Belediye giderleri muhasebe kayıtlarına alınma sırasına göre ödenmemektedir.

5018 sayılı Kamu Malî Yönetimi ve Kontrol Kanunu’nun “Ödenemeyen giderler ve bütçeleştirilmiş borçlar” başlıklı 34'üncü maddesinde, “Kamu idarelerinin nakit mevcudunun tüm ödemeleri karşılayamaması halinde giderler, muhasebe kayıtlarına alınma sırasına göre ödenir. Ancak, sırasıyla kanunları gereğince diğer kamu idarelerine ödenmesi gereken vergi,

resim, harç, prim, fon kesintisi, pay ve benzeri tutarlara, tarifeye bağlı ödemelere, ilama bağlı borçlara, ödenmemesi halinde gecikme cezası veya faiz gibi ek yük getirecek borçlara ve ödenmesi talep edilen emanet hesaplarındaki tutarlara öncelik verilir.”, “Muhasebe hizmeti ve muhasebe yetkilisinin yetki ve sorumlulukları” başlıklı 61'inci maddesinin altıncı fıkrasında, “Muhasebe yetkilileri, 34 üncü maddenin ikinci fıkrasındaki ödemeye ilişkin hükümler ile bu maddenin üçüncü fıkrasında belirtilen ödemeye ilişkin kontrol yükümlülüklerinden dolayı sorumludur.” düzenlemeleri yapılmıştır.

Mahalli İdareler Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliği’nin 320 Bütçe Emanetleri Hesabına ilişkin “Hesaba ilişkin işlemler” başlıklı 249 uncu maddesinin “Bütçe emanetlerinden yapılacak ödemeler” başlıklı (b) fıkrasında da, Bütçe emanetine alınan tutarlardan gerek mali yıl içinde, gerekse yılı geçtikten sonra yapılacak ödemeler için muhasebe işlem fişi düzenlenir. Bütçe emanetlerine alınan tutarlar muhasebe kayıtlarına alınma sırasına göre ilgililerine ödenir. Tutarın emanete alınması sırasında istihkak sahibine verilen veya istihkak sahibine verilemediği için muhasebe biriminde saklanan muhasebeleştirme belgesinin bir nüshası muhasebe işlem fişine bağlanır. Emanete alınan tutar bir defada ödenemediği takdirde, daha sonra yapılacak ödemelere ilişkin fişe, ilk ödemeye ait fişin yevmiye tarih ve numarası yazılır.” denilmiştir.

Mevzuat hükümleri birlikte değerlendirildiğinde belediyenin nakit mevcudunun tüm ödemeleri karşılayamaması nedeniyle alınan mal, hizmet ve yapım karşılığı tutarları 320 Bütçe Emanetleri Hesabına kaydedeceği ve ödemeleri muhasebe kayıtlarına alınma sırasına göre gerçekleştirileceği anlaşılmaktadır. Emanet hesabında izlenen giderlerin ödenmesi işleminin kayda alınma sırasına göre gerçekleştirilmesinden muhasebe yetkilisi sorumludur.

Belediyenin mali iş ve işlemlerinin incelemesinde, satıcılara olan borçları gösteren 320 Hesabından yapılan ödemelerin mevzuat hükümlerine aykırı olarak muhasebe kayıtlarına alınma sırasına göre yapılmadığı tespit edilmiştir. Belediye yeterli nakit akşına göre %30-%40 arasında belirlediği oranlarda 320 Hesabında ödeme bekleyen tüm satıcılara ödeme yaptığı gibi belli bir limitin altındaki tüm satıcılara da öncelik vererek tüm borçlarını ödemektedir. Bu durumun temel sebebi gelirleri giderlerini karşılayama yetmeyen belediyenin yoğun borçlanma yapması sonucu nakit çevirebilme gücünün düşmesinden kaynaklanmaktadır.

Satıcılara olan borçlar muhasebe kaydına alındığı sırayla ödenmelidir. İdareye iş yapanların alacaklarını zamanında tahsil edemedikleri için açacakları davalar nedeniyle oluşacak mahkeme giderlerinden, borçları kayıt sırasına göre ödemeyenler ile kontrol

etmeyenlerin sorumlu olacağı açıktır. Kurum tarafından bütçe emanetine alınan tutarların muhasebe kayıtlarına alınış sırasına göre ödenmesi sağlanmalıdır.

Kamu idaresi cevabında; "Belediyemiz emanet hesabında kayıtlı tutarların ödemesinde öncelikle yönetmelikte belirtilen öncelikli ödemeleri, vergi, sosyal güvenlik primleri v.b. ödemeleri gerçekleştirmekte sonrasında ise belediyemizin iş ve işlemlerinde aksaklığa sebebiyet verebilecek ödemelerden başlayarak emanet hesablarında bulunan tutarları aylık gelir durumuna göre oranlayarak ödemeleri gerçekleştirmektedir. Bulguda belirtilen konu ile ilgili gerekli hassasiyet gösterilecektir." ifadesi yer almaktadır.

Sonuç olarak, Kamu idaresi bulgumuza iştirak etmiş olup, takip eden denetim döneminde, yapılan işlemlerin mevzuata uygun hale getirilip getirilmediği izlenecektir.