Kurum tarafından kiralama süreleri tamamlandığı halde mevzuata aykırı olarak, süreleri uzatılmak suretiyle, kiralamanın fiilen devam ettirildiği taşınmaz varlıkların kira bedelleri tahsilinin de zamanında gerçekleştirilemediği ve bunlarla ilgili herhangi bir yasal yola başvurulmadığı görülmüştür.

2886 sayılı Devlet İhale Kanunu’nun “İdarelerce İhalelere Katılmaktan Geçici Yasaklama” başlıklı 84’üncü maddesinde; üzerine ihale yapıldığı halde usulüne göre sözleşme yapmayan istekliler ile sözleşme yapıldıktan sonra taahhüdünden vazgeçen ve mücbir sebepler dışında taahhüdünü sözleşme ve şartname hükümlerine uygun olarak yerine getirmeyenler hakkında da, ihaleyi yapan bakanlık veya ilgili bakanlık tarafından, bir yıla kadar ihalelere katılmaktan yasaklama kararı verileceği ve ihaleyi yapan idarelerin, ihalelere katılmaktan yasaklamayı gerektirir bir durumla karşılaştıkları takdirde, gereğinin yapılması için bu durumu ilgili bakanlığa bildirmekle yükümlü oldukları düzenlenmiştir.

Sözleşmeler en az iki tarafı bulunan ve üzerinde anlaşılan konu hakkında ilgili taraflara hak ve sorumluluklar yükleyen, uyulmadığı takdirde kanunlarla belirlenmiş müeyyidelerin uygulanmasına neden olan karşılıklı ve birbirine uygun irade beyanlarıyla gerçekleşen işlemlerdir. Bu beyanların hukuksal bir sonuç doğurması yine kanunlarla belirlenmiş usul ve şekillerde gerçekleşmesine bağlıdır.

Sözleşmelere ilişkin genel usuller Borçlar Kanunu ile belirlenmiştir. Borcun muaccel hale gelmesine rağmen borçlu olan tarafın yükümlülüklerini zamanında yerine getirmemesi halinde alacaklı olan taraf Kanun’un kendisine verdiği hakları kullanarak alacağının tahsili için gerekli yasal girişimleri başlatabilir.

Ancak taraflardan biri kamu olan ve 2886 sayılı Devlet İhale Kanunu kapsamında ihale edilerek sözleşmeye bağlanan işlerde sözleşme hükümlerine uyulmamasının genel hükümlerin yanında ne gibi özel sonuçlar doğuracağı yine 2886 sayılı kanun tarafından belirlenmiştir. Yukarıda yer verilen mevzuat hükmünde de belirtildiği gibi sözleşme hükümlerine uymayanlar hakkında ihalelere katılmaktan yasaklama kararı verileceği düzenlenmiştir.

Kurumda, son yıllarda ihale ile kiralama yapılmamış olup süre uzatımı verilmek suretiyle taşınmazların kiralanmasına devam edilmektedir. Kira bedelleri ise her yıl yıllık TÜFE verileri dikkate alınarak belirlenmektedir.

Yapılan incelemelerde, taşınmazların kira bedellerinin kiracılar tarafından zamanında ödenmediği ve Kurumda da bununla ilgili ne 6098 sayılı Borçlar Kanunu ne de 2886 sayılı Devlet İhale Kanunu hükümlerine uygun herhangi bir girişimde bulunulmadığı görülmüştür.

Kira borcu zamanında ödenmeyen 10 adet taşınmaz örnek olması amacıyla aşağıdaki tabloda gösterilmiştir.

Tablo 14: Kirası Ödenmeyen Taşınmazlara İlişkin Örnek Liste

Tabloya bakıldığında bazı kira alacaklarının 5, 6 yıldır tahsil edilemediği görülmektedir. Bu durum, yıllarca kira ödemesi yapılmayan taşınmazların kiracıları için Borçlar Kanunu

hükümlerine göre alacağın tahsislinin sağlanması yönünde herhangi bir girişimde bulunulmadığını göstermektedir.

Kamu idaresi tarafından bulguya iştirak edilmiş ve 2022 yılı itibarıyla avukat kanalı ile gerekli işlemlerin yapılacağı belirtilmiş olsa da yapılacak işlemler bulgu konusu hatanın denetim döneminde var olan etki ve sonuçlarını ortadan kaldırmayacaktır.

Kovancılar Belediyesine ait taşınmazlardan kiraya verilenlerin kira süresi bittiğinde ilgili taşınmazın tahliye edilmesi, tekrar kiraya verilmesi gerekirse 2886 sayılı Devlet İhale Kanunu hükümlerine uygun olarak tekrardan kiraya verilmesi gerekmektedir.

Belediyeye kira borçları ödenmemiş olan taşınmazların da Borçlar Hukuku çerçevesinde tahliye edilmesi, birikmiş kira borçlarının tahsili için gereken hukuki sürecin gecikmeksizin başlatılması gerekmektedir.