştirileceği,

“Bilanço İlkeleri” başlıklı 8’inci maddesinde, bilanço ilkelerinin amacının kamu idaresinin tasarrufundaki varlıkların muhasebe kayıtlarının yapılması, mali tabloların hazırlanması ve raporlanması yoluyla kamu idaresinin mali durumunun ilgililer için gerçeğe uygun olarak yansıtılması olduğu,

İfade edilmiştir.

Belirtilen mevzuat hükümleri birlikte değerlendirildiğinde; Kamu İdarelerinin mülkiyetinde bulunan arazi ve arsa, bina ile yer altı ve yer üstü düzenlerinden oluşan taşınmazların takibinin sağlanması amacıyla kayıt altına alınması, kayıt planlarına dayanılarak hazırlanan formların oluşturulması, söz konusu formların da taşınmaz icmal cetvellerine dayanak teşkil etmek amacıyla Mali Hizmetler Birimine gönderilmesi gerekmektedir. Aynı zamanda, mali tabloların hazırlanması sürecinde Mali Hizmetler Birimine gönderilen icmal cetvelleri temel alınarak, taşınmazların maliyet bedelleri üzerinden muhasebe kayıtlarına yansıtılması ve mali tabloların da söz konusu muhasebe kayıtlarına istinaden oluşturulması gerekmektedir.

Yapılan inceleme neticesinde; Kamu idaresinin mülkiyetinde bulunan taşınmazların envanter çalışmasının tamamlanmadığı, söz konusu taşınmazların takibine ilişkin formların Emlak İstimlak Müdürlüğü tarafından oluşturulmadığı, ayrıca Mali Hizmetler Müdürlüğünce hazırlanan icmal cetvellerinin mevzuatta belirtilen şablondan bağımsız biçimde hazırlanması neticesinde taşınmazların adedi, yüzölçümü ve değerlerine ilişkin sağlıklı veri üretilemediği, aynı zamanda hazırlanan icmal cetvelinde yer alan taşınmaz değerleri ile mali tablolara yansıyan taşınmaz değerlerinin tutar itibariyle örtüşmediği tespit edilmiştir.

Kamu İdaresinin mülkiyetinde yer alan taşınmazların fiili mevcudiyetini gösterecek biçimde tespitinin sağlanması, mevcut taşınmazlara ilişkin formların kayıt planlarına göre oluşturulması, formlara dayanılarak hazırlanacak taşınmaz icmal cetvelleri ile mali tablolara yansıyan taşınmaz değerlerinin birbirlerini teyit edecek biçimde muhasebe kayıtlarında takip edilmesi gerekmektedir.