Karar Künyesi
İdare tarafından mevduat faiz gelirlerinin muhasebeleştirmesi işlemlerinde kullanılmaması gereken bütçe giderleri hesabının kullanıldığı ve brüt tutar üzerinden kayıt yapıldığı görülmüştür.
Mahalli İdareler Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliği’nin 102-Bankalar Hesabına ilişkin “Hesabın işleyişi” başlıklı 57’nci maddesinde;
“…
6) Muhasebe birimlerinin hesaplarının bulunduğu bankalarca tahakkuk ettirilerek banka hesabına aktarılan faiz tutarları bu hesaba, tevkifat tutarları 630- Giderler Hesabına borç, faiz tutarının içinde bulunulan aya ait kısmı 600- Gelirler Hesabına, geçmiş aylara ait kısmı 181- Gelir Tahakkukları Hesabına alacak kaydedilir. Banka hesabına aktarılan tutarın tamamı aynı zamanda 805- Gelir Yansıtma Hesabına borç, 800- Bütçe Gelirleri Hesabına alacak kaydedilir.” hükmü mevcut olup buna göre; elde edilen faiz gelirleri 600-Gelirler Hesabına brüt tutar üzerinden kaydedilmeli, faiz gelirine ilişkin yapılan stopaj ise 630-Giderler Hesabında izlenilmeli ve sadece elde edilen net gelir tutarı bütçe hesapları ile ilişkilendirilmelidir.
Mevduat faiz gelirlerine ilişkin olarak yapılması gereken kayıt aşağıdaki tabloda gösterilmiştir:
Tablo 13: Mevduat Faiz Gelirlerinin Muhasebeleştirilmesi Örneği
Hesap Kodu | Borç | Alacak |
102 | Net Tutar | 0,00 |
630 | Stopaj Tutarı | 0,00 |
600 | 0,00 | Brüt Tutar (Net Tutar +StopajTutarı) |
805 | Net Tutar | 0,00 |
800 | 0,00 | Net Tutar |
Tabloda görüleceği üzere tek bir yevmiye kaydında hem mevduat faiz gelirinin hem de söz konusu faiz geliri üzerinden kesilen gelir vergisinin muhasebeleştirilmesi yapılmıştır. Söz konusu kayıtta ayrıca bütçe gelirlerine net tutar kaydedilmiş olup bütçe giderleri hesabı da çalıştırılmamıştır.
Yapılan incelemede; İdare tarafından mevduat faiz gelirlerinin muhasebeleştirilmesinde, mevduat faizleri üzerinden kesilen stopaj tutarlarının bütçe gideri olarak muhasebeleştirildiği, ayrıca bütçe gelirleri hesabına faiz gelirinin brüt tutarının kaydedildiği tespit edilmiştir.
2022 yılında mevduat faiz gelirlerinin hatalı muhasebeleştirilmesi sonucunda 800-Bütçe Gelirleri Hesabı ile 830-Bütçe Giderleri Hesabında 102.299,99 TL’lik fazlalık oluşmuştur.
Yukarıda yer alan denetim tespiti üzerine, İdare tarafından; 2023 yılı içerisindeki faiz tahsilatlarına ilişkin yevmiye kayıtlarının yönetmeliğe uygun şekilde yapılacağı ifade edilmiştir.
Sonuç olarak; mevduat faiz gelirlerinin muhasebeleştirme işlemlerinde bütçe giderleri hesabı kullanılmamalı, bütçe gelirleri hesabına ise net tutar kaydedilmelidir.