Çubuk Belediyesince peşin olarak tahsil edilen ancak gelecek döneme ait olan kira gelirlerinin, içinde bulunulan dönemin geliri olarak kayıtlara alındığı ve bu nedenle de dönemsellik ilkesine aykırı muhasebeleştirildiği görülmüştür.

Genel Yönetim Muhasebe Yönetmeliği’nin muhasebe ilke ve kurallarını düzenleyen 5’inci maddesinde dönemsellik, idarelerin faaliyetlerinin belirli dönemlerde raporlanmasını ve her dönemin faaliyet sonuçlarının diğer dönemlerden bağımsız olarak saptanmasını ifade edecek şekilde tanımlanmıştır. Anılan Yönetmelik’in 16’ncı maddesinde, kamu gelirlerinin tahakkuk ettirildikleri mali yılın hesaplarında gösterileceği ayrıca vurgulanmıştır. Dolayısıyla kamu gelirlerinde kayda esas olan işlem, tahsilat değil tahakkuktur.

Nitekim anılan Yönetmelik’te ve Mahalli İdareler Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliği’nde (MİBMY) gelir tahsilatı ile tahakkuk tarihi arasındaki uyumsuzluğun giderilerek gelirin faaliyet dönemiyle ilişkilendirilmesini teminen bir takım hesaplar öngörülmüştür. Tahsilatın tahakkuk tarihinden önce olması durumunda ilgili gelirler tahsilat tarihinde gelir hesaplarına yansıtılamayacağından MİBMY’nin 286 ve 336’ncı maddelerinde bu tutarın, ilgisine göre 380 Gelecek Aylara Ait Gelirler Hesabında veya 480 Gelecek Yıllara Ait Gelirler Hesabında izleneceği hüküm altına alınmıştır. Hesapların işleyişine ilişkin ayrıntılı açıklamaya ise anılan Yönetmelik’in 287 ve 337’nci maddelerinde yer verilmiştir. Buna göre tahsil edilen gelirlerin gelecek aylara ait olan kısmı 380 nolu hesapta, gelecek yıllara ait olan kısmı ise 480 nolu hesapta takip edilecektir. Ayrıca 380 nolu hesapta izlenen tutarların ilgili oldukları ay sonunda 600 Gelirler Hesabına aktarılması gerekmektedir.

Ancak Çubuk Belediyesi tarafından 2018 yılı içerisinde peşin tahsil edilen 429.612,00 TL’nin tamamının ilgili yılın geliri olarak değerlendirildiği ve 600 Gelirler Hesabında muhasebeleştirildiği görülmüştür. Oysaki bu tutarın gelecek aylara ilişkin olan 225.622,00 TL’sinin 380 nolu hesaba, gelecek yıllara ait olan 203.990,00 TL’sinin ise 480 nolu hesaba kaydedilmesi gerekmektedir. Yapılan bu hatalı kayıt, 2018 yılı Bilançosunun 480 nolu hesaba ilişkin 203.990,00 TL kadar eksik bilgi sunmasına ve Faaliyet Sonuçları Tablosunda da 2018 yılı gelirinin bu tutar kadar fazla raporlanmasına sebep olmuştur.

Sonuç olarak gelirlerin tahakkuk tarihi ile raporlanmasını ve dönemsellik ilkesinin tesis edilmesini teminen tahsil edilen gelirin ilgili olduğu ay ya da yıl ile ilişkilendirilerek 380

ve 480 nolu hesaplarda takip edilmesi gerekmektedir.

Kamu idaresi cevabında; “Bulguda belirtildiği üzere, bulgu konusu ile ilgili gerekli hassasiyet gösterilerek işlemler yapılacaktır.” denilmiştir.

Sonuç olarak İdare tarafından verilen cevapta, bulgu konusu edilen hususa iştirak edilmiş olup düzeltme işleminin yapılacağı ifade edildiğinden mali tabloların 480 ve 600 nolu hesaplara ilişkin tam ve doğru bilgi sunmadığı yönündeki değerlendirmemiz devam etmektedir.