Şirketin ticari faaliyet kapsamındaki mal ve hizmetlerinin, mevzuata aykırı olarak indirimli fiyatlar üzerinden satıldığı görülmüştür.

4736 sayılı Kamu Kurum ve Kuruluşlarının Ürettikleri Mal ve Hizmet Tarifeleri ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun’un 1’inci maddesinde; kamunun çoğunluk hissesine sahip olduğu kuruluşların ticarî indirimler hariç herhangi bir kişi veya kuruma ücretsiz veya indirimli tarife uygulayamayacağı belirtilmiş; bu hükümden muaf tutulacakları belirleme

yetkisinin ise Cumhurbaşkanında olduğu ifade edilmiştir.

Mezkur Kanun hükmünden anlaşılacağı üzere; belediyelerin çoğunluk hissesine sahip olduğu iştiraklerinin ticarî indirimler hariç herhangi bir kişi veya kuruma ücretsiz veya indirimli tarife uygulayabilmesi, Cumhurbaşkanının bu konudaki muafiyet kararı ile mümkün olabilecektir. Aksi durumda indirim oranlarının belediye ya da iştiraklerle ilgili belirli gruplar için değil herkes için; belirli tutar üstü satın almalar ya da belirli ürünler gibi ticari amaçlı belirlenmesi gerekmektedir.

Yapılan incelemede, Şirketin ticari faaliyet kapsamındaki satışlarının, İstanbul Büyükşehir Belediyesi ve Belediye iştirak personeli, İstanbul Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü (İSKİ) ve İstanbul Elektrik Tramvay ve Tünel İşletmeleri Genel Müdürlüğü (İETT) personeli, Büyükşehir Belediye Meclis üyeleri, aktif dönem milletvekillerine, İstanbul mahalle muhtarlarına, kamu hastaneleri personeline %20, Şirket personeline ise %30 indirimli yapıldığı tespit edilmiştir.

Buna göre, Cumhurbaşkanının muafiyet kararı olmaksızın gerçekleştirilen indirimli satışlar ile normal satış fiyatları karşılaştırıldığında, 2022 yılı toplam indirim tutarı KDV dahil 1.731.436,30 TL olmuştur.

Yukarıda yer alan denetim tespiti üzerine, Şirket tarafından özetle; Şirketin ticari faaliyet göstermiş olduğu işletmelerinde sürekli veya dönemsel olarak kampanyalar düzenlendiği ve indirimler yapıldığı, bu indirimlerin yapılma sebebinin sektörde faaliyet gösteren diğer firmalar gibi satışları arttırmak, stok eritmek, marka değerini ve ürünlerin bilinirliğini arttırmak olduğu, İBB ve iştirak şirketlerinin personel sayısının yaklaşık 90.000 civarında olduğu düşünüldüğünde, İBB ve iştirak şirketlerinin; Şirket için önemli bir müşteri potansiyeli oluşturduğu, bunun sonucu olarak da İBB ve iştirak şirketleri çalışanlarına yapılmış olunan indirimlerin 4736 sayılı Kanun’da belirtilen “ticari indirim” niteliğinde olduğu ifade edilmiştir.

Her ne kadar Şirket tarafından sektörde faaliyet gösteren diğer firmalar gibi indirim kampanyaları uygulandığı belirtilse de, Şirketin 4736 sayılı Kanun kapsamına alınma sebebi kamu kaynağı kullanmasıdır.

Dolayısıyla 4736 sayılı Kanun, işletmecilik gereği kapsamdaki şirketlere ticari indirimler konusunda esneklik sağlamakla birlikte, diğer firmalardan farklı olarak bu indirimler harici herhangi bir kişi veya kuruma indirimli tarife uygulanmasını yasaklamaktadır. İBB

iştiraki olan Şirketin ticari faaliyet kapsamındaki satışlarını; İBB ve iştirak şirketlerinde yer alan personele, İSKİ ve İETT personeline, İBB meclis üyelerine, aktif dönem milletvekillerine, İstanbul’daki mahalle muhtarlarına, kamu hastaneleri personeline ve kendi Şirket personeline indirimli sunması ticari indirim niteliği taşımamaktadır. Ayrıca Şirket tarafından, İBB ve iştiraki şirketler personel sayısının 90.000 civarında olduğu ve bu nedenle bu personele indirim sağlanmasının ticari avantaj sağlayacağı ifade edilse de basiretli tacirin tüm kamu kurumları personeli ile özel sektör dâhil tüm potansiyel müşteri kitlesine indirimli satış sunarak karlılığını artıracağı düşünülmektedir. Dolayısıyla mevcut haliyle söz konusu indirimlerin ticari amaçlı değil belirli bir kurum orijinli gerçekleştirilmesi durumu oluşmaktadır.

Sonuç olarak, mevzuat hükümleri ve Şirketin içinde bulunduğu mali durum değerlendirildiğinde, personel ve belirti statü sahiplerine sağlanan indirim uygulamasının sonlandırılması gerekmektedir.