Kurum tarafından taşınırların çeşitli nedenlerle elden çıkarılmasına ilişkin muhasebe ve taşınır işlemlerinin mevzuata aykırı ve fiili durumu yansıtmayan biçimde yapıldığı tespit edilmiştir.

Taşınır Mal Yönetmeliği’nin “Kayıt zamanı, kayıt değeri ve değer tespit komisyonu” başlıklı 13’üncü maddesinin birinci fıkrasında;

“Taşınırlar, edinme şekline bakılmaksızın kamu idaresince kullanılmak üzere teslim alındığında giriş; tüketime verildiğinde, satıldığında, başka harcama birimlerine devredildiğinde, bağışlandığında veya yardım yapıldığında, çeşitli nedenlerle kullanılamaz hale geldiğinde, hurdaya ayrıldığında veya kaybolma, çalınma, canlı taşınırın ölümü gibi yok olma hallerinde çıkış kaydedilir.” denilmek suretiyle, taşınırların giriş ve çıkış işlemlerinin hangi durumda yapılacağı ifade edilmiştir.

Ancak taşınır satış işlemlerinin incelemesinde, mevcut taşınırların çeşitli nedenlerle elden çıkarılmasında muhasebe ve taşınır işlemlerinin mevzuata aykırı ve fiili durumu yansıtmayan biçimde yapıldığı tespit edilmiştir.

5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu’nun “Taşınır ve taşınmaz satışı” başlıklı 46’ncı maddesinin birinci fıkrasına göre, genel bütçe dışındaki kamu idarelerine ait taşınır ve taşınmazların elden çıkarılması kanunlarında ve Cumhurbaşkanlığı kararnamelerinde belirtilen yetkili organlarının kararıyla mümkündür.

19.03.2001 tarih ve 2001/15 sayılı Başbakanlık Genelgesinde, 7/2156 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı hükümleri çerçevesinde “her türlü hurda malzemenin kamu kurum ve kuruluşlarınca Makina ve Kimya Endüstrisi Kurumu Hurda Sanayi İşletmeleri (Hurdasan) A.Ş.`ye satış suretiyle devri” düzenlenmiş olup, uygulamada Kurum tarafından bu şekilde işlem tesis edildiği görülmüştür.

Ancak Kurum tarafından çeşitli nedenlerle kullanılma olanağı kalmayan maddi duran varlıklardan hurdaya ayrılmasına karar verilenlerden ekonomik değer taşıyanların ilgili hesaba alınmasında ve daha sonra satışının yapıldığında ilgili taşınırın kayıttan düşülmesinde mevzuata uygun muhasebe işlemlerinin yapılmadığı tespit edilmiştir.

Kurum uygulamasının incelenmesinde, çeşitli nedenler kullanılma imkanı kalmayan varlıklardan hurdaya ayrılmasına karar verilenlerden ekonomik değer taşıyanların ilgili

kayıtlara alınmasında doğru kayıtların yapıldığı görülmekle birlikte satış işleminde yalnızca gelir kayıt işlemlerinin yapılmış olması nedeniyle 294 Elden Çıkarılacak Stoklar ve Maddi Duran Varlıklar Hesabında artık Kurumun uhdesinde bulunmayan taşınırların muhasebe kayıtlarının mevcut olduğu ayrıca aynı nedenle 299 Birikmiş Amortismanlar Hesabında da mevcut olmayan bir taşınır için ayrılan amortisman bulunduğu görülmüştür.

Yukarıda açıklanan durum sebebiyle, hem Kurumun envanterinde bulunan taşınırların fiili durumu doğruyu yansıtmamakta hem de mali tabloların doğrululuk ve güvenirliğini zedelemektedir. Kurum tarafından 2020 yılı hesap dönemi içerisinde gerekli muhasebe kaydının yapıldığı ve halen de yapılmaya devam edildiği belirtilmiştir.

Bu itibarla; Kurum tarafından cari ve geçmiş yıllara ilişkin çalışmanın tamamlanmak suretiyle 294 Elden Çıkarılacak Stoklar ve Maddi Duran Varlıklar Hesabı ve 299 Birikmiş Amortismanlar Hesabının doğru ve güvenilir bilgi sunması sağlanmalıdır.