Karar Künyesi
Türkiye Jokey Kulübü tarafından Büyükşehir Belediyesine ödenen eğlence vergilerinden ilçe belediyeleri için ayrılması gereken payların düzenli bir şekilde ilgili belediyelere aktarılmadığı görülmüştür.
2464 sayılı Belediye Gelirleri Kanunu'nun; “Konu” başlıklı 17'nci maddesinde,
Kanun'un 21'inci maddesinde belirtilen ve belediye sınırları ile mücavir alanlar içinde yer alan eğlence işletmelerinin faaliyetlerinin Eğlence Vergisine tabi olduğu; “Mükellef” başlıklı 18'inci maddesinde, verginin mükellefinin, eğlence yerlerini işleten gerçek veya tüzel kişiler olduğu; “Matrah” başlıklı 20'nci maddesinin (1) ve (2) numaralı bentlerinde, matrahın, biletle girilen yerlerde Eğlence Vergisi hariç olmak üzere bilet bedeli olarak sağlanan gayri safi hasılat olduğu (bilet bedeli dışında bağış veya başka adlar altında alınan paralar dâhil), müşterek bahislerde ise iştirakçilerden tahsil edilen tutardan, Katma Değer Vergisi düşüldükten sonra kalan tutar olduğu; “Nispet ve miktar” başlıklı 21'inci maddesinde, biletle girilen yerlerden olan spor müsabakaları, at yarışları ve konserlerden %10 ve müşterek bahislerden %5 oranında eğlence vergisi alınacağı hüküm altına alınmıştır.
Belirtilen Kanun'un; “Verginin ödenmesi” başlıklı 22'nci maddesinin (2) numaralı bendinde, müşterek bahislerde her aya ait verginin, o ayı takip eden ayın 20'nci günü akşamına kadar ilgili belediyeye bir beyanname ile bildirilmesi ve aynı sürede ödenmesi gerektiği; “Usul hükümleri” başlıklı 98’inci maddesinde ise bu Kanuna göre alınacak vergi, harç ve katılma payları hakkında 213 sayılı Vergi Usul Kanunu ile 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun ve bunların ek ve tadilleri hükümlerinin uygulanacağı belirtilmiştir.
5216 sayılı Büyükşehir Belediyesi Kanunu'nun, “Büyükşehir belediyesinin gelirleri” başlıklı 23'üncü maddesinin birinci fıkrasının (c) bendinde 2464 sayılı Belediye Gelirleri Kanununda yer alan oran ve esaslara göre büyükşehir belediyesince tahsil olunacak at yarışları dâhil müşterek bahislerden elde edilen Eğlence Vergisinin % 20'si müşterek bahislere konu olan yarışların yapıldığı yerin belediyesine, % 30'u nüfuslarına göre dağıtılmak üzere diğer ilçe belediyelerine ayrıldıktan sonra kalan % 50'si büyükşehir belediyesinin gelirleri olarak sayılmıştır.
Anılan hükümlerden anlaşılacağı üzere, at yarışları dâhil müşterek bahisler nedeniyle doğacak eğlence vergisinin büyükşehir belediyelerince tahsil edilmesi ve maddede belirtilen esas ve oranlar dâhilinde ilçe belediyelerine gönderilmesi gerekmektedir.
2023 yılında Türkiye Jokey Kulübü tarafından Adana Büyükşehir Belediyesine ödenen vergiler toplamı 83.075.680,60 TL olup bu tutarın; %20'sinin at yarışlarının yapıldığı yer ilçe belediyesi olan Seyhan Belediyesine, %30'unun da nüfuslarına göre diğer ilçe belediyelerine (14 ilçe mevcuttur) gönderilmesi, kalan %50'sinin ise Büyükşehir Belediyesinin geliri olarak ayrılması gerekmektedir.
Yapılan incelemede, ilgili ilçe belediyeleri adına 41.531.497,42 TL Eğlence Vergisi paylarının ayrıldığı, önceki yıldan devren gelen 22.198.115,23 TL ödenmemiş pay ile beraber toplam 63.729.612,65 TL ödenmesi gereken payın olduğu; ilçe belediyelerine ödenmesi gereken bu payın 25.844.192,58 TL'lik kısmının nakden veya mahsuben ödendiği ancak kalan 37.885.420,07 TL'nin halen ilçe belediyelerine aktarılmadığı tespit edilmiştir.
Türkiye Jokey Kulübü tarafından Büyükşehir Belediyesine ödenen eğlence vergilerden ayrılması gereken payların, ilçe belediyelerine aktarılmaması 5216 sayılı Kanunu'na aykırılık teşkil etmektedir. Belediyenin 2464 sayılı Kanun’un 98’inci maddesi uyarınca ek bir mali külfetle karşı karşıya gelmesini önlemek adına ilçe belediyelerinin paylarının zamanında ve tam olarak ödenmesi gerekmektedir.