İdare ile sendika arasında imzalanan sosyal denge sözleşmesi ile 8 Mart Dünya Emekçi Kadınlar Günü adı altında kadın çalışanlara bir günlük ücretli izin ve 25 Kasım Kadına Şiddet Mücadele Günü kapsamında mesaiyi aksatmayacak şekilde belirlenecek sayıda kadın çalışana dönüşümlü olarak izin hakkı tanındığı tespit edilmiştir.

Türkiye Cumhuriyeti Anayasası’nın, “B. Çalışma şartları ve dinlenme hakkı” başlıklı 50’nci maddesinde; Kimsenin, yaşına, cinsiyetine ve gücüne uymayan işlerde çalıştırılamayacağı, küçükler ve kadınlar ile bedeni ve ruhi yetersizliği olanların çalışma şartları bakımından özel olarak korunacağı, dinlenmenin çalışanların hakkı olduğu ve ücretli hafta ve bayram tatili ile ücretli yıllık izin hak ve şartlarının kanunla düzenleneceği hüküm altına alınmıştır.

657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun 23’ üncü maddesinde, Devlet memurlarının bu kanunda gösterilen süre ve şartlarla izin hakkına sahip olduğu belirtilmiştir. “Çalışma Saatleri” başlıklı 99’ uncu maddesinde “Memurların haftalık çalışma süresi genel olarak 40 saat olduğu, bu sürenin Cumartesi ve Pazar günleri tatil olmak üzere düzenleneceği ve bu kanuna, özel kanunlara, Cumhurbaşkanlığı kararnamelerine veya bunlara dayanılarak çıkarılacak yönetmeliklerle, kurumların ve hizmetlerin özellikleri dikkate alınmak suretiyle farklı çalışma süreleri tespit olunabileceği ifade edilmiştir.

İdare ile yetkili sendika arasında 01.01.2020-31.12.2021 tarihleri arasında geçerli olmak üzere 09.01.2021 tarihinde imzalanan sosyal denge sözleşmesinin “Diğer Haklar Ve İzinler” başlıklı 16’ncı maddesinde; 8 Mart Dünya Emekçi Kadınlar Gününde çalışan kadın personellerin izinli sayılacağı ve 25 Kasım Kadına Şiddet Mücadele Gününde işi aksatmayacak şekilde belirlenecek sayıda kadın çalışana dönüşümlü olarak izin verileceği ifadesi yer almaktadır.

Dinlenmek çalışanlar için anayasal bir haktır ve bu hakkın kullanım şartları kanunla belirlenmektedir. Kanun ve diğer mevzuatlarda belirtilmeyen bir ücretli iznin sosyal denge sözleşmesi ile çalışanlara bir hak olarak verildiği tespit edilmiştir.

Söz konusu denetim tespiti sonrasında idare tarafından bulgu konusu tespitlere iştirak edildiği ve 8 Mart Dünya Emekçi Kadınlar Günü ve 25 Kasım Kadına Şiddet Mücadele Günü kapsamında hiçbir kadın çalışana izin verilmediği ancak yeni sözleşme döneminde kadın çalışanlara ilişkin idari izni içeren bu maddenin düzeltileceği ifade edilmiştir.

Dolayısıyla dinlenmek çalışanlar için anayasal bir haktır ve bu hakkın kullanım şartları kanunla belirlenmektedir. Sosyal denge sözleşmesi ile çalışanlara Kanun ve diğer mevzuatlarda belirtilmeyen ücretli izin vb. hak ve menfaatler sağlanmamalıdır.